Dit is een samenvatting uit het 5de middelbaar over de eerste wereldoorlog. Het is verdeeld in verschillende hoofdstukken. het eerste bespreekt de oorzaken van WOI, dit hoofdtuk is onderverdeeld in deze onderwerpen: nationalisme & imperialisme, de bondgenootschappen, wapenwedloop & militarisme, oor...
Hoofdstuk 1: Oorzaken van WOI
Nationalisme en Imperialisme
Frans-Duitse twist
Duitse eenmaking oorlog (1870-1871) → basis van een vijandschap tussen Franse & Duitse
rijk
⤷ Otto von Bismarck (duitse kanselier) → Franse leger verpletterd
⤷ Kroonde Wilhelm I tot Duitse keizer in de spiegelzaal van versailles
⤷ Frankrijk moest zware oorlogsschatting betalen & verloor veel grondgebied
Het Kruivat van de Balkan (AK: 121)
Situatie in Balkan → erg explosief
⤷ = een amalgaam van etnische en religieuze groepen waar de Europese,
Slavische, Griekse & Turkse culturen elkaar ontmoeten
⤷ terwijl willen 3 grootmachten hun invloed op het gebied uitbreiden
⤷ = Rusland, Oostenrijk-Hongarije & Ottomaanse Rijk
Koloniale en economische wedijver (AK: 117)
Europese grootmachten gingen (relatief) vredevol met elkaar om → heerste strijd om
politieke & economische macht
⤷ na de eenmaking → snelle opkomst van het duitse rijk
⤷ gebaseerd op industrie & culturele eenheid
⇒ Nieuwe grootmacht ontstaat
Duitsland → nogal agressief op internationaal vlak
⤷ werd duidelijk tijdens de Conferentie van Berlijn → hier kwamen 15 Europese landen + de
VS samen over de verdeling van de ontdekkingen in Afrika (AK: 111)
⤷ opgedeeld tussen de grootmachten
Bondgenootschappen
Bismarck wil oorlog op 2 fronten vermijden
⤷ Gevolg: hij isoleert Frankrijk en sloot akkoorden met
omliggende landen ⤷ zocht ook naar bondgenoten
⇒ Gevolg: chaos tussen de bondgenootschappen → het
gevolg van een oorlogsverklaring tussen 2 landen die alle
grootmachten meesleuren in het conlift
Wapenwedloop en militarisme
Wapenwedloop voor 1914
⤷ alle grootmachten waren bezig met agressieve wapenwedloop.
⤷ Overheden investeerden massaal in de uitbreiding van het wapenarsenaal
⤷ ontstaan van moderne legers, met wapens die op grote schaal konden doden → gevolg
van nieuwe technieken van de industriële revolutie & de invoering van de dienstplicht/loting
⤷ ontstonden legers → miljoenen burgersoldaten (reservisten), → oorlog was niet alleen
iets militair
⤷machtsverhouding 1914 → Rusland, Frankrijk & Groot-brittannië hadden veel meer
leger-personeel dan Duitsland en Oostelijk-Hongarije → Triple Entente had een voordeel
1
, Militaire machtsverhoudingen in 1914
➔ Op zee
⤷ Groot-Brittannië kon door deel te nemen aan de wapenwedloop haar overwicht op
zee bewaren
⤷ Opvallend → opkomst Duitse marine.
➔ Op land
⤷ numerieke overwicht van Rusland → opvallend
⤷ Centralen waren in de minderheid ten opzicht van de Geallieerden.
Oorlog als middel om eenheid te bekomen
Vroeger → oorlog lost buitenlandse & binnenlandse problemen op
⤷ gaat naties verenigen
Groep van Kapitaalkrachtige bankiers & adellijke figuren
⤷ voelen zich bedreigd door het groeiend socialisme me in hun land
⤷ socialisme dat opkwam voor de rechten van de arbeidersklasse won populariteit
⤷ Socialisme → zorgde voor verdeeldheid → proletariaat ⇔ rijkere klasse
⤷ vreesden voor hun macht
Europese socialisten
⤷ grootste tegenstanders van een oorlog
⤷ pacifisme past binnen het idee van een internationale revolutie
⤷ waarbij over de hele wereld arbeiders in
opstand kwamen om te streven naar en grenzeloze, klasseloze vredevolle samenleving
Europese machthebber
⤷ bereikte hun doel
⤷ geen socialistische stakingen meer na WOI
Regering van nationale eenheid = een regering bestaande uit een brede coalitie waarin alle
(grote) politieke partijen zijn vertegenwoordigd. Deze regeringsvorm komt vaak voor in
verband met een nationale crisis, bijvoorbeeld een oorlog of oorlogsdreiging.
Hoofdstuk 2: Verloop WOI
Aanleiding
Atlas
Moord op kroonprins van Oostenrijk-Hongarije → aanleiding WOI
⤷ uigevoerd door een lid van de Servisch nationalistische beweging
Rusland & Servië → mobiliseerde hun troepen → Gevolg: Duitsland zag dit als een
bedreiging voor de Oostenrijkse bondgenoten & verklaarde oorlog aan Rusland → de
Centralen sloten nog een alliantie met het ottomaanse rijk
De schuldvraag
Zie pagina 93-94
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emilievantolhuyzen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.31. You're not tied to anything after your purchase.
