Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
5
All documents for this subject (4852)
Seller
Follow
imkekeemers
Content preview
Geschiedenis hoofdstuk 8
8.1 De industriële revolutie
Kenmerkend aspect
De industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving.
Omdat er veel regels waren voor gilden, probeerden mensen eraan te ontkomen. Op het platteland
ontwikkelde zich de huisnijverheid-> Het aan huis maken van producten. Een ondernemer levert
hiervoor de grondstoffen en hulpmiddelen, en neemt de eindproducten af.
Drie uitvindingen voor textiel
De schietspoel, spinning Jenny en toen het waterframe.
De komst van de fabriek
De Spinning Jenny kon men nog thuis gebruiken, maar het waterframe niet meer. Hierdoor ging men
in de katoennijverheid over van productie in de huisnijverheid naar productie in een fabriek.
Na een tijd wilden ondernemers niet meer afhankelijk zijn van water. Ze zochten naar een andere
manier: de stoommachine.
Industriële revolutie: Overgang van een economie van vooral landbouw en (huis)nijverheid naar een
economie waarin goederen vooral machinaal en in fabrieken worden geproduceerd.
In een industriële samenleving werken de meeste mensen in fabrieken en wonen ze vaak in steden.
Andere kenmerken van deze samenleving zijn de snelle bevolkingsgroei en de urbanisatie.
(verschijnsel dat mensen massaal in steden gingen wonen). Ook kwam er een enorme uitbreiding van
de mogelijkheden voor vervoer, zoals de stoomlocomotief. Deze veranderingen deden zich voor het
eerst voor in Groot-Brittannië.
Deze snelle economische groei stopte even, maar ging daarna weer doo. De industrie veranderde
echter zo erg, dat we spreken van de Tweede Industriële Revolutie.
Bij de eerste Industriële revolutie was steenkool de belangrijkste energiebron. Bij de tweede werden
het aardolie en elektriciteit. De nieuwe industrieën maakten massa industrie mogelijk.
De overgang van de eerste naar de tweede industriële revolutie betekende ook een overga van een
economie die gebaseerd was op de productie van kapitaalgoederen naar een economie die het
moest hebben van de productie van consumptiegoederen.
8.2 Modern imperialisme
Kenmerkend aspect
De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.
De vraag naar grondstoffen nam enorm toe, maar de vraag was waar ze vandaan moesten komen.
Vanwege de politieke omwentelingen in Amerika was dat geen optie meer. Europeanen richtten zich
vanaf 1850 op het veroveren van grote delen van Afrika en Azië. Het doel was om zich voor langere
tijd te verzekeren van de aanvoer van goedkope grondstoffen.
Het vinden van afzetmarkten als motief voor kolonisatie werd steeds belangrijker toen in veel landen
de industriële revolutie doorzette. Doordat ook andere landen industriële producten gingen maken,
vielen ze voor Groot-Brittannië af als afzetmarkt.
, Modern imperialisme: Vanaf 1850 het streven van West-Europese landen naar het bezit van
koloniën in Afrika en Azië als leveranciers van grondstoffen, als afzetmarkten of als strategische
steunpunten.
Toen Frankrijk in 1871 de Frans-Duitse oorlog verloor, werd duidelijk dat ze niet meer het
belangrijkste land waren. Hierdoor waren ze uit op eerherstel en wilden zee en groot koloniaal rijk
opbouwen, om op die manier de status als grootmacht terug te krijgen. Andere Europese landen
wilden dit ook, dus de rivaliteit nam toe. Dit leidde tot serieuze problemen en conflicten. De wedloop
om het bezit van koloniën werd een van de dieperliggende oorzaken van de Eerste Wereldoorlog.
Aan het eind van de 19e eeuw pasten wetenschappers en politici de evolutietheorie van Darwin toe
op de samenleving. Deze sociaal-Darwinisten kwamen tot de conclusie dat hun eigen volk en het
blanke ras superieur waren.
8.3 Nationalisme en Duitse eenwording
Kenmerkend aspect
De opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen nationalisme, liberalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme
Na de nederlaag van Napoleon gingen Duitse oorlog vrijwillers terug naar Duitsland. Ze wilden dat
hun land net zo’n staat werd als Frankrijk, Spanje of Engeland. -> Dit was het nationalisme. De
voorliefde voor de eigen natie: Het streven om alle mensen van hetzelfde volk in een eigen
soevereine staat samen te brengen.
De vertegenwoordigers van het culturele nationalisme stonden onder invloed van de Romantiek: Een
stroming in de eerste helft van de negentiende eeuw die zich afzette tegen het rationalisme en het
gevoel en de intuïtie op de eerste plaats zette.
Het Duitse culturele nationalisme veranderde na een tijd in politiek nationalisme. De oorzaak
hiervoor waren de maatschappelijke veranderingen en de technische vooruitgang als gevolg van de
industriële revolutie.
Toen Otto von Bismarck aantrad als minister-president van Pruissen veranderde de rustige tijd. Hij
vond dat een oorlog met Oostenrijk en Frankrijk de enige manier was om een Duits keizerrijk te
vormen. Duitsland won de Frans-Duitse oorlog. Voor Frankrijk waren er nare gevolgen: Ze moesten
een flinke schadevergoeding betalen en bovendien Elzas-Lotharingen, een belangrijk gebied vanwege
zijn mijnbouw en industrie, aan Pruissen afstaan. De Fransen waren uit op wraak.
De overwinning op Frankrijk zorgde voor sterke nationalistische gevoelens in Duitsland. Op 18 januari
1871 werd koning Wilhelm I van Pruissen uitgeroepen tot keizer van Duitsland.
8.4 De sociale kwestie
Kenmerkende aspecten
-Discussies over de ‘sociale kwestie’
-De opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen nationalisme, liberalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme
De enorme bevolkingsgroei en industrialisatie had ook negatieve gevolgen. Zo was er slechte
huisvesting, maar ook was er een voedseltekort. De arbeidersklasse werd heirdooor vatbaar voor
allerlei ziekten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller imkekeemers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.