Dit is een samenvatting uit het 5de middelbaar over het overleven/leven in moderne tijden. Het eerste hoofdstuk gaat over de sociale ongelijkheid waarin de industriële revoluties grondig besproken worden. Daarna gaat het over de klassensamenleving, het arbeidersproletariaat, New Lanark experiment ...
Hoofdstuk 1: Sociale ongelijkheid in de 19de eeuw
0. Vooraf: Industriële revoluties/De burgerij plukte de vruchten van de industriële revolutie
1ste Industriële revolutie (document 1)
⤷ Waar: Engeland, Katoennijverheid
Omdat in Engeland al deze verschillende elementen aanwezig waren en in andere landen
was dit niet.
- door bevolkingsexplosie & koloniale expansie ging de vraag van katoen producten ↑
⤷ spinners & wevers konden deze ↑ niet volgen
- 1780 ⇒ stoomkracht ingevoerd (spin & weefproces)
- in steenkool- & ijzerindustrie werkte de succes van katoenindustrie aanstekelijk
⤷ Wanneer: +/- 1770 (1789 Franse revolutie)
⤷ Textielindustrie, transportsector
⤷ Basis uitvinding: Stoommachine → vervanging handarbeid door gemechaniseerde arbeid
Negatieve elementen IR (beeldfragment)
» kinderarbeid
» lange werkdagen
» krottenwijken
» vervuiling
» …
2de industriële revolutie (document 3)
⤷ Waar: VS & Duitsland
⤷ Wanneer: 100 jaar na 1ste IR
⤷ Hoe ontstaan: spoorweg revolutie
- Metaal & steenkool ⇒ leidende sectoren
- staalindustrie, chemische nijverheid & elektrische industrie ontstaan
- Stoom verloor zijn betekenis
⤷ Basis uitvinding: Elektriciteit
1.Klassensamenleving
2de revolutie
⤷ gevolg = 2 nieuwe bevolkingsgroepen
01. De rijke burgerij
⤷ bezittende
⤷ kreeg politieke inspraak door FR
⤷ vroegere handelaars & ondernemersfamilie
⤷ politieke macht naar zich toetrekken (opstand in 1789)
→ mislukt door de liberale eisen
⤷ geen progressiviteit op sociaal vlak
1
, 02. Arme arbeiders massa (= Proletariaat)
⤷ bezitlozen
⤷ niets mocht in de weg staan van industriële vooruitgangen
⤷ eigenbelang van de individuele ondernemer werd goedgepraat door het te laten
zien als diensten van het algemene nut
veel industriële → “liefdadigheden” doen
⤷ = christelijke plicht → NIET gepaard met de ongelijkheid
2.Het arbeidersproletariaat: Slachtoffers van de Industriële Revolutie
18de eeuw
⤷ groei van de bevolking
⤷ druk agrarische sector ↑
⤷ boeren pachtten grond van rijke heren & instellingen
- werden gedwongen hogere pachtprijzen te betalen → niet gelukt
- Oplossing = arbeid verhuren
- Hoe ⇒ bij andere boeren of in stedelijke centra
⤷ vraag naar werkkrachten ↑
⤷ mechanisering ⇒ doodsteek voor plattelands huisnijverheid
- Resultaat = vele werkloze gezinnen zochten toevlucht in de steden → daar werk
zoeken
bv: in een fabriek
- gevolg plattelandsvlucht = steden barstte uit
19de eeuw
⤷ grote bevolkingstoename in industrialiserende steden
- Gevolg = lage arbeidslonen
⤷ weinig maatregelen om arbeiders te beschermen (helft 19de eeuw)
⤷ geen arbeidsduurbeperking → werkdagen van 13-16 uur
⤷ proletarisering had dus sterke gevolgen voor bestaanszekerheid
⤷ = de overstap van zelfstandige arbeid naar arbeid in loondienst
⤷ mensen waren afhankelijk van inkomen
- maakt hun heel kwetsbaar
⤷ iedereen moest eten krijgen in kroostrijke arbeidersgezinnen
- Oplossing = gezinsinkomen wordt aangevuld met wat de vrouw & kinderen konden
doen
bv: kinderen voor de lage gangen in steenkoolmijnen
- mechanisering maakt hun arbeid mogelijk & soms wenselijk
- vrouwen & kinderen verdienen minder dan de helft
- GEVAARLIJK WERK → geregeld ongelukken
- Niet werken = geen inkomen
- geen sociale zekerheid, geen werkloosheidsvergoeding, geen pensioen of
invaliditeitsuitkeringen
- je werk opzeggen = geen huis
⤷ werd vaak gehuurd bij de fabriekseigenaar
⤷ opstandigheid ⇔ onrechtvaardigheid → geen zin
⤷ arbeiders hadden geen politieke inspraak
- oorzaak = cijnskiesrecht
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emilievantolhuyzen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.
