Een nieuwe republiek in Europa
Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht eb de bloei in economisch en cultureel opzicht van de
Nederlandse Republiek
Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
De Opstand in Europees perspectief
Frankrijk: onrust (16e en 17e eeuw) tussen de katholieken en hugenoten (calvinisten). Rust keerde
terug in 1598, toen het Edict van Nantes kwam.
Duitse rijk: conflict tussen katholieke keizer Karel V en andere geloven.
- 1555: Godsdienst vrede mensen namen geloof aan van de vorst.
- 1618: Dertigjarige Oorlog, vorsten wilden meer macht, zorgde voor een uitgeput land.
- 1648: Vrede van Westfalen, Duitse vorsten werden in hun gezag hersteld, mensen namen geloof
aan van vorst. (afwijkend mocht, maar dan moest je het gebied verlaten)
Ottomaanse Rijk (islamitisch): gesticht begin 14e eeuw, soldaten werden met land beloond, dus
landveroveringen waren noodzakelijk. (Turkije, Balkan en rond de 16 e eeuw Noord-Afrika)
- Katholieke heersers werden bedreigt door de Reformatie en de islam.
- In 1529 werd voorkomen dat Wenen in Turkse handen viel.
- Tweede helft 16e eeuw komt de Liga (Spanjaarden en Italianen), boeken successen, maar
versloegen de Ottomanen niet. (kwam doordat Spanje op meerdere fronten moest vechten)
- 1683: keerpunt, Ottomaanse Rijk slaagde er niet meer in Europese grond te veroveren.
De Nederlanden: was in bezit van het Habsburgse Spaanse Rijk. Karel V (later Filips II)
De Opstand oorzaken:
- Spaanse vorsten zorgden voor ambtenaren van buitenaf die loyaal waren aan de vorst → adel krijgt
minder macht (centralisatie), maar Spaanse vorsten kunnen niet om adel heen, deze moesten
toestemming geven voor belasting heffen → spanningen. (verzet centralisatie)
- Onvrede over de vervolging van de ketters. (oa Willem van Oranje wilde een compromis sluiten
met de Spaanse vorst over godsdienstvrijheid en vrijheid Nederland naar eigen inzichten te besturen)
De Opstand gevolgen:
- 1566: beeldenstorm, beelden en kerkinterieurs worden vernield → Filips II stuurt troepen → 1568:
opstandelingen in oorlog met Spaanse vorst (duurt 80 jaar)
- Scheiding tussen Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden (zuiden bleef trouw aan katholieke vorst,
opstandige gewesten sloten zich aan in de Unie van Utrecht (1579) → Zuidelijke Nederlanden wordt
een staat.
- Plakkaat van Verlatinghe (1581): banden met Spaanse vorst worden definitief verbroken →
vorming zelfstandige republiek.
- Vrede van Munster (1648): Republiek sluit definitief vrede met Spanje.
(nergens anders ontstaat er een bestuur zonder vorst)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JamieBo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.