Summary
Samenvatting Ontwikkelingsstoornissen 2: Taalontwikkelingsstoornissen
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus en de lessen omtrent taalontwikkelingsstoornissen binnen ontwikkelingsstoornissen 2.
[Show more]
Seller
Follow
trog0405
Reviews received
Content preview
Hogeschool GentOntwikkelingsstoornissen
2
Taalontwikkelingsstoornissen
2021 – 2022
,Inhoud
Specifieke taalontwikkelingsstoornissen: ontwikkelingsdysfasie (OD) ............................................................................ 3
Etiologie ........................................................................................................................................................................ 3
Symptomatologie, prognose en typologie .................................................................................................................... 3
Comorbiditeit ................................................................................................................................................................ 4
Impact TOS op andere ontwikkelingsdomeinen en op het welbevinden ..................................................................... 4
Secundaire of niet-specifieke taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................ 5
Definitie......................................................................................................................................................................... 5
TOS bij een auditieve beperking ................................................................................................................................... 5
Taalkenmerken bij matig tot ernstig slechthorende kinderen ................................................................................. 5
Taalkenmerken bij prelinguaal zeer ernstig dove / slechthorende kinderen ........................................................... 5
TOS bij kinderen met een mentale beperking .............................................................................................................. 6
Begripsafbakening..................................................................................................................................................... 6
Kenmerken van de spraak- en TO bij personen met een matige en (zeer) ernstige verstandelijke beperking ....... 6
Aspecten van spraak- en taalontwikkeling bij enkele genetische syndromen ............................................................. 7
Het syndroom van Down .......................................................................................................................................... 7
Het fragiele X-syndroom ........................................................................................................................................... 8
Het Angelman syndroom .......................................................................................................................................... 8
TOS bij kinderen met ASS .............................................................................................................................................. 8
Kenmerken van de spraak- en taalontwikkeling bij kinderen met ASS .................................................................... 9
Communicatietips voor het communiceren met kinderen met ASS ...................................................................... 10
TOS bij kinderen met twee- of meertalige opvoeding ................................................................................................ 10
Over meertaligheid en meertalige opvoeding ........................................................................................................ 10
Basiskenmerken van een meertalige opvoeding .................................................................................................... 11
Specifieke kenmerken van een meertalige opvoeding ........................................................................................... 11
Factoren die een rol spelen bij het succes van een twee- of meertalige opvoeding ............................................. 11
Taalstoornissen bij meertalige kinderen................................................................................................................. 11
Tips binnen een meertalige opvoeding................................................................................................................... 12
TOS bij blinde en slechtziende kinderen ..................................................................................................................... 12
Specifieke bevindingen m.b.t. de spraak- en taalontwikkeling bij blinde kinderen ............................................... 12
Diagnostiek van taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................................... 13
Inleidende beschouwingen rond diagnostiek bij kinderen met TOS .......................................................................... 13
Belang van vroege detectie van TOS........................................................................................................................... 13
Limitatieve lijst van het RIZIV en voorwaarden tot terugbetaling .............................................................................. 13
Het logopedisch taalonderzoek: uitgebreid taalonderzoek ....................................................................................... 14
1. NNST = de Nederlandstalige Non Speech Test ............................................................................................... 14
2. N-CDI’s = de Nederlandstalige Communication Development Inventories .................................................... 14
3. RTOS = de Reynell Taalontwikkelingsschalen ................................................................................................. 15
1
, 4. De Schlichting Test voor Taalproductie II en de Schlichting Test voor Taalbegrip ......................................... 15
5. TAK = Taaltoets Alle Kinderen ......................................................................................................................... 16
6. CEL5 NL = Clinical Evaluation of Language Fundamentals 5, NL ..................................................................... 17
