dit is een uitgebreide samenvatting van het boek: de taalontwikkeling van het kind van Schaerlaekens. Deze samenvatting bevat de hoofdstukk 1 t/m 7. Ik heb deze samenvatting gemaakt voor het tentamen van het jaar 1 blok 3. 23 bladzijden
The layout is ok, could have been clearer. The content could also have been better described
Seller
Follow
irmahartsema
Reviews received
Content preview
Inhoud
Samenvatting: de taalontwikkeling van het kind....................................................................................3
Hoofdstuk 1: kindertaalontwikkeling en kindertaalstudies................................................................3
1.1 korte schets van de taalontwikkeling........................................................................................3
Hoofdstuk 2: taalaanbod van de omgeving........................................................................................5
2.4 verschillende taalaanbieders....................................................................................................6
Hoofdstuk 3: de prelinguale periode: het eerste levensjaar...............................................................7
3.1 wat gebeurt er in de prelinguale periode.................................................................................7
3.2 huilen/schreien en vroege luisterontwikkeling (geboorte tot 6 weken)...................................7
3.3 vocaliseren (6 weken tot 4 maanden).......................................................................................8
3.4 vocaal spel (4 tot 7 maanden)...................................................................................................9
3.5 brabbelen ( 7/8 maanden tot 12 maanden).............................................................................9
3.6 besluit: prelinguale periode. Het onzichtbare fundament......................................................10
Hoofdstuk 4: de vroeglinguale periode (1 – 2;6 jaar)........................................................................11
4.1 wat gebeurt er in de vroeglinguale periode?..........................................................................11
4.3 eénwoordfase en verdere woordenschatontwikkeling (1-1;6 jaar)........................................11
4.4 twee- en meerwoordzin, telegramstijlfase (1;6-2;6 jaar)........................................................12
4.5 fonologische ontwikkeling......................................................................................................13
4.7 besluit: vroeglinguale periode, de eerste bouwstenen zijn er................................................14
Hoofdstuk 5: de differentiatiefase (2;6 – 5 jaar)...............................................................................14
5.1 grote veranderingen...............................................................................................................14
5.2 enkele fragmenten tijdens deze periode................................................................................15
5.3 de verdere fonologische ontwikkeling....................................................................................15
5.4 semantiek en woordenschat...................................................................................................15
5.4 syntaxis...................................................................................................................................17
5.6 morfologische ontwikkeling....................................................................................................17
5.7 taal als spel.............................................................................................................................18
5.8 pragmatische, communicatieve en metalinguïstische aspecten.............................................19
5.9 aarzelend spreken...................................................................................................................19
Hoofdstuk 6: de voltooiingsfase (5-10 jaar)......................................................................................19
6.1 van taal naar taalcultuur.........................................................................................................19
6.2 de verdere fonologische ontwikkeling....................................................................................19
6.3 semantiek...............................................................................................................................20
6.4 morfo-syntactische aspecten..................................................................................................20
6.5 taal als spel.............................................................................................................................20
,Hoofdstuk 7: twee- en meertaligheid bij jonge kinderen.................................................................22
7.1 wat is tweetaligheid bij kinderen?..........................................................................................22
7.3 simultane tweetaligheid.........................................................................................................22
7.4 successieve tweetaligheid.......................................................................................................23
,Samenvatting: de taalontwikkeling van het kind
Hoofdstuk 1: kindertaalontwikkeling en kindertaalstudies
1.1 korte schets van de taalontwikkeling
Uit onderzoek is gebleken dat de functionele systemen die nodig zijn voor de taalontwikkeling zich op
vroege leeftijd ontwikkelen.
- Auditieve klankwaarneming voor 1 jaar
- Woordgeheugen voor 4 jaar
- Geheugen voor ontwikkelen van zinnen voor prepuberteit
1.2.2 linguïstische aspecten
De taal die het kind leert, welke ook zijn moedertaal mag zijn, is in elk geval een complex linguïstisch
systeem.
Fonologie = klankleer
o Killiek = kliniek
o Keet = kleed
o Koppie = koffie
o In sool = in school
Semantiek = woordenschat
o Winterstok = stok waar wind uit komt fietspomp
o Waf waf = oorspronkelijk voor hond maar noemt alle dieren nu zo
o Oma = noemt elke bejaarde dame oma
Syntaxis = zinsleer/zinsopbouw
o zie eens mijn haar veel lang is = zie eens hoe lang mijn haar is
o de koffer staat van de auto open = de koffer van de auto staat open
o anders al zijn tandjes er uit vallen = anders zouden al zijn tandjes eruit vallen
morfologie = vormverandering binnen woorden
o derivatiemorfologie gaat het om vormveranderingen die de betekenis van een
woord essentieel wijzigen. bakker, bakkerij, gebak
o flexiemorfologie woorden veranderen van vorm naar meervoud, enkelvoud etc.
maar de betekenis blijft hetzelfde. Ik bak, jij bakt, hij bakte, gebakken
ik heb twee voets
hij hebt gevald
dat heven wij al eens gebrongen
je moet je huil inhouden
bal-voeten = voetballen
winkel-schoenen = schoenenwinkel
pragmatiek = taalgebruik
o onderzoeker: en wat heb je tussen de middag gespeeld? Kind: ja
o kind: is dat een aap? Als er een mevrouw met dikke bontmantel voor hem staat
o kind pakt het speelgoed van iemand af ipv dat hij vraag mag ik je speeltje hebben?
Metalinguïstiek = reflectie, nadenken over taal
o De koe zegt beuh, wij weten niet wat de koe wil zeggen he?
o Waarom heet een radio een radio en waarom heet dat zo en en waarom heet tv nu
tv?
, 1.3.2 de invloed van Chomsky
De eerste theorieën over taalverwerving kwamen uit de gedragspsychologie het behaviorisme:
stelde dat het verwerven van fonemen en woorden hoofdzakelijk gebeurde door imitatie en
associatie
Volgens Chomsky was de mens bij de geboorte uitgerust met een aangeboren
taalverwervingsvermogen, een zogenaamd LAD-mechanisme (language acquisition Device).
Dit taalverwervingsvermogen bevat universele regels die de structuur van elke taal sturen.
Het kind zal uit de moedertaal die het aangeboden krijgt als het ware regels herkennen die
het feitelijk al bezit, en op basis daarvan uitdrukkingen genereren.
Wanneer we hieraan de visie over de kritische periode toevoegen, dan spelen blijkbaar drie factoren
een rol: de leeftijd, het taalaanbod van de omgeving en het aangeboren taalverwervingsvermogen.
Modulariteitentheorie taalverwerving is niet alleen maar afhankelijk van een interactie tussen
zo’n aangeboren linguïstisch vermogen en het taalaanbod, maar ook van een aantal externe
modulariteiten.
Dit taalmechanisme kan alleen tijdens een bepaalde periode in het mensenleven in werking treden:
met name zeer vroeg vanaf de geboorte tot de puberteit. Wanneer het LAD mechanisme in deze
cruciale periode niet wordt aangesproken, dan is het later niet meer bereikbaar.
1.4.2 enkele standaardmaten
TTR (type-token-ratio) diversiteit van woordenschat te meten
MLU (mean length of utterance)/GUL (gemiddelde uitingslengte) gemiddelde lengte van
een uiting of zin wordt bekeken als een soort barometer voor zijn relatieve rijpheid que taal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irmahartsema. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
