Summary
Samenvatting Algemeen Recht
- Course
- Institution
Volledige samenvatting algemeen recht
[Show more]
Seller
Follow
Julievandb
Content preview
DEEL 1 : INLEIDING TOT HET STAATSTRECHTHOOFDSTUK 1: WAT IS RECHT
1 DEFINITIE
Recht is het geheel van regels die ontworpen zijn. Door de wetgevende macht met als doel de orde te
handhaven
▪ Een geheel van gedragsregels
▪ Rechtsregels worden opgelegd door het gezag van de gemeenschap
▪ Met als doel de ordening van de maatschappij
2 ONDERSCHEIDEN RECHTSTAKKEN
→ 2 grote takken:
1. PRIVAATRECHT: (regelt de verhouding tussen burgers onderling)
A. Het burgerlijk recht
- Tussen burgers onderling
- Terug te vinden in het burgerlijk wetboek
- Personen- en familierecht, het vermogensrecht en het familiaal vermogensrecht
B. Het handelsrecht
- Wetboek van koophandel
- Specifieke verrichtingen in het economisch leven te regelen
C. Het privaatrechtelijk procesrecht
- Regelt de middelen en procedures die nodig zijn om de naleving van het privaatrecht te
verzekeren
2. PUBLIEKRECHT: (regelt de verhouding tussen overheid en burger/ overheidsorganen onderling)
A. Het grondwettelijk recht of staatsrecht
- Regelt de staatsinrichting en de fundamentele rechtsbescherming van de burgers
tegenover de staat via grondwettelijke rechten en vrijheden.
- Geregeld in de Grondwet
B. Het administratief recht
- Regelt de organisatie en werking van de uitvoerende macht
- Aanvulling staatsrecht
- o.a. stedenbouw, ruimtelijke ordening en milieurecht
C. Het strafrecht
- Geeft aan wat een strafbaar feit is en bepaalt de straf
- In het Strafwetboek
D. Het strafprocesrecht
- Bepaalt hoe misdrijven worden opgespoord, vastgesteld, vervolgd en bestraft.
E. Het fiscaal recht
- Wat er belast wordt en in welke mate wordt hierdoor bepaald.
F. Het sociaal zekerheidsrecht
- Wie zonder inkomen zit, kan via dit vangnet toch een inkomen verkrijgen.
(Werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering, kinderbijslag...)
1
,3 BRONNEN VAN HET BELGISCH RECHT
A. Internationale verdragen
Worden afgesloten om de samenwerking met andere landen te vergemakkelijken.
-Verdragen die NIET direct werkend zijn: de nationale wetgever moet dan bepaalde
afspraken overnemen in het nationaal recht
- Verdragen die direct werkend zijn: de afgesproken rechtsregels moeten dan niet eerst in
nationaal recht omgezet worden. Primeert dus op de nationale wetgeving
- Verdragen die een soevereiniteitsdelegatie aan een internationaal orgaan inhouden: een
deel van de wetten en rechtspraak zal dan door de internationale organen gebeuren en
niet door de nationale.
B. Europees recht
Het Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Unie (25 maart 1957). Dit verdrag heeft directe
werking op primeert dus op de Belgische wetten.
C. De grondwet
Dit is de hoogste norm. Kan enkel gewijzigd worden door speciale procedures 198 artikelen
D. Wetten, decreten en ordonnanties
Wetten komen uit het Federaal Parlement (Kamer & Senaat), decreten en ordonnanties gaan uit van de
Gemeenschappen en Gewesten (bv. Vlaams Parlement).
Verschijnen eerst in het Belgisch Staatsblad en gaan van kracht de 10de dag na bekendmaking.
E. Uitvoeringsbesluiten
Koninklijke besluiten, ministeriële besluiten, besluiten van de gemeenschaps- en gewestregeringen, zijn
uitvoeringsbesluiten.
De Raad van State kan besluiten vernietigen.
F. Rechtspraak
= rechterlijke uitspraken. In principe enkel van toepassing tussen partijen in geding. Bijzondere, nieuwe
interpretatie = precedent. Kan leiden tot nieuw recht.
