Natuurwetenschappen
Hoofdstuk 1: Genetisch materiaal en celcyclus
1. Genetisch materiaal in de celkern
1.1 samenstelling en functie in de celkern
1.2 verband tussen DNA, chromatine en chromosoom
1 2 3 4 5
DNA chromatine = DNA Chromatinedraad Chromatinedraad Chromosoom
+ eiwit + kopie
1) DNA-molecule lijkt sterk op een wenteltrap
2) Chromatine → complex van eiwitten waarrond een DNA-molecule opgerold zit
3) Chromatinedraad
4) Gekopieerde chromatinedraad
5) Chromosoom → sterk gespiraliseerde chromatine
De twee meter lange DNA-molecule kun je in haar celkern plaatsen door de lange DNA-keten sterk te
spiraliseren en op compacte wijze te verpakken met behulp van eiwitten
Chromatine
Chromosoom
DNA
Spiralen Eiwit
,1.3 DNA
1.3.1 DNA-molecule in detail
DNA-molecule → een complexe biochemische molecule met de vorm van een wenteltrap/dubbele helix
en bevat de erfelijke informatie (Desoxyribonucleïnezuur)
1.3.2 De bouw van DNA
Nucleotiden → kleine bouwstenen waaruit DNA is opgebouwd
Een nucleotide is opgebouwd uit een suiker (desoxyribose), een fosfaatgroep en een organische base
Er zijn vier verschillende organische basen:
1) Adenine (A)
2) Guanine (G)
3) Thymine (T)
4) Cytosine (C)
Polynucleotidenketen
• De base zit vast aan de suikermolecule
• Via een fosfaatgroep is de suikermolecule verbonden met de suikermolecule van de volgende
nucleotide
DNA-keten
• Een DNA-molecule bestaat uit twee polynucleotidenketens die aan elkaar gekoppeld zijn met
waterstofbruggen
• A&T en C&G zijn complementaire basen
De opeenvolgende verschillende basen bepalen de DNA-code
1.3.3 genen en genoom
Gen → stukje DNA dat alleen of samen met andere genen de code van een
kenmerk/eigenschap bevat
, Genen bepalen:
• Natuurlijke uiterlijk
• Functioneren van je lichaam
• Gedrag
Genoom → al het DNA dat in de cel voorkomt
1.3.4 DNA-replicatie
DNA-replicatie → het kopiëren van het oorspronkelijke DNA
1) Openen van de DNA-keten
• Dubbele helix wordt geopend door het enzym DNA-
helicase
• Het enzym verbreekt waterstofbruggen tussen de
basenparen
2) Aanvoer van nieuwe nucleotiden
• De basen worden afgelezen door het enzym
DNA-polymerase
• Enzym voert nieuwe nucleotiden aan en
koppelt hun basen met de complementaire
basen van de oude streng
3) Koppelen van DNA-fragmenten
• DNA-fragmenten die nog niet volledig
gekoppeld waren, worden verbonden
door het enzym DNA-ligase
• Er ontstaan twee DNA-ketens die exacte
kopieën van elkaar zijn en van het
origineel
DNA-replicatie is semiconservatief omdat de DNA-keten voor de ene helft bestaan uit nieuwe
bouwstenen en de andere helft uit oude bouwstenen
1.4 Chromosomen
We hebben 46 chromosomen (sterk gespiraliseerd chromatine) → 23 chromosomenparen:
• 22 homologe paren
• 1 geslachtschromosomenpaar (bepaald het geslacht: meisje = XX, jongen = XY)
Karyogram → overzicht van alle chromosomen van een cel
Ieder chromosomenpaar bestaat uit een chromosoom afkomstig van je vader en een
chromosoom afkomstig van je moeder
Delingschromosomen → een kopie die aan het oorspronkelijk
chromosoom hangt en klaar om gedeeld te worden
Chromatiden → benen van delingschromosoom (X-vorm)
Centromeer → plaats waar identieke chromatiden tijdelijk aan elkaar
verbonden zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lindewarlop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.45. You're not tied to anything after your purchase.
