Summary
Samenvatting Historische context China
- Course
- Level
Samenvatting van de historische context China voor het examenprogramma van vwo.
[Show more]
Seller
Follow
maaikevanrijswijk
Content preview
Historische context China (1842-2001)Tijd van burgers en stoommachines (1800-1900)
Tijd van de wereldoorlogen (1900-nu)
Deelvraag 1: Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht? (1842-1911)
1842: einde 1e opiumoorlog -> China geeft deel van zijn zelfstandigheid weg.
1911: val van het keizerrijk, laatste Chinese keizer wordt afgezet
1. Chinees keizerrijk begin 19e eeuw ernstig verzwakt
In de 19e eeuw regeerde in China de keizerlijke Qing-dynastie. Dynastie = een serie heersers
uit 1 familie.
De Chinese keizers regeerden als absolute vorsten. Zij gingen ervan uit, dat de Hemel hun
absolute macht verleende (het Hemels Mandaat). Zij bestuurden hun rijk vanuit het keizerlijk
hof in de hoofdstad; vanaf 1421 was dat Peking.
Om besluiten van de keizer overal te kunnen uitvoeren, was het rijk verdeeld in provincies,
die weer in prefecturen en die nogmaals in districten. Aan het hoofd van elk stonden door
de keizer benoemde ambtenaren. De hoogste ambtenaren werden mandarijnen genoemd.
Ook was er een groep ambtenaren die toezicht hield op de andere ambtenaren en fouten
moest melden aan de keizer. Je kon ambtenaar worden door deel te nemen aan een door de
staat georganiseerd ambtenarenexamen. Om te slagen moest je een zeer grote kennis
hebben van de Chinese literatuur. De examens worden slechts eens in de 3 jaar gehouden
en minder dan 1% van de kandidaten slaagde de 1e keer. De keizers hadden dit examen
ingesteld om in het hele rijk te kunnen beschikken over betrouwbare ambtenaren met
dezelfde denkbeelden. (centraal gezag)
Het centrale gezag in het rijk was gebaseerd op het confucianisme. Deze officiële leer van
het keizerrijk was een aanvulling op het bestaande geloof in een hemelse en aardse orde. De
ontwerper was Koeng Foe-tsoe (551-479 v.Chr.), die later bekend werd onder de naam
Confucius. Belangrijkste kenmerken confucianisme:
- De nadruk lag op het juiste persoonlijke gedrag. -> Confucius geloofde dat de aard
van de mens goed was. Als mensen zich juist gedroegen, zouden alle problemen in de
samenleving verdwijnen.
- Zijn leer van de ‘Vijf Menselijke Relaties’ gaf aan wat de juiste betrekkingen tussen
een heerser & zijn onderdanen, tussen een vader & een zoon, tussen een echtgenoot
& zijn vrouw, tussen een oudere & jongere broer en tussen vrienden.
- Van de hoger geplaatsten werd welwillendheid en vriendelijkheid verwacht, van de
lage geplaatsten toewijding en gehoorzaamheid aan de hoger geplaatsten. De hoger
geplaatsten moesten het goede voorbeeld geven: als de keizer handelde in
overeenstemming met de confucianistische leer, dan zouden zijn ambtenaren en het
volk dat ook doen.
- Om ervoor te zorgen dat ieder zich op de juiste manier gedroeg, ontstonden er
talrijke rituelen en vaste omgangsvormen. Wie zich daaraan hield, gedroeg zich op de
juiste manier. Het uitgebreidst waren de rituelen en omgangsvormen aan het
keizerlijke hof. Het dagelijkse leven verliep er volgens vaste regels die weliswaar
verschilden al naargelang de functie die men bekleedde, maar waaraan iedereen zich
moest houden, ook de keizer zelf
,Problemen voor de Qing-dynastie eind 18e,begin 19e eeuw
Het centrale gezag van de Qing-dynastie die China al regeerde vanaf 1644, verzwakte ernstig
vanaf het einde van de 18e eeuw. Een periode van crisis en neergang begon. Overal in China
daalde het bestaansniveau voor de Chinese bevolking. Oorzaken:
- Corruptie: corruptie en inefficiënt bestuur namen toe in de laatste fase van het lange
bewind van keizer Qianlong (1711-1799). Vooral de corruptie van zijn gunsteling
Heshen nam een ongekende omvang aan
- Politieke crisis: corruptie, inefficiënt bestuur en natuurrampen leidden telkens tot
politieke crises. De bevolking werd tot opstand gedreven door de eisen van corrupte
belastingpachters. De bestrijding verliep moeizaam, omdat het voor de legerleiding in
verband met corruptie voordelig was de strijd langer te laten duren. Ook in andere
gebieden ontstonden problemen door migratie naar gebieden zonder hongersnood.
Daar ontstonden vaak spanningen en conflicten tussen bevolkingsgroepen en
opstanden.
- Hongersnoden: als gevolg van natuurrampen, uitbuiting door de overheid en
overbevolking ontstonden er in grote delen van China hongersnoden. Terwijl de
bevolking groeide, bleven de hoeveelheid bebouwbaar land en de
landbouwmethoden hetzelfde.
