GESCHIEDENIS HISTORISCHE CONTEXT 3 – leerdoelen 3.1
Waarom en hoe werd de verzuiling na de Tweede Wereldoorlog hersteld?
gevolg van de Duitse bezetting van Nederland: einde aan de verzuilde instellingen
door nazificatie. Progressieve Nederlandse hopen op een definitief eind aan de
verzuiling. 1945: Nederlandse Volksbeweging mislukt.
oorzaken mislukking:
- Confessionelen waarschuwen voor socialisten oprichting KVP (Katholieke
Volkspartij). 1946: grootste partij.
- Links-liberalen stappen uit de PvdA. oprichting VVD (Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie)
Marshallpla Industrialisatiepoliti Geleide Wirtschaftswunde Ontdekking van
n ek loonpolitiek r aardgas in
Groningen
Nederland Zwaartepunt van Laag houden Economisch herstel De verkoop van
kreeg meer handel lag bij van de lonen. van Duitsland. aardgas in
dan een industrie. Groningen leverde
→ groei export → groei van
miljard dollar veel geld op/
De overheid zorgde en handel met
in leningen
voor technisch werkgelegenhei Duitsland. → groei van
en giften →
onderwijs en de d overheidsinkomste
zo kon de
aanleg van n
wederopbou
industrieterreinen en
w
wegen.
gefinancierd
→ meer banen en
worden.
economische groei.
Hoe herstelde de Nederlandse economie zich na 1945, welke rol had de
overheid hierin en welke verschillen waren er tussen de vooroorlogse en
naoorlogse Nederlandse economie?
Na WOII: start wederopbouw; gebouwen, infrastructuur, industrie.
Nederland werd geleid door de rooms-rode regering: KVP en PvdA.
1950-1960: economische groei en toenemende industrie. Oorzaken:
Vooroorlogse economie:
- Overheid had een passieve rol: de wet van vraag en aanbod zou eventuele
problemen (werkloosheid) oplossen.
- Economisch zwaartepunt lag bij de landbouw, de handel en de scheepsvaart
Naoorlogse economie:
- Overheid nam een actieve rol: Juiste voorwaarden creëren voor de
industrialisatiepolitiek, Geleide loonpolitiek
- Economisch zwaartepunt lag bij de industrie
, Hoe werd Nederland een verzorgingsstaat?
Rooms-rode regering wilt een maakbare samenleving, waarbij de overheid veel
invloed heeft op het veranderen van de samenleving.
Rooms-rode ideaal economische gelijkheid om dat te bereiken werkt de
regering samen met sociale partners organisaties van werkgevers/werknemers
Economische groei en toenemende industrialisatie groei welvaart.
De regering en sociale partners investeerden in gezondheidszorg, onderwijs,
werkgelegenheid en sociale zekerheid.
1957: invoering van Algemene Ouderdomswet (AOW). Het sociale zekerheidstelsel
wordt steeds verder uitgebreid met wetten.
Wanneer en waardoor werd Nederland een consumptiemaatschappij?
begin jaren ’60: sterke loonstijging door de economische groei
einde geleide loonpolitiek. Gevolg:
Ontstaan van consumptiemaatschappij: samenleving waarin de consumptie van
goederen en diensten de status van de burgers bepaalt. Burgers gebruiken hun vrije
tijd vooral om te consumeren en geld uit te geven aan goederen die niet nodig zijn
voor het basisonderhoud.
Wat is de samenhang tussen woningnood, verstedelijking en toenemende
mobiliteit?
Woningnood: Tijdens WOII zijn veel woningen verwoest. In de jaren ’50 en ’60
werden nieuwbouwwijken gebouwd: veel flats, omdat hoogbouw efficiënt,
comfortabel, hygiënisch en goedkoop is. gevolg: Verstedelijking. Mensen vonden
grote steden overvol, vuil en onveilig. Door de groeiende mobiliteit konden mensen
verder van hun werk wonen. Ze verhuisden naar gemeentes in de buurt van steden:
forenzenstad/slaapstad.
Wanneer en waardoor kwam ontzuiling en ontkerkelijking op gang, welke
invloed hadden deze ontwikkelingen op de politieke verhoudingen?
wanneer: jaren ’60
waardoor: sociaal-culturele veranderingen maken een einde aan de verzuiling.
verstedelijking: je leeft daar anoniemer: een pastoor zag niet wat iemand deed.
individualisering: meer vrije tijd, mobiliteit en TV.
oorzaken ontzuiling/ontkerkelijking: - ontstaan verzorgingsstaat: mensen werden minder
afhankelijk van hun zuil. Wie zonder inkomen raakte, had
geen hulp meer nodig van kerkelijke organisaties.
- toenemende welvaart: Mensen raakten ervan overtuigd
dat ze zonder de kerk zich ook konden redden.
- verstedelijking en mobiliteit: Mensen kwamen in contact
met andersdenkenden. Zij konden vaststellen dat met de
leden van de andere zuilen niets mis was.
gevolg in de politiek: doorbraak verzuilde politiek door opkomst van nieuwe
politieke partijen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jaydaqg610. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.