Summary
Samenvatting Sociale Psychologie (B-KUL-S0A14A)
- Course
- Institution
- Book
Volledige samenvatting van het boek 'Macht, meningen en na-apers', aangevuld met lesnotities.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
bente11
Content preview
Sociale psychologieHOOFDSTUK 1 : METHODES VAN SOCIAALPSYCHOLOGISCH
ONDERZOEK
1. Observatie
- Rechtstreeks
o Door het gedrag te observeren
o Aan de hand van fysieke of administratieve sporen die het
gedrag heeft achtergelaten
- Voordeel : ecologische validiteit is gegarandeerd
= de mate waarin het onderzoek conclusies toelaat over het
‘natuurlijk’ voorkomende gedrag van mensen in situaties die
ze ‘in het echte leven’ ook tegenkomen
- Nadelen
o De gedragingen kunnen soms vrij zeldzaam zijn
de onderzoeker moet soms heel lang observeren om
bruikbare gegevens te krijgen
o Vaak moeilijk om conclusies te trekken over de oorzaken van
het waargenomen gedrag
2. Zelfbeschrijvingen
- Beroep doen op wat de handelende personen zelf zeggen of
schrijven
- Gebruikt bij onderzoek over
o Coverte gedragingen
o Coverte gedragsmechanismen
Bv. een onderzoeker vraagt zich af in de gedachtewereld
van mensen die bepaalde vormen van agressie vertonen
(zijn overte gedragingen, maar het mechanisme is
covert)
Coverte mechanismen die tot overte gedragingen leiden
o Zeldzaam gedrag, zeldzame omstandigheid
Bv. je wil weten waarom mensen andere mensen die in
nood verkeren wel of niet helpen
Aan de hand van een terugblik van de laatste jaren
Mensen hebben hier meestal wel een situatie over
meegemaakt
Je hebt veel minder informatie als je zelf gaat
zitten wachten tot het voordoet (observatie)
- Voordelen
o Vragen stellen over eender wat
o Weinig arbeidsintensief (in vergelijking met andere
onderzoeksmethodes)
o Uitvoering is uitbesteed- en automatiseerbaar
,- Voorbeeld : morele normen en keuzes
o In veel vragenlijsten de vragen :
Welke waarden en normen koesteren mensen?
Welke prioriteit binnen die waarden en normen?
waardenvragenlijsten
o Vaststelling : centraal in menselijke interactie
Anderen geen schade berokkenen
Anderen in nood helpen
hoe serieus moet je deze resultaten nemen?
- Beperkingen
o Demonstratie
Situatie 1 : trolley dilemma
Je bent in de wisselcentrale van de spoorweg
Je ziet : een werkwagentje op het spoor is op hol
geslagen
Als je niets doet : rolt naar 5 spoorarbeiders (5
doden)
Als je wissel omzet : rolt naar spoor met 1
arbeider (1 dode)
meerderheid : 1 dode
Situatie 2 : footbridge dilemma
Je staat op een spoorwegbrug
Je ziet : werkwagentje op spoor op hol geslagen
Als je niets doet : rolt naar 5 spoorarbeiders (5
doden)
Als je iemand van de brug duwt : blokkeert (1
dode)
meerderheid 5 doden
Vaststelling
2 keer een moreel dilemma waar je het belang
van een enkeling moet afwegen tegenover het
belang van een groep
Beide dilemma’s komen op hetzelfde neer
o 5 slachtoffers door het ‘noodlot’
o of 1 door je ingreep
o Probleem 1 : ecologische validiteit
In hoeverre kan een onderzoeksmethode resultaten
opleveren die iets zinvol vertellen over mensen die zich
in een gewone omgeving bevinden
Mensen observeren in een gewone omgeving goede
ecologische validiteit
Je kan vragen stellen over eender wat
Dus ook over situaties die je in het echte leven
nooit gaat meemaken
Je kan weinig zinnigs zeggen over wat het echte
gedrag gaat zijn
, Dilemma’s : meesten komen zo’n situaties nooit tegen
(individueel belang van een derde vs. groepsbelang van
derden)
vaker het dilemma van het belang van een ander
tegenover het eigenbelang
Leidt tot
Irrelevante inzichten
Vertekeningen door subtiele kenmerken van de
vraag
mensen gaan de vraag ontleden en proberen
af te wegen wat het beste antwoord is
Voorbeeld
Trolley dilemma
o Slachtoffers behoren tot dezelfde groep
(stationarbeiders)
o Belang van het groep gaat voor
Footbridge dilemma
o Belang van een onafhankelijk persoon
tegenover een groep
o De persoon die niet bij de groep hoort krijgt
het grootste belang
puur door de beschrijving (1 persoon apart
zetten) komt het belang van die persoon centraal
te staan
o Probleem 2 : ethiek
Vragen staan niet altijd vrij, omdat de vraag
Een herinnering kan oproepen aan een nare
ervaring
Een respondent kan confronteren met ‘kleine’
kanten
o Kanten die we zelf niet leuk vinden van
onszelf
o Voorbeeld : een agressievraag over ons
eigen gedrag, confronteert ons met iets wat
we wel doen, maar dat je eigenlijk niet mag
doen
Een valse herinnering kan opwekken
o Vragen kunnen vervormd raken naar
mededelingen
o Vragen stellen is niet altijd onschuldig
Dilemma’s : opzettelijke keuze voor een ‘ver van
mijn bed’ situatie
‘realistischere’ alternatieven bestaan
, o Probleem 3 : problematische aannames
Als je vragen stelt over een bepaald gedrag, ga je er
vanuit dat mensen
weten wat het gedrag is
dat ze weten waarom
dat ze het willen meedelen
Probleem
Wat is het gedrag : geheugen / aandacht
Waarom : geheugen / aandacht
Willen meedelen : sociale wenselijkheid
o Onderzoek van Feldman-Hall, Mobbs, Evans, … (2012)
Gaat over keuzes die mensen maken als er een conflict
bestaat tussen hun eigenbelang en het belang van
iemand anders
Eigenbelang : financiële aard
Belang van de ander : lichamelijke integriteit (vrij
blijven van fysiek lijden)
sociale normen in de samenlevingen : fysiek lijden
vermijden gaat voor financieel gewin
Opzet en experiment : zie pagina 30
Resultaat
Als hypothese : gemiddeld werd er nauwelijks iets
voor zichzelf gehouden
In werkelijkheid : meer dan de helft behield (een
deel van) het bedrag
DUS : discrepantie tussen wat mensen zeiden dat
ze zouden doen en wat ze werkelijk deden
gevaarlijk om uitspraken te doen over gedrag
op grond van wat mensen zelf over dat gedrag
vertellen
- Nut van zelfbeschrijvingen
o Interessant als bron van inspiratie
Bv. vragen waarom mensen het gedrag vertonen
Nagaan of ze gefalsifieerd worden
o Soms is de zelfbeschrijving het gedrag dat een onderzoeker
bestudeert
Verbale communicatie heeft vaak belangrijke gevolgen
voor zichzelf en voor anderen
Waardevol om te bestuderen wat mensen over zichzelf
en over anderen beweren
o Voorbeelden (Kahneman, Krueger, Schkade, Schwarz & Stone
– 2004)
Event sampling : mensen krijgen een bieper mee die
hen op toevallige tijdstippen oproept om aan te geven
wat ze aan het doen zijn en of ze dat leuk vinden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bente11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now