Waarom is inzicht in de relatie tussen mens en massamedia belangrijk voor hbo-mediaprofessionals?
- We gaan inzien hoe deze media doelbewust worden ingezet om effect te bereiken
- We worden allemaal beïnvloed voor de media, hebben veel effect
o Denkbeelden
o Aankopen
o Politiek
Mediatheorieën = systematisch geordende uitspraken en regels die de werkelijkheid beschrijven en verklaren.
- Ze geven inzicht in wat media doen met mensen
- Verklaren het verband tussen:
o Inhoud van media
o Gebruik van media
o Effecten van media op individu/samenleving
- Theorie ontstaat altijd binnen een maatschappelijk kader en zijn wetenschappelijk
- Als vragen uit de maatschappij worden omgezet in onderzoeken die leiden tot theorieën
Deskresearch = het verzamelen en analyseren van gegevens
Field research = het verzamelen en analyseren van nieuwe gegevens/informatie
Fundamenteel onderzoek = wetenschappelijk onderzoek (verklaringen zoeken)
Praktijkgericht onderzoek = je maakt gebruik van theorieën en wetenschappelijke onderzoeken voor je
onderzoek, dit doe je vaak voor een opdrachtgever met een doel vanuit de opdrachtgever. Onderzoek naar de
toepassing in de praktijk.
TIJDLIJN MEDIATHEORIE (5 FASES)
,FASE 1: ALMACHTIGE MEDIA (VANAF CA. 1900)
Typering fase 1: Almachtige media
Tijd Vanaf 1920
Mediatypen Populaire dagbladen en tijdschriften, radio, film
Communicatiestroom Zender is actiegericht
Theorie ‘One-Step-Flow’ theorie
Criterium Intentionaliteit (bedoeling zender staat voorop)
Almacht van mediatijdperk = het publiek heeft onbeperkt vertrouwen in de media, iedereen neemt alles aan
van de media. Massacommunicatie injecteert interpersoonlijke communicatie.
Massamedia = een media die toegankelijk is voor iedereen (de krant, de radio, tv)
- Media zijn er altijd geweest, maar wanneer bestond de massa?
In 1920 onstond de industriële revolutie, hierdoor ontstonden machines en fabrieken. Mensen vertrokken naar
de stad (urbanisatie), waardoor steden ontstonden. Doordat arbeiders weinig betaald kregen ontstond enorme
armoede in de steden. Doordat de regering van adel was, en deze armoede niet snapte zijn er socialistische
bewegingen ontstaan. Hierdoor kregen mensen uiteindelijk meer toegang tot het onderwijs, waardoor deze
groep mensen ook kranten gingen lezen en informatie kregen over de politiek. Mensen gingen meer leren,
lezen en luisteren. In 1919 ontstond ervoor zowel alle mannen als vrouwenkiesrecht. Censuur werd in deze tijd
ook afgeschaft, dat zorgde voor meer vrijheid van meningsuiting en tot de vrije pers.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er veel gebruik gemaakt van propaganda, om het volk ervan te
overtuigen dat doodgaan voor het land de moeite waard is. Hierbij werd er gebruik gemaakt van pamfletten,
posters en flyers voor de armere mensen, en radio, telegraaf en telefoon voor de rijkeren.
