Summary
samenvatting biologie erfelijkheidsleer
- Course
- Institution
begrippen, epistatisch en hypostatisch, wetten van mendel, enkele uitzonderingen op de wetten van mendel.
[Show more]
Seller
Follow
fiendebleeckere
Content preview
BiologieBasis van erfelijkheid (p75-89; 96-107)
- Studie van kenmerken die overgeërfd worden= genetica/ erfelijkheidsleer
- Grondlegger: Gregor mendel
- Door kruisingsexperimenten => wetten van mendel
Erfelijke kenmerken: kenmerken die ouders doorgeven aan hun kinderen
Je vindt telkens kenmerken terug bij de vorige generatie ook bij planten en dieren.
Overerving: overgaan van de ene naar de andere generatie.
DNA: basis van onze eigenschappen die werden doorgegeven.
DNA: regelt de bouw en werking van het organisme
Eigenschappen worden bepaald door de wisselwerking tussen genen en omgeving
(omgeving speelt dus ook een grote rol bij overerving).
Genen worden pas actief wanneer ze vertaald worden door eiwitten
Bv: je kan een genetische aanleg hebben voor spieropbouw maar als je nooit traint komt dit
ook niet tot uiting.
Omgeving speelt ook een rol => epi genetica => bepaalde factoren zoals roken of drugs
kunnen een invloed hebben op de eiwitten die rond je DNA zitten.
Code van je DNA veranderd niet MAAR wel de actieve genen!
Erfelijke kenmerken en informatie zitten vooral in het DNA van de chromosomen.
Herhaling:
- Nucleotiden: A,C,G,T
- 2 strengen
- Wanneer je de code weet van 1 van de strengen kan je de andere ook weten want: A
met T en C met G gepaard.
- Cromatinedraden: losse strengen DNA
- Chromosomen: cromatinedraden die gewikkeld zijn rond eiwitten.
- Gen: stuk DNA: chromosoom dat codeert voor een eiwit (elke gen specifieke functie).
- DNA code word vertaald door eiwitten.
- Verschillende genen (oogkleur, bloedgroep, leverenzymen etc.).
Genen worden doorgegeven via de chromosomen in de eicellen en zaadcellen.
Gen is een kenmerk dat word overgeërfd, allelen zijn de verschillende vormen waarin een
gen kan voorkomen => varianten van de gen.
De genlocus is de plaats waar het gen voorkomt op de chromosoom, de allelen van
eenzelfde gen komen altijd voor op dezelfde locus.
Homoloog: twee allelen van elk gen hebben.
Combinatie van beide allelen samen is hoe het kenmerk tot uiting komt.
Twee chromosomen die dezelfde genen bevatten, maar het kunnen verschillende
allelen zijn.
, Telkens twee allelen van een bepaald gen: 1 van de moeder en 1 van de vader.
Homozygoot: wanneer de twee allelen voor een kenmerk identiek zijn. (bv: gg of GG of OO)
Heterozygoot: wanneer de twee allelen voor een kenmerk niet identiek zijn. (bv: Gg of AO)
Multipele allelen: wanneer van heel wat genen meer dan 2 variaties voorkomen. (bv: 3
allelen A, B en O)
Van elke gen kunnen er slechts 2 allelen voorkomen in een diploïde cel.
Genotype: het geheel van de genen van een individu (bv: genotype AB)
Fenotype: geheel van uitwendige waarneembare eigenschappen (bv rood haar)
Word bepaald door de combinatie van omgeving en genotype.
Dominant- recessief- codominantie-intermediair:
- Niet alle allelen komen tot uiting
2 mogelijkheden bij heterozygoot:
1. Slechts 1 allel komt tot uiting:
Dominant: eerste allel dat tot uiting komt (hoofdletter).
Recessief: tweede allel dat tot uiting komt (kleine letter).
Multipele allelen: voorgesteld door eigen letter (A en B zijn dominant, O is recessief).
2. Beide allelen komen tot uiting:
Intermediair fenotype: 2 ongelijke dominante allelen die tot uiting komen ( co-
dominant) bv: bloedgroep ABO.
Wetten van Mendel (schema!)
- 3 wetten
- Eerste wet (uniformiteitswet)
- Tweede wet (splitsingswet)
- Derde wet (onafhankelijkheidswet)
Uniformiteitswet:
- Homozygoten die in 1 eigenschap verschilden van elkaar.
- Onderling allemaal gelijk
- Waren telkens gelijk aan 1 van de ouders
Definitie: als we 2 homozygote individuen gaan kruisen, die slechts 1 kenmerk verschillen,
zijn de nakomelingen van de eerste generatie onderling IDENTIEK.
Splitsingswet:
- Kruising van de F1 generatie
- Conclusie: bij een mono hybride kruising van homozygoten ondervinden we een
vaste uitsplitsingsverhouding.
- Dominantie en recessieve kenmerken: 75% dominant, 25% recessief.
- Intermediaire kenmerken: 25% dominant, 50% intermediair, 25% recessief.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fiendebleeckere. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.65. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now