Summary
Samenvatting Biologie Nectar 4e ed vwo 5, Hoofdstuk 13: Het zenuwstelsel
- Course
- Level
- Book
Hoofstuk 13: Zenuwstelsel. Samenvatting van paragraaf 1 t/m 5 (hele hoofdstuk)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
liskui
Content preview
Biologie hoofdstuk 1313.1
Indeling zenuwstelsel
- Centrale zenuwstelsel (CZS) bestaat uit: Neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en van
het ruggenmerg met hun ondersteunende cellen
- Perifere zenuwstelsel bestaat uit: Zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen
verbinden met het CZS en het CZS met spieren en klieren
Het centrale zenuwstelsel
- Grijze stof: Afkomstig van de cellichamen van miljarden neuronen
- Witte stof: Afkomstig van myeline, een witte vetachtige stof
Bescherming:
Ruggenmerg: in wervelkanaal, omgeven door 3 ruggenmergvliezen
Hersenen: in schedel, omgeven door 3 hersenvliezen, tussen 2 binnenste
hersenvliezen stroomt per dag 400-500 ml hersenvloeistof,
- bloed-hersenbarrière: bescherming tegen ongewenste stoffen:
Thight junctions: kleine verbindingen in de ruimte tussen de endotheelcellen van de
haarvaten
Astrocyten: Gliacellen (cellen met veel uitlopers), spelen een belangrijke rol bij
uitwisseling van stoffen tussen het bloed en hersenvocht
Grote hersenen: bestaan uit 2 helften die met elkaar verbonden zijn door de hersenbalk,
ordenen en verwerken informatie die binnenkomt
Hersenschors: grijze deel, informatie uit allerlei delen van de hersenen worden hier
doorgegeven
- Sensorische centra: impulsen van zintuigen gaan hiernaartoe, ligt in de hersenschors
Primaire gehoorcentrum: impulsen van je gehoor komen binnen en er vindt
bewustwording plaats
Secundaire gehoorcentrum: geluid wordt gekoppeld aan geheugeninformatie
- Motorische schors (voor bijvoorbeeld meetikken met het ritme van muziek)
Primaire motorische schors: kleine gebieden met neuronen die allemaal een eigen
groep spieren aansturen
Secundaire motorische schors: bevat informatie over hoe de spieren hun
bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren
Motorische schors rechterhelft bestuurd linkerhelft en andersom
Thalamus: selecteert welke impulsen van zintuigen naar verschillende gebieden van de
hersenschors gaan
- Door alcohol:
Dopamine: stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
GABA: neurotransmitter die langer aan zenuwcel remmende receptoren blijft
Hypothalamus
- Hypothalamus: betrokken bij homeostase en aansturen hypofyse
Bevat thermostaat voor regelen temperatuur
Bevat Biologische klok voor natuurlijk dag- en nachtritme
, Kleine hersenen
- Kleine hersenen: spelen rol in coördineren van bewegingen, vindt plaats in nauwe
samenwerking met de grote hersenen
Hersenstam
- Hersenstam bestaat uit:
Middenhersenen: rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen
Pons: verbind grote en kleine hersenen, tussenstation tussen evenwichtszintuig in je
middenoor en de kleine hersenen
Verlengde merg: overgangsgebied van je hersenen naar je ruggenmerg, hier kruisen
de zenuwbanen, bevat regelcentra voor vitale functies.
Zwervende zenuw: maakt verbindingen met verteringsklieren, hart en longen
Ruggenmerg
- Ruggenmerg: hersenstam gaat hierin over, verbindt hersenen met perifere zenuwstelsel
- zenuw vertakt in 2 delen bij het ruggenmerg:
Sensorische neuronen: uitlopers hiervan bevinden zich in deel aan de rugzijde,
voeren impulsen vanuit zintuigen naar ruggenmerg
Spinaal ganglion: hierin bevindt zich een verdikking met de cellichamen van de
sensorische neuronen bij elkaar
Motorische neuronen: Bevindt zich aan de buikzijde, impulsen vanuit het
ruggenmerg naar de spieren
Grensstrengen: bevat eigen zenuwknopen (ganglia) waar de motorische neuronen
contact maken met de neuronen in de grensstrengen die de impulsen verder
vervoeren naar organen
Reflexen
- Reflex: reactie op een prikkel zonder dat er bewustwording optreedt bescherming
- meeste reflexen gaan via ruggenmerg, schakelneuronen zorgen ervoor dat een impuls niet
terecht komt op een ongewenste plek
- reflexen uit het gebied van je hoofd gaan via de hersenstam en de hersenzenuwen
Reflexboog: de weg die impulsen afleggen
Aangeleerde reflex: bijv. de juiste kant op sturen op de fiets
Aangeboren reflex: een reflex die vanaf geboorte aanwezig is (bijv. hoestreflex)
Motorprogramma’s: maken het mogelijk automatisch en gecoördineerd complexe
handelingen uit te voeren (bijv. goede slag bij tennis)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liskui. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.65. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now