Van Naar
Landbouw Massa productie (industriële revolutie)
Handwerk Machines en elektra (stroomrotatiepers, radio, film)
Platteland Stad (urbanisatie)
Onwetendheid Kennis (schoolplicht, alfabetisering)
Absolute monarchie Democratie (stemrecht, emancipatie)
Oude elite Arbeiders (vakbonden, socialisme) en nieuwe elite
(ondernemers, kapitalisme)
In het kort:
- Vanaf 1900 explosieve groei massamedia als gevolg van industrialisatie, urbanisatie, alfabetisering,
democratisering
- Komst massamedia: tijdschriften, kanten, radio en film krijgen groot bereik
- Meer bereik = meer wederzijdse invloed (media à publiek à media)
- Wetenschappers gaan zich afvragen hoeveel invloed de media heeft en wat de relatie is tussen mens
en massamedia
- Media en communicatie: groot bereik en openbaar
, ONE-STEP-FLOW THEORIE
One-Step-Flow theorie (aka injectienaaldtheorie of magische kogel) = de zender injecteert passieve media zo
direct en schiet met de boodschap zo hard op het publiek dat maar een enkele reactie mogelijk is. Die reactie
van het publiek is volstrekt uniform en voorspelbaar. Als zender kun je doen wat je wilt met je publiek.
- In een enkele stap leg je als zender via een gekozen massamedium je publiek met je
communicatiestroom jou wil op.
- De zender geeft stimulans aan de ontvangers: de massa slikt alles op wat de zender via de
massamedia laat inspuiten (‘War Of The Worlds’)
Media à publiek à media
In het kort:
- Invloed van massamedia is groot
- Er is sprake van eenrichtingsverkeer
- Ontvangers zijn passief: weerloze sponsjes (ze nemen alles op, ze
vragen zich niks af en geloven alles)
- Boodschap gaat direct van zender naar ontvanger (informatie =
beïnvloeding (propaganda))
- Massa is makkelijk te manipuleren, de elite niet (want zij zouden
meer ‘mediawijs’ zijn)
Naarmate er meer onderzoeksgegevens beschikbaar kwamen, ging men twijfelen aan deze theorie van de
injectienaald. Er ontstonden daardoor steeds meer bedenkingen tegen het mechanistische model van de one-
step-flow theorie. De bezwaren kunnen in twee punten samengevat worden:
1. De kritiek op het mensenbeeld en de verkeerde voorstelling van het publiek
2. De verwaarlozing van intermediërende factoren
De kritiek op mensenbeeld en de verkeerde voorstelling van het publiek:
Het mensbeeld dat is geschetst voor de one-step-flow theorie bleek veel te beperkt te zijn. Bij het doorgeven
van informatie en het beïnvloeden van meningen en gedragen bleken familie en vrienden veel belangrijker dan
gedacht. De massamedia bleken minder invloed te hebben dan het maatschappelijk niveau van de ontvanger.
Het publiek bestond namelijk niet uit geïsoleerde en daardoor weerloze ontvangers, maar uit individuen die
deel uitmaakten van diverse sociale groepen. Je kon niet zomaar doen alsof de invloed van deze groepen niet
bestond. Is het publiek daadwerkelijk zo atomisch (versplinterd). Zijn mensen daadwerkelijk zo ver van elkaar
dat ze nooit communiceren?
De verwaarlozing van intermedieerde factoren:
Ontvangers kiezen uit het aanbod van de media steeds die elementen die hun iets zeggen. Ze geloven niet
alles, maar nemen selectief waar en onthouden selectief. Deze selectiemechanismen worden intermediërende
factoren (of mediating factors) genoemd, omdat ze een filter aanbrengen tussen medium en ontvanger. De
selectiefilter heeft te maken met groepsnormen, interpersoonlijke communicatie en wat mensen willen zien.
Let je meer op dingen die je interessant vind, en beïnvloeden dingen zoals gender, ras, normen, waarden en je
omgangskring je waarneming?
Intermediërende factoren = factoren die de invloed van media onderbreken.
Demonisering = een politicus via de media monddood wordt gemaakt door een duivelsbeeld van hem op te
roepen. Iemand als een demoon neer zetten, alsof iemand alleen slecht is.
- Politici claimen dat de media zoveel macht hebben om een persoon te demoniseren, maar dit is niet
het geval. Door intermediërende factoren en opinieleiders worden wij beïnvloed om niet door de
media mensen kunnen demoniseren.
- Pim Fortuyn en Thierry Baudet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anemoon12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.