7. CELF-Preschool 2 ............................................................................................................................................. 17
Het logopedisch taalonderzoek: onderzoek naar specifieke taalaspecten ................................................................ 18
1. Peabody Picture Vocabulary Test ................................................................................................................... 18
2. De Nijmeegse Pragmatiektest ......................................................................................................................... 18
3. Children’s Communication Checklist – 2 (CCC2 – NL) ..................................................................................... 19
4. EPV’s = Evaluatie Pragmatische Vaardigheden ............................................................................................... 19
5. Renfrew Taalschalen Nederlandse Aanpassing .............................................................................................. 19
6. CIO = het Communicatieve Intentie-onderzoek ............................................................................................. 20
Het logopedisch taalonderzoek: specifieke doelgroepen........................................................................................... 20
Taalonderzoek bij oudere kinderen en volwassenen ............................................................................................. 20
Taalonderzoek bij meertaligen ............................................................................................................................... 20
Taalonderzoek bij personen met een verstandelijke beperking............................................................................. 20
Therapie bij kinderen met taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................... 21
Inleidende beschouwingen ......................................................................................................................................... 21
Indirecte of directe begeleiding .................................................................................................................................. 22
Indirecte begeleiding bij kinderen met een TOS..................................................................................................... 22
Vormen van indirecte begeleiding bij kinderen met een TOS ................................................................................ 22
Directe begeleiding bij kinderen met een TOS ....................................................................................................... 24
Specifiek taaldomeingerichte taaltherapie ................................................................................................................. 25
Trainen van de fonologische aspecten van de taal ................................................................................................. 25
Trainen / stimuleren van de lexicaal-semantische aspecten van de taal ............................................................... 27
Trainen van de morfo-syntactische aspecten van de taal ...................................................................................... 29
Trainen van de pragmatische vaardigheden........................................................................................................... 31
Trainen van het werkgeheugen .............................................................................................................................. 33
Algemene taalprogramma’s, methodieken en therapiemateriaal ......................................................................... 34
Richtlijnen taaltherapie bij specifieke doelgroepen ................................................................................................... 35
Aanpak van meertalige kinderen met een TOS ...................................................................................................... 35
Aanpak van taalproblemen bij kinderen met een mentale beperking ................................................................... 35
Aanpak van taalproblemen bij kinderen met ASS .................................................................................................. 36
Psycho-educatie bij kinderen met STOS ..................................................................................................................... 36
2
, Ontwikkelingsstoornissen 2: TOS
Specifieke taalontwikkelingsstoornissen: ontwikkelingsdysfasie (OD)
Etiologie
Genetische of erfelijke factoren
Genetische basis van SLI
• Tweelingenstudies → meerdere genen betrokken
o FOXP2 gen wordt vaak in verband gebracht met OD
o GEEN specifiek taalgen
• Ook interactie tussen genetische aanleg en omgevingsfactoren
SLI = multifactoriële stoornis
Neuro-anatomische verschillen
Hersenen van kinderen met TOS blijken er soms anders uit te zien
• (f)MRI-onderzoek toont subtiele afwijkingen
• Vaak genoemde verschillen in hersenstructuur / hersenfuncties betreffen:
o Verschillen in densiteit van grijze stof die verantwoordelijk is voor informatieverwerking
o Gewijzigde witte stof die verantwoordelijk is voor geleiding van informatie
o Wijzigingen in volume van bepaalde hersengebieden
o Kleiner ‘pars triangularis’ in linker hersenhelft
o Asymmetrie hersenhelften in het voordeel van de rechterhersenhelft
Verklarende theorieën
• Onderzoek naar de rol niet-linguïstische factoren
• Link gevonden met aantal andere cognitieve functies zoals problemen met:
o Cognitieve functies
o Auditieve verwerking
o Aandacht
o Werkgeheugen
o Statistisch leren
• ‘generalized slowing hypothesis’: men gaat ervan uit dat kinderen met SLI een veralgemeende beperking
vertonen in hun verwerkingscapaciteit / verwerkingssnelheid
• ‘auditory deficit’
Symptomatologie, prognose en typologie
Klinisch beeld kan sterk verschillen
• Expressieve en/of receptieve taalproblemen kunnen zicht situeren op fonologisch, morfo-syntactisch,
semantisch als pragmatisch vlak
• Hoe meer aspecten gestoord, hoe slechter de prognose
• Bij diagnosestelling van OD is ‘hardnekkigheidscriterium’ heel belangrijk
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller trog0405. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now