2. De eerste Opiumoorlog (1839-1842)
China doet concessies
Zowel China als het Westen beschouwt zich superieur:
- China beschouwt zich als het middelpunt van de wereld -> voor de chinezen was
China het centrum en een voorbeeld voor de rest van de wereld. Zij voelden zich
omringd door volken met een minder ontwikkelde beschaving en hadden daardoor
het gevoel een eiland van cultuur in een zee van barbaren te zijn. De Qing (vanaf
1644) onderhielden zeer weinig betrekkingen met het buitenland. Onderhandelen
met hen wilde de Chinese regering niet: dat zou erkenning van gelijkheid betekenen
- Het Westen wil de rest van de wereld veroveren en beschaven -> China kreeg evenals
de rest van de wereld in de loop van de 19e eeuw te maken met het moderne
imperialisme. Politieke overheersing en economische uitbuiting gingen daarbij
gepaard met wat de Britten ‘the white man’s burden’ noemden: de taak om de rest
van de wereld te beschaven.
Beide zijden weigerden zich aan te passen aan de politieke en juridische gebruiken
van de ander. Engeland was bereid om desnoods met geweld China te dwingen tot
onderhandelen en tot het doen van concessies. Een conflict over de handel in opium
bood de Britten de kans om in te grijpen.
Britse handelaren vervoerden sinds eind 18e eeuw steeds meer opium vanuit Brits-
Indië naar China. Deze voor het Westen winstgevende handel was voor China zeer
schadelijk:
- De opium moest met zoveel Chinees zilver worden betaald dat de Chinese economie
er steeds meer schade door ging leiden. De situatie verergerde vanaf 1834 toen de
Britse regering onder druk van andere handelaren een einde maakte aan het
monopolie van de EIC op de handel met Azië: iedereen kon vanaf toen handeldrijven
met China.
, - De sociale ontwrichting vooral in de kustgebieden van China als gevolg van
opiumverslaving was groot: miljoenen Chinezen raakten verslaafd aan opium
- De Chinese regering verbood deze handel vergeefs. Doordat veel Chinese
ambtenaren na het verbod op de opiumhandel omkoopbaar bleken, bleef de illegale
opiumhandel sterk groeien.
Aanleiding Opiumoorlog:
Toen de maatregelen van de Chinese regering om de opiumhandel te verbieden niet hielpen
en koningin Victoria niet inging op een Chinees verzoek de schadelijke opiumhandel te
verbieden, liet de Chinese keizer zijn vertegenwoordiger in Kanton in 1839 een kleine
anderhalf miljoen kilo in beslag genomen Britse ruwe opium vernietigen. De Britten stuurden
als reactie daarop een vloot en een leger
De minder goed bewapende Chinezen bleken niet tegen de militaire overmacht van de
Britten opgewassen in de Opiumoorlog (1839-1842). De Britten hadden een grote
voorsprong op de Industriële revolutie, waardoor ze de oorlog makkelijk wonnen. De door
op stoom aangedreven oorlogsschepen verschaften de Britten een grote voorsprong op de
Chinezen.
De Chinese regering werd door de Britten in het verdrag van Nanking (1842) gedwongen:
- 5 havens, waaronder Kanton en Shanghai, als verdragshavens open te stellen voor
Britse kooplieden
- Het eiland Hongkong af te staan aan de Britten
- Toe te staan dat Britse kooplieden die zich in die verdragshavens vestigden, niet
onder Chinees bestuur en Chinese rechtspraak zouden vallen
- 6 miljoen dollar te betalen als schadevergoeding voor de in Kanton vernietigde opium
- Toe te staan dat het verdrag periodiek zou worden herzien
3. Nieuwe Chinese concessies na Tweede Opiumoorlog (1856-1860)
Na het verdrag van Nanking meer verdragen gesloten met China. Deze verdragen werden
Ongelijke Verdragen genoemd, omdat ze veel gunstiger waren voor de westerse
mogendheden dan voor China. Gevolgen verdragen:
- Verlies aan zeggenschap over grondgebied
- Verlies aan inkomsten uit economische centra die voor een groot deel in handen van
buitenlandse mogendheden kwamen.
1844 – VS en Frankrijk sloten Ongelijke Verdragen met China, daarna verdragen met andere
landen: Nederland, Zweden, Denemarken, Spanje, Portugal, Duitsland en Oostenrijk
2e Opiumoorlog (1856-1860)
Over de uitvoering van de Ongelijke Verdagen waren voortdurend moeilijkheden tussen
China en westerse mogendheden. De Chinese regering beschouwde de verdragen slechts als
een tijdelijk stap terug en werkte bij de uitvoering niet altijd loyaal mee. Toen na enige haren
de periodieke herziening van de verdragen aan de orde kwam, weigerde China meer
concessies te doen. -> Frankrijk en Groot-Brittannië besloten nieuwe oorlog voor meen
concessies. -> China verloor opnieuw
Bij vredesonderhandelingen sloten ook de VS en Rusland zich aan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikevanrijswijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78310 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now