Summary
Samenvatting Didactiek 3
- Course
- Institution
samenvatting van didactiek 3 de cursus
[Show more]
Seller
Followinekevanderstraeten
Content preview
DIDACTIEK 31. HOE KLEUTERS LEREN
Als we inzicht hebben in het ontwikkelingsproces van kleuters en de ondersteunende
sociaal-emotionele factoren, dan kunnen we ons kleuteronderwijs daarop afstemmen.
A. Wat houdt het ontwikkelingsproces in?
= Een omvangrijk proces waarbij het kind zelf de inspanning zal moeten leveren om
ontwikkelingskansen optimaal te benutten om stapsgewijs nieuwe kennis op te doen
en die toepasbaar te maken in nieuwe situaties. Op die manier doen ze ervaringen op
en krijgen ze steeds meer informatie waardoor ze beter inzicht krijgen in hoe de
wereld in elkaar zit.
B. Wat is de rol van de leerkracht als begeleider van het
ontwikkelingsproces?
Een leerkracht moet beschikken over…
… kennis over wat kinderen moeten leren
… kennis over hoe kinderen kunnen leren
… welke rol hij/zij daarbij heeft
Een leerkracht moet gericht aandacht hebben voor de ontwikkelingsmogelijkheden
en beperkingen van kinderen om zijn/haar didactisch handelen daarop te kunnen
afstemmen (om zo ontwikkelingskansen te kunnen aanbieden die het
ontwikkelingsproces ten goede komt).
Daarbij is differentiatie van belang
Hulpmiddel = kindvolgsysteem (brengt de ontwikkeling van een kind in kaart
en biedt handvaten om gericht kinderen verder te laten groeien)
Bij een focus op ontwikkelingsprocessen realiseren we ons dat voornamelijk het kind
zelf de inspanning moet leveren. Je kunt een ander iets leren, maar je kunt een ander
niet ontwikkelen. Je kunt wel ontwikkeling stimuleren en voorwaarden scheppen om
ontwikkeling te laten plaatsvinden, maar het kind moet het zelf doen. De rol van de
leerkracht in het kleuteronderwijs is niet die van onderwijzer, maar die van stimulator
en begeleider: je helpt kinderen ontwikkelingskansen optimaal te benutten.
C. Kleuters hebben behoefte aan spelen. Hoe kan men spelend leren? Welke
rol heeft de leerkracht bij het begeleiden van dit spel?
Kinderen hebben behoefte aan spelen. Spel helpt kleuters hun kennis over de wereld
en hun handelingsmogelijkheden uit te breiden. Door spel zijn jonge kinderen
enorm betrokken bij hun activiteiten en presteren ze vaak op de toppen van hun
kunnen.
Spelen draagt bij tot …
… de cognitieve ontwikkeling
… de motorische ontwikkeling
… de sociale ontwikkeling
,… de taalontwikkeling
+ aan een positief zelfbeeld (ervaren tevredenheid met zichzelf en hun bezigheid,
innerlijke rust)
Het bevordert zelfstandigheid! (zoals het nemen van initiatieven, problemen
oplossen, plannen, fantasie en creativiteit)
Vrij spel = belangrijk!
De taak van de leerkracht hierbij is…
…het spel observeren
…kinderen ruimte en tijd bieden om zelf ontwikkelingsstappen te ontdekken
…actieve interactie bieden om de kinderen bewust te maken van hun handelingen en
eventueel handelingsmogelijkheden uit te breiden
D. Wat zijn de 3 visies op de relatie tussen onderwijs en ontwikkeling? Kan
je deze uitleggen?
- Natuurlijk leren:
o Kinderen ontwikkelen zichzelf, intrinsieke motivatie = belangrijk
hierbij
o Onderwijs dient een veilige, stimulerende omgeving te voorzien
(+materialen)
o Niet elk kind heeft van nature een even grote ontwikkelingsdrang
o VB. Montessori onderwijs
- Programmagericht leren:
o Ontwikkeling van kinderen moet gestuurd worden m.b.v. programma’s
en methoden
o Inzichten, kennis en vaardigheden op verschillende
ontwikkelingsgebieden worden stapsgewijs aangeboden -> leerkracht
heeft sturende rol
o Men houdt er minder rekening mee dat ontwikkelingsprocessen minder
makkelijk te sturen zijn dan leerprocessen
- Constructivistische visie op leren:
o Kinderen construeren hun eigen kennis, in interactie met de materiele
en/of sociale omgeving
2
, E. Wat is taakgerichtheid, innerlijk spreken, luisteren na ar abstracties?
Welke aandachtspunten moeten leerkrachten hebben bij de ontwikkeling
van taakgerichtheid?
Taakgerichtheid= We spreken van taakgerichtheid wanneer kleuters bij opdrachten
en taakjes van bij aanvang de nodige kijk- en luisterhouding aannemen om de
opdracht te kunnen uitvoeren en tot een goed eind te brengen. Het is een proces
waarbij het gaat om rijpheid, zelfsturing is hierbij van belang!
Innerlijk spreken= Om taakgericht te kunnen werken is innerlijke zelfinstructie
nodig. ‘Praten tegen jezelf’; deze geïnternaliseerde, zelfgestuurde dialoog helpt bij het
strategisch handelen.
Luisteren naar abstracties= Jonge kinderen zijn beperkt in het begrijpen en
opvolgen van abstracte instructies, daarom zal de leerkracht van concreet en
waarneembaar materiaal/activiteiten moeten vertrekken om dan stapsgewijs naar
abstracte instructies te kunnen overgaan.
Een kleuter ontwikkelt zich door…
… (samen) spelen en werken
… vormgeven van eigen initiatieven
… concreet handelend en pratend bezig zijn
… verkennen van de omringende wereld
… waarnemen, exploreren en experimenteren -> en zo manipulerend denken
Aandachtspunten bij de ontwikkeling van taakgerichtheid:
- Differentiatie
- Observatie naar rijpheid (Is het kind klaar voor de volgende stap in zijn
ontwikkeling of heeft hij daar meer tijd voor nodig?)
- Individuelere vorm van instrueren aanbieden wanneer nodig -> werken in
kleinere groepjes aabieden
- Concreet -> abstract
F. Welke rol speelt de motorische ontwikkeling in de totale ontwikkeling
van het kind?
Kinderen willen bewegen, dus moet er ook ruimte geboden worden waarin kinderen
kunnen bewegen. Want bewegend doen kleuters ervaringen op die bijdragen tot de
ontwikkeling.
- Ze leren begrippen, zich orienteren in de ruimte en nadenken over oorzaak en
gevolg -> beinvloedt de cognitieve ontwikkeling
- Ze leren om samen met anderen de ruimte te delen, samen plannen te maken
en elkaar te helpen -> beinvloedt de sociaal- emotionele ontwikkeling
Bewegen draagt bij tot een positief zelfbeeld; ‘Kijk eens wat ik kan!’
G. Wat is het verband tussen ontwikkelen en fundamenteel leren?
Fundamenteel leren= Als een kind datgene wat geleerd werd, kan inzetten in
verschillende situaties, waarbij het leren zelf uitgebreid en verdiept kan worden.
H. Wat zijn de sociaal- emotionele factoren die het leren ondersteunen?
Een kind kan pas tot fundamenteel leren komen wanneer ze …
… een positief zelfbeeld hebben (vandaar dat de leerkracht een belangrijke
ondersteuning moet bieden in de ontwikkeling van het zelfbeeld) -> door positieve
bekrachtiging o.a.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inekevanderstraeten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78252 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now