Summary
Samenvatting Wetenschappelijk Rekenen
Course
Wetenschappelijk Rekenen
Dit is een samenvatting voor het vak Wetenschappelijk rekenen. In deze samenvatting werd alle info uit de slides en eventuele extra informatie uit de hoorcolleges opgenomen.
Opmerkingen: Hoofdstuk 1 dient enkel als opfrissing van enkele concepten en werd dus niet in deze samenvatting opgenomen. ...
[Show more]
Last document update: 2 year ago
Preview 4 out of 57 pages
Summarized whole book?
No
Which chapters are summarized?
Unknown
Uploaded on
June 9, 2022
File latest updated on
June 9, 2022
Number of pages
57
Written in
2021/2022
Type
Summary
Book Title: Inleiding tot de numerieke wiskunde
Author(s): A. Bultheel
Edition: Unknown
ISBN: 9789033462535
Edition: 1
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Education
Computerwetenschappen
Course
Wetenschappelijk Rekenen
All documents for this subject (7)
By: mohammedshabot • 1 year ago
Translated by Google
Good, clearly structured summary
$10.80
Added
Add to cart
Add to wishlist
100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached
Samenvatting Wetenschappelijk Rekenen
Contents
Hoofdstuk 2: Foutenanalyse ......................................................................................................... 3
Inleidend voorbeeld ............................................................................................................................ 3
Fouttypes ............................................................................................................................................ 4
Getalvoorstelling ................................................................................................................................. 4
Relatieve en absolute fout .................................................................................................................. 5
IEEE floating point standaard .............................................................................................................. 5
Voorwaartse foutenanalyse ................................................................................................................ 6
Elementaire bewerkingen ................................................................................................................... 6
Voorbeeld........................................................................................................................................ 6
Kahan Som .......................................................................................................................................... 7
Voorbeeld........................................................................................................................................ 8
Stelling van Sterbenz........................................................................................................................... 8
Numerieke stabiliteit .......................................................................................................................... 9
Voorbeeld........................................................................................................................................ 9
Conditionering .................................................................................................................................... 9
Zwak stabiel ...................................................................................................................................... 10
Voorbeeld...................................................................................................................................... 10
Stabilisatie ......................................................................................................................................... 10
Hoofdstuk 3: Stelsels van lineaire vergelijkingen ......................................................................... 11
Inleidend voorbeeld .......................................................................................................................... 11
Doelstelling ....................................................................................................................................... 11
Onder- en bovendriehoekstelsels ..................................................................................................... 11
Achterwaartse substitutie voor het stelsel Uy = c ............................................................................ 11
Gauss eliminatie ................................................................................................................................ 12
Analyse .......................................................................................................................................... 13
Stabiliteit ....................................................................................................................................... 13
Pivotering ...................................................................................................................................... 14
LU-decompositie ............................................................................................................................... 14
Algoritme Crout-Doolittle ................................................................................................................. 15
Oplossing van een stelsel .................................................................................................................. 16
Hoofdstuk 4: QR-ontbinding, eigenwaarden en eigenvectoren .................................................... 16
Inleidend voorbeeld .......................................................................................................................... 16
1
Samenvatting WR - Lennert Saerens
, QR-decompositie .............................................................................................................................. 17
Algoritme ...................................................................................................................................... 17
Analyse .......................................................................................................................................... 19
Berekening eigenwaarden en eigenvectoren ................................................................................... 19
Hoofdstuk 5: Oplossen van niet-lineaire vergelijkingen ............................................................... 20
Banachs dekpunt iteraties ................................................................................................................ 21
Steffensens iteraties ......................................................................................................................... 21
Newtons methode ............................................................................................................................ 23
Gedempte methoden ....................................................................................................................... 23
Oplossen van niet-lineaire stelsels.................................................................................................... 23
Hoofdstuk 6: Numerieke integratie............................................................................................. 23
Inleidend voorbeeld .......................................................................................................................... 23
Trapeziumregel ................................................................................................................................. 23
Simpsonregel..................................................................................................................................... 24
Newton-Cotes formules .................................................................................................................... 24
Stabiliteit ....................................................................................................................................... 25
Samengestelde integratie ................................................................................................................. 26
Samengestelde trapeziumregel .................................................................................................... 26
