Dit is een samenvatting voor het vak Europees recht 1 gedoceerd door Prof. Van der Jeught aan de VUB. Dit is een samenvatting van het jaar . Deze samenvatting omvat zowel alle modules als de extra gastcollege. De samenvatting is op zich voldoende maar kan altijd bijgestaan worden door de slides. De...
1. MODULE 1 – Introductie: De EU en Europees Recht 1
DE EUROPESE UNIE EN DE INHOUD VAN EUROPEES RECHT I
Relevantie EU-recht
Het belang van het EU-recht: reikwijdte
Je hebt altijd te maken met het Europees Unierecht.
Het EU recht gaat voor op het nationaal recht en je kan dat ook rechtstreeks inroepen in een
nationale kwestie.
Het belang van het EU-recht: complexiteit
Dat EU recht is complex. Het wordt niet in het Nederlands geschreven, maar in het Engels en
daarna wordt het vertaald.
Het is vaak een complexe afweging van verschillende dingen.
Het belang van het EU-recht: RS
De RS van het HvJ is heel belangrijk.
Daar krijg je heel veel zaken die gaan over grondrechten.
Tweedehands E-books
Intellectuele eigendomsrechten, deze was gemaakt voor tastbare boeken. Maar hoe zit dat nu
met E-book? Dat is anders omdat de kwaliteit bij een fysiek 2de hands boek verminderd is. Het
doorverkopen van E-book is niet hetzelfde. Het gebruik gaat niet achteruit en dergelijke
kopieën zijn op de 2de handsmarkt perfecte vervangers voor nieuwe kopieën en dan blijft die
auteursrechtelijke bescherming gelden. Er is geen uitputtingsregel die wel geldt voor de
normale fysieke boeken.
Cookies
In veel gevallen zijn ze al aangevuld. Die Duitse consumenten vroegen of er geen actieve
toestemming zijn? Ze hadden gelijk en het Hof zegt dat het niet vooraf mag aangevinkt zijn.
Airbnb
Frankrijk zag dat heel veel woonruimtes gingen verhuren aan tijdelijke toeristen. FR vond dat
maar niks en ze zeiden dat Airbnb eigenlijk een vastgoedmakelaar was en die moeten dus een
vergunning hebben en dus mogen ze niet actief zijn in FR. Het HvJ zei dat je dat niet zomaar kan
doen, je moet dat eerst aan de Europese Commissie gaan aanduiden. Omdat er in de EU een
vrij verkeer is van diensten en dus die regel kan je niet zomaar invoeren. In latere arresten
werden er specifieke vragen gesteld over bepaalde steden, etc. Het Hof zei dat je wel een
,bepaalde regulering kan invoeren als dat om bepaalde redenen is in een bepaald gebied bv een
toeristisch gedeelte van een stad.
Luchtkwaliteit
Wat doe je nu als een stad die meetpunten zet in groene zones? Zij kon naar een nationale
rechter gaan en melden dat er Europese normen zijn voor die meetpunten en die laten
toepassen. Die rechter bekeek die Europese normen en ging een prejudiciële vraag stellen aan
het HvJ. Wat kwam er dan naar voren? Mag ik als rechter controleren waar die meetpunten
worden geplaatst? Ja zei het Hof. Bovendien zei het Hof dat het belangrijk is dat die
meetpunten overal staan want je moet eigenlijk kijken naar elk afzonderlijk meetpunt.
Onafhankelijke rechters
Het is een nationale kwestie hoe je rechters benoemt, maar als die politiek benoemd zijn en
niet meer onafhankelijk zijn, dan heb je een probleem. Rechters moeten dat EU recht kunnen
toepassen en afdwingen tegen de nationale normen.
Invoer uit Israël/Palestijnse gebieden
Levensmiddelen die afkomstig zijn uit bezette gebieden, die moeten de vermelding van de
oorsprong daarvan dragen. Als ze komen uit een Israëlische nederzetting, dan moet die
vermelding er zijn.
Recht om te huwen
Art. 9 lidstaten hebben dat met namen helemaal voorbehouden voor hun eigen
beslissingsmacht. Dat komt omdat niet alle landen op dezelfde lijn staan.
Roemenië kennen het homohuwelijk niet. Het was een homokoppel met een EU-burger en een
VS-burger. Deze wilden naar Roemenië gaan en die VS-burger kreeg niet zomaar toegang.
Normaal gezien krijg je die wel omdat je gehuwd bent. Roemenië zei van niet omdat ze dat niet
erkennen. Het Hof zei dat je dat wel moet erkennen dat het rechtsgeldig is gesloten in België en
dan kan een echtgenoot wel iemand zijn van hetzelfde geslacht.
Stolichnova: baby geboren in een homokoppel in Spanje tussen een Spaanse en iemand van
Gibraltar. Dat kind kon niet de Bulgaarse nationaliteit krijgen omdat Bulgarije deze kinderen
niet erkent. Het Hof zei dat je wel de gevolgen moet erkennen en dus het kind een
geboorteakte moet geven.