G. Rechtsleer
= commentaren bij wetgeving en rechtspraak…
-
Zorgen voor argumenten om wetgeving in bepaalde zin te interpreteren
-
Zorgen voor argumenten die de rechter moeten overtuigen in bepaalde zin uitspraak te
doen: onrechtstreeks beïnvloeden van de rechtspraak
H. Gewoonten en gebruiken
Zeer uitzonderlijke bron van recht. Wordt naar verwezen in wetgeving.
2
,4 DRAAGWIJDTE VAN DE RECHTBRONNEN
1. DE GEBIEDENDE RECHTSREGELS:
→ Hiervan mag men nooit afwijken. Dit is meestal publiek recht.
A. Regels van openbare orde
→ Zij beschermen de gehele samenleving en dus het algemeen belang
- Schijnhuwelijk
- Ruimtelijk ordening!
- Milieurecht
- Strafrechtelijke bepalingen
→ Bij overtreding volgt er een sanctie
Wanneer een contract gesloten wordt dat tegen de openbare orde ingaat, dan wacht dit contract nietigheid.
B. Regels die goede zeden betreffen
→ Dit betekent, wat onze samenleving als moreel aanvaardbaar beschouwt.
- Handel in verdovende middelen wordt niet aanvaard
- Zijn lichaam verhuren in prostitutie wordt niet aanvaard.
→ Ook straf bij overtreding
Wanneer een contract gesloten wordt dat tegen de goede zeden ingaat, dan wacht dit contract nietigheid.
C. Regels van dwingend recht
→ Zij beschermen de zwakkere partijen (werknemers,)
2. DE AANVULLENDE RECHTSREGELS:
Aanvullend of supplementief recht is er om de burgers te helpen, geen verplichting om de regels te volgen,
maar geven wel richtlijnen indien er over een bepaald punt niets in een contract wordt voorzien. Meestal in het
privaatrecht.
→ Transportkosten voor verkoper of koper wanneer niet vermeld in verkoopcontract of factuur?
HOOFDSTUK 2: HISTORISCHE SCHETS
→ België werd in 1830 onafhankelijk, uitgeroepen door het Nationaal Congres. Dit Nationaal Congres stelt ook
een grondwet op die fundamentele vrijheden (het beginsel van de scheiding der machten, de representatieve
instellingen en de rechtstaat) bevestigt
→ Het Nationaal Congres kiest voor een grondwettelijke monarchie en voert een unitaire parlementaire staat
in. 140 jaar lang blijft België een unitaire staat met 3 gezagsniveaus (de centrale staat, gemeenschappen en
provincies
3
, 1. RECHTSTAAT
→ België is in eerste plaats een rechtstaat
→ Elke handeling die de overheid stelt, moet een basis vinden in een wet.
→ De overheid moet bepaalde onvervreemdbare en onaantastbare rechten van de burgers respecteren
2. DEMOCRATIE
In België geldt democratie = het beleid wordt bepaalds door de burgers
3. MONARCHIE
→ staatshoofd is de koning
- Koning is onschendbaar en onverantwoordelijk
- Koning is onbekwaam om alleen te handelen (elke handeling van de Koning moet mee ondertekend
worden door een minister die hiervoor de verantwoordelijkheid draagt).
- De Koning heeft geen persoonlijke politieke macht
4. FEDERALE STAAT
→ Federale staat met 3 cultuurgemeenschappen en 3 gewesten.
→ De macht is verdeeld over federaal niveau en deelstaten
HOOFDSTUK 3: BELEIDSNIVEAUS EN BEVOEGDHEIDSVERDELING
1 INLEIDING
→ België een federale staat met 3 verschillende bestuursniveaus
1. Sup rationaal
2. Nevengeschikt: federaal, gemeenschap en gewest
3. Ondergeschikt: provinciaal en gemeentelijk
2 HET SUPRANATIONAAL BELEIDSNIVEAU
→ het Europees niveau waar gebruik gemaakt wordt van internationale verdragen
3 NEVENGESCHIKTE BELEIDSNIVEAUS
→ De federale staat België bestaat uit 4 taalgebieden:
1. Het Nederlandse taalgebied (=Vlaanderen)
2. Het Frans taalgebied (=Wallonië)
3. Het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad
4. Het duits taalgebied
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Julievandb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now