Samenvatting voor Juridische & Ethische Aspecten (samenvatting + collegeaantekeningen)
32 views 1 purchase
Course
Juridische En Ethische Aspecten
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Book
Recht begrepen - Jeugdrecht begrepen
Een samenvatting voor het vak Juridische & Ethische Aspecten. De samenvatting bestaat uit een samenvatting van het boek Jeugdrecht begrepen (7e druk), aangevuld met college aantekeningen van zowel de kader video's als de verdiepingscolleges.
Alle hoofdstukken die als verplichte literatuur zijn opgegeven
June 12, 2022
June 12, 2022
32
2021/2022
Summary
Subjects
jeugdrecht begrepen
universiteit leiden
juridische amp ethische aspecten
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Universiteit Leiden (UL)
Pedagogische Wetenschappen
Juridische En Ethische Aspecten
All documents for this subject (53)
Seller
Follow
nadinedevogel
Reviews received
Content preview
JURIDISCHE & ETHISCHE ASPECTEN
THEMA 1 – AFSTAMMING EN GEZAG
AANTEKENINGEN KADER VIDEO & VERDIEPINGSCOLLEGE 1
Afstamming
Afstamming betreft wie de juridische ouders van het kind zijn.
- Juridisch ouderschap ontstaat op verschillende manieren:
1. Voor getrouwde ouders ontstaat juridisch ouderschap door de geboorte van het kind.
2. Voor niet-getrouwde vaders ontstaat juridisch ouderschap door erkenning van het kind.
3. Voor adoptieouders ontstaat juridisch ouderschap door het ondertekenen van papieren.
- Juridisch ouderschap betekent niet hetzelfde als zeggenschap over het kind.
Gezag
Gezag betreft het nemen van beslissingen en het recht & de plicht om het kind op te voeden en te verzorgen.
- Ouders hebben veel vrijheden in het maken van beslissingen over hun kind, maar er zijn beperkingen
van deze vrijheden.
- Voorbeelden van een beperking van deze vrijheden zijn de leerplichtwet en het ingrijpen van
de overheid wanneer het gezag van de ouders misbruikt wordt.
- Gezag ontstaat op twee manieren:
1. Ouderlijk gezag waarbij de ouders van een kind automatisch het gezag over het kind hebben.
2. Voogdij waarbij een persoon of een gecertificeerde instelling het gezag over het kind heeft.
- Als een meisje van 14 jaar oud of jonger een kind krijgt, heeft zij niet het gezag over haar kind en zal
er een voogd benoemd worden voor haar kind.
- Als kinderen 12 jaar zijn, moeten zij betrokken worden bij (belangrijke) beslissingen.
Meerouderschap en -gezag
De vraag of meerouderschap en -gezag mogelijk moet zijn, komt terug in het rapport ‘Herrijking ouderschap’.
- In het rapport worden er een aantal voordelen van meerouderschap en -gezag beschreven:
1. Voor zowel het kind als de ouder geeft meerouderschap en -gezag een gevoel van
gelijkwaardigheid.
2. Meerouderschap en -gezag is praktisch handig.
- In het rapport worden echter ook nadelen van meerouderschap en -gezag beschreven:
1. Als er meerdere mensen beslissingen moeten maken over één kind, is dit lastig omdat
iedereen een andere mening heeft.
2. Zonder meerouderschap en -gezag zijn er al vaak conflicten na scheiding.
➔ De conclusie van het rapport is dat meerouderschap en -gezag niet per definitie mogelijk zou
moeten zijn, er is wel een plan om deelgezag mogelijk te maken.
Toestemming vragen aan kinderen bij belangrijke beslissingen
Er zijn regels voor het vragen van toestemming van het kind bij beslissingen over bepaalde behandelingen:
1. Als het kind jonger dan 12 jaar is, moeten de wettelijke vertegenwoordigers van het kind
toestemming geven.
2. Als het kind tussen de 12 en 16 jaar is, moeten het kind en de wettelijke vertegenwoordigers
toestemming geven.
3. Als het kind 16 jaar of ouder is, moet alleen het kind toestemming geven.
,Het betrekken van een kind bij belangrijke beslissingen is normaal in onze samenleving, maar sommige
beslissingen zijn te zwaar om te maken voor een kind.
