Summary
Samenvatting Aardrijkskunde h2 vwo 3
- Course
- Level
Aardrijkskunde h2 vwo 3 - Fossielen - delfstoffen - ontstaan leven - gidsfossiel
[Show more]
Seller
Follow
julawigchers
Content preview
2.1 Het gezicht van de aarde verandertHet ontstaan van de aarde
- Toen de aarde ontstond, is de aarde langzaam afgekoeld
- Als gevolg van de vulkanische activiteit kwam er CO2 en waterdamp in de atmosfeer
- Waterdamp condenseert en vormt de huidige oceaan
- ongeveer drie miljard jaar geleden ontstonden bacteriën waaruit later complexere
levensvormen ontstonden
Ontstaan van leven
- Het leven ontstond eerst vanuit bacteriën
- Nieuwe levensvormen werden steeds complexer
- volgende levensvormen in volgorde van ontstaan:
● landdieren
● zoogdieren
● reptielen
● weekdieren
● vissen
● schelpdieren
De geologische volgorde
- Op basis van de ontwikkeling van levensvormen hebben wetenschappers de
geologische tijdschaal gemaakt
- De eerste periode is het Precambrium:
● continenten verschijnen
● aarde bevroor meerdere malen
● alleen leven onder water
● aan het einde ontstonden de eerste levensvormen op het aardoppervlak
- De tweede periode is het Paleozoïcum:
● supercontinent Pangea is gevormd
- De derde periode is het Mesozoïcum:
● planten en dieren veranderen
● tijdperk van de dinosauriërs
● Pangea valt uit elkaar en huidige continenten ontstaan
- De vierde periode is het Kenozoïcum:
● uitsterven van dinosauriërs
● leven zoals wij dat nu kennen ontstaat (met aan het einde de mens)
- Vijf keer verdwijnt een groot deel van al het leven op aarde.
- Wanneer een groot deel van al het leven op aarde verdwijnt dan is dat een
massa-extinctie
- Wat de oorzaken van massa-extincties zijn is divers en niet duidelijk.
- 440 miljoen jaar geleden werd het kouder en werden grote delen land bedekt met
landijs.
- 65 miljoen jaar geleden zorgde een grote meteorietinslag voor veel stof in de
atmosfeer. Hierdoor stierven veel planten en dieren.
, 2.2 Het dagboek van de aarde
Gesteenten en fossielen
- Door gesteenten en fossielen te bestuderen hebben mensen de ontwikkeling van het
leven op aarde ontdekt
- Elk levend wezen kan gefossiliseerd worden
- Sommige skeletten zijn goed bewaard gebleven
- De oorzaak daarvan is dat ze onder modder en zand begraven zijn
- Gesteenten en fossielen geven veel informatie over het klimaat van vroeger.
- Wat zegt de vondst van een mammoet op de bodem van de Noordzee:
● het klimaat was toen kouder
● de Noordzee lag droog
- Wat kun je over het verleden zeggen wanneer je kalksteen tegenkomt?
● er heeft in het verleden een zee gelegen
● in de zee zwommen zeedieren met kalkskeletjes die naar de bodem zijn
gezakt
- Als een ammoniet gevonden wordt in een laag kalksteen dan is die tussen de 250 en
65 miljoen jaar geleden gefossiliseerd
- Een ammoniet heet ook wel een gidsfossiel
Opgestapelde tijd
- Er zijn drie soorten gesteenten:
● sedimentgesteente
● stollingsgesteente
● metamorf gesteente
- Gesteenten worden laag voor laag afgezet
- De onderste laag is het oudst
- De laagjes die worden afgezet zijn:
● zand
● klei
- Na miljoenen jaren zijn de lagen weggezakt en tot sedimentgesteente
samengeperst.
- Stollingsgesteenten zijn gevormd door
● vulkanische activiteit
- Gesteente dat is ontstaan door het ondergronds stollen van magma
● graniet
- Wanneer je graniet tegenkomt in de bodem dan weet je
● dat hier vroeger vulkanen waren
- Metamorf gesteente is sediment- of stollingsgesteente dat is veranderd onder invloed
van:
● temperatuur
● druk
- Een bekend voorbeeld is kalksteen dat verandert in marmer
Relatieve en absolute tijd
- Hoe kun je weten in welke volgorde de verschillende lagen in het sedimentgesteente
zijn gevormd?
● de oudste laag ligt onderop -> relatieve ouderdom
● Door radioactief materiaal in gesteente te meten kan de ouderdom bepaald
worden -> absolute ouderdom
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julawigchers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now