Maatschappelijke veranderingen die wooncultuur beïnvloeden in
kaart brengen
Sociale gelaagdheid van woonwensen en woonbehoeften
Vraag deze les: Hoe komen woonvoorkeuren tot stand? (welke invloed
heeft samenleving)
Woonvoorkeuren verschillen op basis van sociologische kenmerken
- Oud – jong
- Rijk – arm (wat je kan uitgeven en gewoon bent)
- Laaggeschoold – hooggeschoold
- Belg – migrant
- Wonen in stad – platteland
- Man – vrouw
Woonvoorkeuren: onderdeel van ruimere smaak en van culturele patronen
smaken, voorkeuren & culturele patronen niet enkel het resultaat
zijn van de ontwikkeling van onze persoonlijke smaak
smaak: mee bepaald door sociale milieu + sociale klasse waar
opgegroeid/leven
Wat bepaalt wat we mooi vinden?
- Socialisatie (opvoeding en gezin)
- Opleiding
- Werk en inkomen
Dit alles geldt ook voor de architectuur Wat we mooi vinden, is sociaal
bepaald: ‘socially constructed ideas of beauty’
1
,Sociale gelaagdheid in het wonen
Pierre Bourdieu bestudeerd in zijn boek de manier waarop de sociale
klassen zich tot elkaar verhouden door hun lifestyle en culturele smaak te
bestuderen
Hij spreekt niet enkel over verschillen in economische kapitaal:
- Sociaal kapitaal: hoeveel mensen kennen ze, hoe groot is hun
sociaal netwerk
- Cultureel kapitaal: 2 onderdelen:
- Hoeveel weten ze van kunst?
- Kan je communiceren over cultuur?
Bourdieu vs Kant over schoonheid
Kant ziet schoonheid als
- Belangeloos en noodzakelijk
- Doelmatig zonder doel
- Welbehagen
Zijn gedachte: We hebben schoonheid nodig en moeten ernaar
streven zo een beter mens
Bourdieu
- Geen universele smaak maar een klasse gebonden smaak
- Schoonheid is resultaat van sociale strijd waar de dominante groep
het beeld van schoonheid oplegt (media) (+ beeld van schoonheid
veranderd doorheen de tijd)
Hij gebruikt Kant zijn gedachte om zich af te zetten van de
klassieke/ultieme schoonheid
Kerngedachte Bourdieu
Smaken zijn nauw verbonden met economische en sociale condities
Opgroeien in een bepaalde sociale klasse creëert een habitus die
mensen wel of niet voorbestemt om zich wel/niet voor kunst te
interesseren
Habitus= leefwereld/waar opgroeit creëert smaak + de leefwereld die
evident voor je wordt
Verschillen in habitus verschillen in smaak verschillen in mensen
2
,Socialisatie is cruciaal: Opgroeien in een milieu rijk aan cultureel kapitaal
‘hogere’ kunst meer gewaardeerd door hoger opgeleiden, versus
populaire kunst
De ‘gave’ om kunst juist interpreteren is aangeleerd wanneer een groot
cultureel kapiteel hebt tijdens het opgroeien
Socialisatieproces= hoe omgaan/interpreteren van kunst vb speel je
gitaar? Ga je vaak naar museum?
Smaak is verbonden met de sociale condities waarin je smaak ontwikkeld
is
Milieu bepaalt socialisatieproces -> hierin ° persoonlijke smaak + habitus
(niet enkel voor kunst maar ook smaak voor kleren, eten, woning)
Bourdieu laat zien verschillen in smaak gebruikt worden om verschillen
tussen mensen in stand te houden
Distinctie en distantie
Distinctie= onderscheid
Distantie= afstand
Verschillen in smaak ook als ‘wapen’ gebruikt bij de sociale reproductie
van ongelijkheid Dominante klasse dwingt acceptatie van haar smaak en
levensstijl af (media speelt hier een belangrijke rol in vb. woningen in
tijdschriften altijd mooie en grote woningen)
Lage klassen zien niet de schoonheid van de hogere klassen:
- Nooit kans gehad
- Sociale strijd om schoonheid verloren
Wanneer iemand sociaal stijgt betekent dat culturele inhaalbeweging
Cultureel kapitaal is zelden volledig haalbaar voor wie er niet in
opgroeide (nieuwe rijken)
Sociale strijd om schoonheid (media, reclame veel aan bijdragen ze
gaan dominante beelden van schoonheid reproduceren vb. ideale keuken)
3
, Dit beeld van schoonheid veranderd continue na enkele jaren worden
deze trends nagemaakt door vb. Ikea (verliest zijn ‘prestige’)
trendsetters nieuwe modellen bedenken om voor hoogste prijsklasse iets
nieuws te geven dat anderen nog niet hebben
= distinctie door distantie
Mensen verschillen maar creëren ook afstand, zien bepaalde smaken
als belangrijker en beter en andere als minder ontwikkeld (vb. frituur
vs sterrenrestaurant) zo maak je afstand
gebruikt verschillen in smaak als wapen + gaat smaak opleggen
Distinctie door distantie= lagere klasse waarderen de schoonheid van de
hoge klassen niet omdat ze nooit de kans hebben om het te leren
waarderen (door de distantie/afstand) door de afstand tussen de
klassen ontstaat er een onderscheid op vlak van smaak
Wat mooi is volgens Bourdieu is wat dominante klasse mooi vind en
gereproduceerd wordt in media + dure design merken leggen beeld van
schoonheid op als iemand wilt stijgen in samenleving gaan we dat
imiteren hoe meer mensen deze schoonheid gaan imiteren hoe
kleiner het verschil tussen de klassen elite wilt nieuwe invulling van
schoonheid en zo afstand nemen met hun smaak en geld van smaak van
doorsnee persoon (als in smaak wilt vallen bij elite ga je dat kopiëren) =
voortdurend proces van cultuur verandering
B verschilt op 2 punten van Kant:
- Er is geen eeuwig beeld van schoonheid veranderd steeds
- Schoonheid is resultaat van sociale strijd van de distantie
Bourdieu vandaag?
Werkt wel en niet vandaag
- Wel: zien zelfde distinctie mechanisme en strijd vandaag nog op alle
culturele domeinen
- Niet: zien wel meer nuances opduiken mensen sluiten zich niet
meer op in hun culturele klasse komen meer cultureel
evenementen die mensen uit verschillende achtergronden
aantrekken (vb. TouristLeMc ziet verschillende mensen op zijn
concerts) meer cultureel omnivorisme
Smaakt blijft mee sociaal bepaald
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentinterieurarchitectuur. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.