Summary
Samenvatting Samenleving, Feiten en Problemen
- Course
- Institution
Volledige samenvatting, op basis van slides, notities en handboek 'De Staat van de Welvaartsstaat'
[Show more]
Seller
Follow
katobulckaen1
Content preview
InhoudLes 1. Inleiding....................................................................................................................................2
Les 2. Historiek en evolutie van de welvaartsstaat...........................................................................13
Les 3. Welvaart, economische groei en levensomstandigheden......................................................23
Les 4. Demografie.............................................................................................................................39
Les 5: Arbeidsmarkt..........................................................................................................................60
Les 7: Sociale zekerheid....................................................................................................................80
Les 8: De inkomsten van de welvaartsstaat......................................................................................95
Les 9 Armoede, ongelijkheid en herverdeling.................................................................................118
Les 10. Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht...................................................148
1
,Samenleving, feiten en problemen
Grote lijnen van de cursus
• De ordening van de samenleving en het ontstaan van de welvaartsstaat: Hoe en waarom?
• Huidige organisatie van de welvaartsstaat: Wie? Hoe? Op welke principes is deze gestoeld?
Wie regelt het sociale beleid en voert dit uit?
• Uitkomsten en onopgeloste problemen
• In rijke westerse landen (België in het bijzonder)
Overzicht lessen
1. Inleiding (vandaag): die een rode schetst doorheen de cursus.
2. Historiek en evolutie van de welvaartsstaat (21/02)
3. Welvaart en economische groei: welke indicatoren gebruiken we voor de economische groei
en welvaart?(28/02)
4. Demografie: veroudering bevolking, daling fertiliteit, emancipatie v/d vrouw (6/03)
5. Arbeidsmarkt(13/03)
6. Sociale organisatie van de welvaartsstaat: sociaal overleg, welke sociale partners zijn er en
hoe beslissen ze welk sociaal beleid er wordt uitgevoerd? (20/03, gastspreker)
Weggevallen door het Coronavirus
7. Sociale zekerheid (3/04, Prof. Cantillon)
8. De inkomsten van de welvaartsstaat (24/04)
9. Armoede en ongelijkheid + overlopen examen (8/05)
10. Verplicht bijwonen van seminarie (datum nog te bepalen) Wordt niet opgenomen
Vervanging: “Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht”
Les 1. Inleiding
De ordening van onze samenleving
De betekenis van woorden … Examen, zie notities op ppt!
Welfare state / Estado del Bienestar
Verzorgingsstaat / welzijnssamenleving / Welsyn Staat
Sociale investeringsstaat / actieve welvaartsstaat
Sociale markteconomie / welfare capitalism / gemengde economie
Welvaartsdemocratie
Consumptiemaatschappij / overvloedmaatschappij
Corona en welvaartsstaat: zie notities p3 in ppt
2
, …. De Staat van de Welvaartsstaat p. 91 e.v.
De term welvaartstaat is een letterlijk vertaling van ‘’the welfare state’’. Dit betekent een staat in die
toestand van welvaart i.p.v. een land dat continu welvaart kent. De welvaartstaat heeft niks te
maken met de staat België. België is zeker niet de enige partner van de welvaartstaat. De Spaanse
term is een betere vertaling: een staat van goedbevinden of ‘’Estado del Bienestar’’. De vertaling van
de welvaartstaat wordt vertaalt naargelang naar wat men belangrijk vindt. In Nederland spreken ze
meer van de verzorgingsstaat. De laatste jaren zijn er weer nieuwe termen bijgekomen. Er zijn een
paar lagen in de welvaartstaat bijgekomen om bepaalde risico’s te dekken. Bvb. De
welzijnssamenleving. De focus van de welvaartsstaat (inkomen ,levensstandaard) is uitgebreid naar
welzijnsstaat (onderwijs,…). Sociale investeringsstaat en actieve welvaartsstaat zijn nieuwe termen.