Samengestelde Simpsonregel ....................................................................................................... 27
Romberg integratie(driehoek) .......................................................................................................... 27
Hoofdstuk 7: Veelterminterpolatie ............................................................................................. 28
Wat is interpolatie?........................................................................................................................... 28
Veelterminterpolatie ........................................................................................................................ 28
Voorbeeld...................................................................................................................................... 29
Conditionering .............................................................................................................................. 29
Hermite interpolatie ......................................................................................................................... 30
Voorbeeld...................................................................................................................................... 30
Lineaire stuksgewijze interpolatie .................................................................................................... 30
Conditionering .............................................................................................................................. 30
Voor- en nadelen .......................................................................................................................... 31
Cubic spline ....................................................................................................................................... 32
Basisfuncties ..................................................................................................................................... 33
Hoofdstuk 8: Lineair programmeren ........................................................................................... 34
Probleemstelling in standaardvorm.................................................................................................. 34
Eerste primale vorm (primal form) ............................................................................................... 34
Conversie....................................................................................................................................... 35
2
Samenvatting WR - Lennert Saerens
, Tweede primale vorm (slack form) ............................................................................................... 35
Simplex methode .............................................................................................................................. 36
Pivoting ............................................................................................................................................. 37
Tableau.............................................................................................................................................. 37
(Mixed) integer programming........................................................................................................... 39
Branch-and-bound ............................................................................................................................ 40
Cutting planes ................................................................................................................................... 42
Gomory cut ....................................................................................................................................... 42
Dualiteit............................................................................................................................................. 42
Hoofdstuk 9: Markov-chain Monte Carlo methodes .................................................................... 43
Monte Carlo methodes ..................................................................................................................... 43
Pseudo-random getallen................................................................................................................... 43
Lineaire-congruentiegeneratoren..................................................................................................... 43
Random getallen uit andere verdelingen ......................................................................................... 44
Inverse transform.......................................................................................................................... 44
Accept-reject sampling ................................................................................................................. 45
Ad-hoc methodes (vb. Box-Muller) ............................................................................................... 45
Monte Carlo integratie.................................................................................................................. 45
Variantie ........................................................................................................................................ 45
Markov-chain Monte Carlo ............................................................................................................... 46
Motivatie: Bayesiaanse data analyse / ML ................................................................................... 46
Markov chains ............................................................................................................................... 46
Metropolis-Hastings .......................................................................................................................... 47
Hoofdstuk 2: Foutenanalyse
Inleidend voorbeeld
Wiskundig equivalente voorstellingen → numeriek niet equivalent.
Voorbeeld:
𝑥
𝑓(𝑥) = 𝑥(√𝑥 + 1 − √𝑥) 𝑚𝑒𝑡 𝑥 ≥ 0 𝑒𝑛 𝑔(𝑥) = 𝑚𝑒𝑡 𝑥 ≥ 0
√𝑥 + 1 + √𝑥
• Equivalente voorstellingen → nu gebruiken op rekentoestel met 4 decimale cijfers voor x =
500
𝑓(500) = 500(22,3830 − 22,3607) = 500 ∗ 0,0223 = 11.1500
500 500
𝑔(500) = = = 11,1748
22,3830 − 22,3607 44,7437
3
Samenvatting WR - Lennert Saerens
, • Welke uitdrukking correcter?
o Functies nu evalueren met 1 decimaal nauwkeuriger
o We merken dat f maar een decimaal nauwkeurig gaf terwijl g tot op drie decimalen
nauwkeurig was
▪ We noemen g daarom numeriek stabieler.
Fouttypes
In de numerieke wiskunde onderscheiden we 4 fouttypes:
• Invoerfouten: De numerieke methode wordt toegepast op een foutieve invoer. Dit kan zijn
door ruis of statistische fouten.
• Onvermijdelijke fout: Dit zijn fouten die verschijnen door de uitgevoerde bewerkingen.
• Methodefout: Dit zijn fouten door benaderingen in de numerieke methode zelf. (H5 en H6)
• Afrondfout: Dit zijn fouten door de numerieke voorstelling van de getallen.
Inleidend voorbeeld 2 fouttypes:
• Afrondfout: verschil tussen 4 en 5 decimalen nauwkeurigheid
• Onvermijdelijke fout: De onvermijdelijke fout bij de tweede methode is kleiner. Merk op dat
dit niets te maken heeft met de afrondfout of de precisie van de getalvoorstelling.
Komen vaak samen voor: ontknoping leidt tot begrippen conditionering en numerieke stabiliteit (zie
later)
Getalvoorstelling
Begrippen:
Laat 𝑥 ∈ ℝ dan wordt dit getal numeriek voorgesteld door een floating point of een zwevende
kommavoorstelling als:
𝑓𝑙(𝑥) = ±𝑖0 , 𝑖1 𝑖2 … 𝑖𝑝 ∗ 𝑏 𝑒
We kunnen zeggen dat fl(x) x projecteert op de dichtstbijzijnde floating point voorstelling. Hier bij is
𝑖𝑘 ∈ {0,1,2, , … ,9} met 𝑘 ∈ {0,1,2, … , 𝑝}. Opdat deze voorstelling uniek is mag 𝑖0 ≠ 0.
We noemen 𝑖0 , 𝑖1 𝑖2 … 𝑖𝑝 de mantisse, b de getalbasis, e de exponent en p de precisie.
Afspraak: De volledige mantisse wordt weergegeven, behalve indien 𝑏 = 2. In dit geval is impliciet
𝑖0 = 1.
1. Beschouw een systeem in basis 10 met een mantisse van precisie 6
Het volgende voorbeeld kan niet exact worden voorgesteld in dit systeem:
Dit getal heeft een precisie nodig van 11. De moeilijkheid van getalvoorstellingen is niet de grootte
van de getallen maar de lengte van de mantisse.
4
Samenvatting WR - Lennert Saerens