Samenvatting onderwijskunde 4. Hierin staan alle belangrijke zaken en informatie over leren lezen bij kinderen. Dit gaat van start met ontluikende geletterdheid en gaat verder tot de tweede helft van het eerste leerjaar. Als bonus is ook ervaringsgericht kleuteronderwijs samengevat.
- Periode van het zelfstandig korte zinnen lezen waarin nieuwe woorden met eenvoudige structuren voorkomen.
- Bijeengaren van woorden (decoderen + begrijpen)
- Duurt tot ongeveer januari
HOOFDSTUK 2: LEZEN START AL VOOR EN IN DE KLEUTERKLAS
2.1 ONTLUIKENDE GELETTERDHEID EN VOORBEREIDEND LEZEN
- Ontluikende geletterdheid is het spontane proces rond lezen en schrijven
- Komt voor in niet-schoolse activiteiten en in open leersituaties
- Voorbereidend lezen is aan de hand van expliciete taalactiviteiten de kinderen voorbereiden op lezen
- Komt voor in gesloten, schoolse activiteiten
- De twee lopen vaak door elkaar en vullen elkaar ook aan
2.2 ASPECTEN VAN TAALVERWERVING BIJ KLEUTERS
* Communicatieve vaardigheden
- Spreken en luisteren zijn natuurlijke, spontane processen
- Lezen en schrijven zijn culturele, aangeleerde processen
* Omvang van woordenschat
- Gebeurt passief (horen van woorden uit context) en actief (gebruiken van woorden binnen context)
- Gebeurt in dagelijkse omgang (thuis, op school, …)
* Inzicht in verhaalstructuren
- Door verhalen voor te lezen, leren de kleuters een verhaallijn te volgen
* Algemene vaardigheden
- Woordenschat, concentratievermogen, regelhouding, geheugengebruik en discriminatie (verschillen zien)
2.3 LEESVOORWAARDEN
* Kennismakingsfase
- Woorden, zinnen, … zijn er om te lezen = zingeving
* Fase alfabetisch principe
- Ons schrijfsysteem is een klankschrift gebaseerd op grafemen (tekens) die verwijzen naar fonemen (klanken)
- Visuele aspecten
, Visuele discriminatie: onderscheid maken tussen letters en woorden
Visuele objectivatie: visueel woord kunnen loskoppelen van inhoudelijk (wat is langste woord?)
- Auditieve aspecten
Auditieve discriminatie: onderscheid maken tussen klank
Auditieve objectivatie: stukjes uit een woord horen (klappen)
Auditieve analyse en synthese: hakken en plakken (z a n d ((a)) wordt zand ((s)))
Na deze processen volgt voortgezet leren: moeilijker, vlotter en expressiever lezen
HOOFDSTUK 3: WANNEER KUNNEN KINDEREN LEZEN?
- Als kinderen de grafemen kunnen omzetten naar fonemen en een woord kunnen vormen/ begrijpen, kunnen ze
lezen
HOOFDSTUK 4: HISTORISCH OVERZICHT VAN HET AANVANKELIJK LEESONDERWIJS
4.1 HISTORISCHE CONTEXT
- Lezen was enkel voor de rijken
- 16e – 17e eeuw: (contra)reformatie -> bijbel lezen en kleine dorpscholen
- Bloei van handel en nijverheid zorgde ervoor dat er verbreding kwam in het onderwijs (meer individugericht)
- 18e – 19e eeuw: Franse revolutie en de Verlichting -> centraal staan van denken en volksverheffing (willen)
* DE SPELMETHODE (TOT 1800)
- Eerst alfabet leren op die manier leren de kinderen spellen (aa bee see …)
- Gespelde letters synthetiseren (zet ie tee = z i t = zit)
- Materiaal: wastafeltjes, ABC- plankjes, letterkaartjes, haneboekjes
- Voordeel: drill oefening = automatisme
- Nadelen: vaak betekenisloze letters en moeilijke synthese
* KLANK (SYNTHESE) METHODE (VANAF 1850)
- Uitgangspunt: klanken van letters
- Snellere synthese (z i t = zit)
- Soort 1: klanksynthesemethode van Prinsen
Auditieve en spraak motorische discriminatie (horen en uitspreken verschil: put, pet, pit)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aaroncoulier. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