De welvaartsstaat is uitgebreid van een beschermende naar een investerende staat. Ze willen dat
mensen bvb meer gaan werken dan ze gewoon uitkeringen te geven. Sociale markteconomie of
gemengde economie wil zeggen dat het economische en sociale samengaan. De vrije markt en de
sociale interventie van de overheid om de markt te gaan sturen. De welvaartsstaat zoals we die nu
kennen bestaat binnen de politieke constructie van een democratie. De burgers hebben zelf inspraak
over wat er gebeurt binnen de welvaartsstaat. Er zijn ook termen die meer duiden op wat de burger
kan bereiken met hun niveau van welvaart: ze kunnen zo meer gaan consumeren. Dit noemt de
consumptiemaatschappij.
Al deze termen focussen op één aspect van de welvaartstaat, maar er is niet één goede term die
dit allemaal dekt.
o De welvaartsstaat… gaat over een wederzijds afhankelijke relatie tussen welvaart en
verdeling door middel van:
vrije markteconomie
Het kapitalisme is nodig om economische groei en welvaart te creëren. De
markt kan soms tot imperfecties leiden (monopolie, oligopolie,…) Het
evenwicht tussen vraag en aanbod is niet waar ze de welvaart kan realiseren.
Als je de markt laat doen leidt tot ongelijke verdeling inkomen en vragen. De
prijs die in de markt bepaalt wordt, houdt geen rekening met externaliteiten.
Er zijn een aantal aspecten waar als je de markt laat doen dat de welvaart
niet optimaal. Hiervoor zijn dus sociale correcties nodig van de overheid:
arbeidsrecht, fiscaliteit, gezondheidszorg, kinderopvang,…
met belangrijke sociale correcties (sociale zekerheid, arbeidsrecht, fiscaliteit,
gezondheidszorgen, onderwijs, kinderopvang, …) reguleren!
= correcties om ervoor te zorgen dat ongelijkheden afgezwakt worden en
omdraaien tot betere levensomstandigheden voor alle burgers
en wederzijdse afhankelijkheid tussen het sociale en het economische : méér dan
sociale correcties achteraf !
Het sociale heeft het economische nodig= symbiose!
Wederzijdse afhankelijkheid, sociale afhankelijk van economische die de
markt creëert Het sociale kan enkel betaald worden door het economische.
Er moeten belastingen betaald worden zodat het sociale
Het economische heeft het sociale nodig omdat het sociale zorgt voor een
hogere welvaartsmaximalisatie.
3
, De sociale correcties aan de vrije markt wordt later aan de markt
gecorrigeerd. Dit klopt niet, er zijn sociale correcties die al in de tussentijd te
gebeuren. Vb. Onderwijs
“The welfare state is an essential basis for human flourishing in capitalist society and an
essential basis for capitalist flourishing in human society” Vat perfect symbiose tussen het
sociale en economische weer. van mekaar afhankelijk, symbiotische verhouding
(Garland 2014 , zie voetnoot 35 in DSWS)
De welvaartsstaat… … met vandaag grote uitdagingen:
1) Armoede niet opgelost (DSWS hoofdstuk 9)
Armoederisico EU28, 2018
25.0
20.0
Armoederisico in %
15.0
10.0
5.0
0.0
a a n a a r l e a a a
c hi aki Hu eni stri land Ge den uga eec ati pain ari tvi
e v
Cz Slo
v
lS o Au Ire
e r r r S ul La
t o g
Sw Po G C B
Toen de welvaartsstaat werd opgebouwd ging men er vanuit dat de
welvaartsstaat de armoede ging laten dalen. In België is er een
armoederisico van 16,4%. Deze armen hadden een inkomen lager dan 60%
van het mediane inkomen. 16,4% heeft inkomen dat ontoereikend is volgens
Europese Armoedegrens
Overal hardnekkig armoedeprobleem!
2) Ongelijkheid neemt in veel welvaartsstaten toe (DSWS hoofdstuk 9)
Piketty: Heeft probleem van toename sociale ongelijkheid terug op de kaart
gezet.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katobulckaen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now