Deze samenvatting helpt je om je optimaal voor te bereiden voor je toetsweek voor het vak geschiedenis! In dit document is een volledige samenvatting te lezen waarbij de leerdoelen op een duidelijke manier worden beantwoord.
De uitgever van dit boek is Noordhoff Uitgevers.
Per tijdvak zijn de b...
1.1
Je kunt uitleggen wat ketters zijn en hoe de kerk hen bestreed
In de middeleeuwen hoorde bijna iedereen in Europa bij de christelijke kerk. De leider van
de kerk, de paus, wilde dat de mensen leefden volgens de regels van de kerk. Mensen die
het oneens waren met de kerkleer, werden ketters genoemd. De kerk spoorde hen op om
hen te bestrijden. Voor dit doel werd de inquisitie ingesteld.
Je kunt uitleggen welke kritiek er rond 1500 op de kerk kwam.
Rond 1500 kwam er veel kritiek op de kerk. Men (Maarten Luther) vond(en) dat sommige
geestelijken zich te weinig met het geloof bezighielden, maar alleen maar bezig waren met
geld & macht, ook vond(en) men (Maarten Luther) dat de kerk oneerlijk was. Zo kon je b.v.
een aflaatbrief kopen, maar de tegenstanders vonden dat verkeerd; zij vonden dat je je
zondes niet kon afkopen, want daar moest je echt spijt van hebben.
De paus kwam niet in de Bijbel voor dus moest hij worden verdwenen door hem.
In de bijbel stond dat je alleen god mocht aanbidden, maar sommige geestelijken vereerden
beelden van de heiligen wat dus ook fout was.
Omdat Luther vond dat iedereen de Bijbel moest kunnen lezen, vertaalde hij die in het Duits,
en kreeg hierdoor veel volgelingen (vooral in het Duitse Rijk)
Je kunt beschrijven hoe de christelijke kerk in de 16e eeuw uiteenviel en enkele
gevolgen daarvan noemen.
De paus werd woedend over al deze kritiek op de kerk & zette Luther, Calvijn & hun
aanhangers uit de kerk. Daardoor ontstonden er 2 stromingen in de christelijke kerk:
De rooms-katholieken bleven trouw aan de paus in Rome.
De protestanten kozen voor de hervormers (zoals Luther & Calvijn)
Maar de protestanten waren echter geen 1heid (ze richten verschillende kerkorganisaties
op) daardoor gingen de aanhangers van Luther (lutheranen) naar andere kerken dan de
aanhangers van Calvijn (calvinisten)
Het ontstaan van de nieuwe protestantse kerken heet; hervorming/reformatie
Gevolgen van de hervorming/reformatie
1. Geloof van miljoenen Europeanen veranderde
2. Europa kwam te maken met bloedige godsdienstoorlogen
, 1.2
Je kunt uitleggen wat rond 1520 de bestuurlijke situatie in de Nederlanden was en
wat Karel V daaraan wilde veranderen.
Keizer Karel V bestuurde over een enorm rijk (Duitsland, Spanje, stukken van Italië, koloniën
in Amerika en ook over Nederland)
Nederland was verdeeld in 17 gewesten met ieder hun eigen wetten, munten en
bestuurders. En al die verschillende regels, belastingen en bestuurders maakten het voor de
keizer lastig om zijn rijk te regeren.
Ook was Karel V voortdurend in oorlog met andere landen (daar had hij veel geld voor
nodig) en daarom probeerde hij in Nederland een centraal bestuur in te voeren, en ook
stelde hij ambtenaren aan, die hem hielpen bij het bestuur.
In 1555 volgde Filips II zijn vader Karel V op, Filips ging door met het versterken van het
centraal bestuur, en hij bestuurde het grote rijk vanuit zijn paleis in Spanje.
Je kunt 3 redenen noemen waarom bewoners van de Nederlanden zich tegen de
Spaanse koning begonnen te verzetten.
1. De Nederlandse edelen & andere bestuurders wilden geen centraal bestuur
2. Veel Nederlanders waren tegen vaste belastingen
3. De Spaanse koning was streng katholiek & hij vond het protestantse geloof helemaal
verkeerd.
Je kunt uitleggen waarom de Beeldenstorm uitbrak en wat daarvan het gevolg was.
De tijdelijke stop van de vervolgingen was het begin van een onrustige periode > omdat de
protestanten even niet werden vervolgd, hoefden ze niet meer stiekem bij1 te komen voor
hun hagenpreken.
In de zomer van 1566 maakte een predikant zich tijdens zo'n hagenpreek in Vlaanderen
kwaad over de verering van heiligenbeelden. Na afloop trokken boze gelovigen naar een
klooster (daar vernielden ze alle beelden & namen ze kostbaarheden mee) het was het begin
van de beeldenstorm.
Toen Filips II over de vernielingen hoorde, was hij woedend. Daarom stuurde hij de Spaanse
hertog van Alva met een leger naar de Nederlanden om de orde te herstellen, veel
protestanten vluchtten hierdoor naar het buitenland, ook Willem Van Oranje vluchtte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nisaince. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