Als er geen link is naar het arrest moet je het niet kennen wel ongeveer weten waarover het
gaat.
Europees integratieproces
Europees integratieproces
Het is begonnen met de Europese gemeenschap voor kolen en staal in 1951. Een samenwerking
beperkt tot 2 sectoren, omdat het oorlogssectoren zijn.
Die 2de WO is het eigenlijk beginpunt. Het is een 70-jarige geschiedenis van de EU-integratie.
Nationale economieën integreren zodat het niet meer mogelijk is om oorlog te voeren.
2
,Voor de 2de WO had je te maken met soevereine staten waar je probeerde een co-existentie te
verwezenlijken. Maar nu ga je naar een heel ander systeem, je gaat dat in een groter verband
brengen en die soevereiniteit overdragen aan dat groter verband.
EGKS was niet het enige, OESO was er ook om het Marshallplan toe te passen (steun geven aan
de heropbouw van Europa. West-Europa heeft eraan deelgenomen, Oost-Europa mocht er niet
aan deelnemen). Er werd ook een West Europese militaire alliantie opgericht, die is
opgehouden met bestaan en is geïntegreerd in de EU.
De Raad van Europa
De raad van Europa is opgericht om de mensenrechten en de fundamentele vrijheden in Europa
te beschermen.
Er zijn wel wat raakpunten met de Europese Unie, maar is niet hetzelfde. De EU wil lid worden
van de Raad van Europa als organisatie. Alle individuele landen van de EU zijn lid van de Raad
van Europa. Deze Raad van Europa is een grotere organisatie.
EGKS
Schuman doet een voorstel aan West-Duitsland om de kolen en staalproductie onder 1
gemeenschappelijk supranationaal gezag te brengen. Er zitten wel wat andere dingen achter.
Het plan was om Duitsland industrieloos te maken en te reduceren naar een landbouwnatie.
De Amerikanen zagen dat niet zitten omdat dan Duitsland te zwak gaat worden en wie weet
wordt dan de Communistische invloed van de Sovjetunie groter. Dus Europeanen, jullie moeten
samenwerken.
Men wilde meteen ook een Europese defensiegemeenschap oprichten en een politieke
gemeenschap, dat mislukte omdat het Franse parlement dat niet wilde. Toen beseften men dat
men langzaam moest opbouwen.
Wat is dat de EU?
Is het al een echte staat? Nee. Men heeft er in de Europese RL niet echt een goede benaming
voor.
Je zou kunnen spreken van een federatie van staten. Alle nationale instanties, is eigenlijk ook
een Europese rechter omdat die dat toepast.
Geografische ontwikkeling
Uittreding van het VK heeft een impact gehad op de Europese unie.
Institutioneel recht: EU-instellingen
Institutioneel vs. Materieel recht.
We gaan het hebben over het institutionele.
Je hebt 2 verdragen nodig VEU en VWEU. Deze hebben dezelfde waarde.
3
, De instellingen van de EU
7 instellingen en organen.
- Europees parlement
- Europese Raad
- Raad van de EU
- Europese Commissie
- Hof van Justitie
- Europese Centrale Bank (ECB)
- Rekenkamer
Het zijn verschillende instellingen die de wetgevende en uitvoerende macht uitvoeren.
De EU-regelgeving
Het primaire of constitutionele EU-recht
Het primaire (verdragen, etc.)
De EU-regelgeving: secundair EU-recht
De EU-instellingen gaan zelf recht maken en dat is het secundair EU-recht.
Het secundaire of afgeleide EU-recht: de instrumenten
Verordening heeft een algemene strekking en is meteen van toepassing in alle lidstaten.
Een richtlijn is een tekst die op Europees niveau wordt gemaakt, maar die zegt aan lidstaten
voer dit uit. Je moet altijd een richtlijn omzetten in nationaal recht.
Voorrang en directe werking van het EU-recht
Het HvJ heeft in arresten zelf bepaalt dat het voorrang heeft, dat staat niet in het verdrag. Er is
geen artikel, maar wel een verwijzing.
Naleving EU-recht en rechtsbescherming
Naleving EU-recht door lidstaten
Lidstaten kunnen aansprakelijk zijn. Een onderneming kan naar een nationale rechter gaan en
zeggen België heeft dit gedaan en ik heb schade geleden.
Je moet ze kunnen afdwingen. Er zijn heel veel Catalaanse zaken hoe verschillende procedures
kunnen worden ingesteld. Particulieren hebben slechts een beperkt recht om bepaalde
beslissing van Europese instellingen te gaan aanvechten. Dat is alleen als je een rechtshandeling
hebt die je individueel raakt.
Rechtsbescherming
Dat merkt wilde een bescherming in de Europese unie, ze zeiden dat het niet kan.
Je vraagt om de zaak te verwijzen naar het HvJ door middel van een prejudiciële vraag.
Iemand minderjarig wegsturen is niet de beste oplossing.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RechtenstudentVUB01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.28. You're not tied to anything after your purchase.