- Er zijn een aantal vaardigheden die kinderen zouden moeten hebben om belangrijke beslissingen te
kunnen nemen:
1. Begrip van de situatie
2. Vermogen tot logisch nadenken
3. Vermogen tot het overzien van de gevolgen van de beslissing
➔ Deze vaardigheden ontwikkelen zich over het algemeen rond het 12e levensjaar.
- Maar, onderzoek wijst uit dat kinderen met ernstige ziekten op andere manieren nadenken
over de soort beslissingen die zij moeten maken.
Euthanasie is een moeilijke beslissing waarbij er wellicht naar het kind geluisterd moet worden.
- Euthanasie is alleen mogelijk als de patiënt er zelf om vraagt, bij kinderen ligt dit anders:
1. Bij een kind tussen de 12 en 16 jaar, moeten de ouders of de voogd ook toestemming geven.
2. Een kind tussen de 16 en 18 jaar kan zelf beslissen over euthanasie.
- De ouders van het kind worden wel betrokken bij de beslissing omdat de arts met hen
overlegd, maar ze beslissen niet mee.
3. Vanaf 18 jaar kan een persoon zelf om euthanasie vragen.
- Irma Hein heeft onderzoek gedaan naar de wilsbekwaamheid van kinderen bij euthanasie, uit het
onderzoek volgen een aantal dingen:
1. Kinderen onder de 9.6 jaar zijn over het algemeen niet wilsbekwaam.
2. Kinderen tussen de 9.6 en 11.2 jaar bevinden zich in een overgangsgebied.
3. Kinderen boven de 11.2 jaar zijn over het algemeen wel wilsbekwaam.
JEUGDRECHT BEGREPEN HOOFDSTUK 2 – DE OUDERS VAN DE JEUGDIGE
Familierechtelijke relaties zijn juridische relaties tussen gezinsleden waaruit rechten en plichten ontstaan.
- De familierechtelijke relatie tussen een jeugdige en de ouders wordt ook wel afstamming genoemd.
➔ Door afstamming ontstaat een levenslange band tussen ouders en kinderen.
Juridische ouders
In het Burgerlijk Wetboek staat dat de juridische moeder de vrouw is uit wie het kind geboren is.
- In het Burgerlijk Wetboek is nog niks vastgesteld over het juridische moederschap in het geval van
draagmoederschap, dit betekent dat de draagmoeder de juridische moeder is en dat de
wensmoeder de juridische moeder wordt via de rechtbank.
Sinds 01-04-2014 is het mogelijk om als lesbische vrouw de tweede juridische ouder, oftewel duo-ouder, van
een kind te worden. Het duo-ouderschap betekent een aantal dingen voor de vrouw en de moeder:
1. De vrouw met wie de moeder bij de geboorte getrouwd is, wordt automatisch de tweede ouder van
het kind.
- Voorwaarden hiervoor zijn dat het kind verwekt is met genetisch materiaal van een officiële
donorbank waardoor de identiteit van de donor beschermd wordt.
2. De vrouw kan het kind erkennen.
3. De vrouw heeft het recht om vervangende toestemming voor de erkenning te vragen.
4. De moeder en het kind kunnen het duo-ouderschap vast laten stellen indien de vrouw heeft
ingestemd met de daad van verwekking van het kind.
,In het Burgerlijk Wetboek staat dat een man de juridische vader van een kind wordt in vier situaties:
1. Als de man bij de geboorte met de moeder is gehuwd.
- Er wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen het huwelijk en een geregistreerd
partnerschap, dus bovenstaande regel geldt ook in het geval van een geregistreerd
partnerschap.
2. Als de man het kind heeft erkend.
- Indien een kind geen juridische vader heeft, kan er erkenning plaatsvinden.
- Om een kind te kunnen erkennen, is er toestemming van de moeder nodig tot het kind 16
jaar is en vanaf 12-jarige leeftijd moet het kind ook toestemming geven.
➔ Als het kind ouder dan 16 jaar is, heeft de man alleen toestemming van het kind nodig.
- Het erkennen van een kind kan niet zomaar ongedaan gemaakt worden.
3. Als de man het vaderschap toegewezen heeft gekregen door de rechter.
4. Als de man het kind heeft geadopteerd.
Een man kan de juridische vader worden van een kind dat biologisch gezien niet van hem is door een
ontkenningsverzoek ‘van het vaderschap dat door een huwelijk is ontstaan’ in te dienen.
➔ Dit recht vervalt wanneer de man heeft ingestemd met kunstmatige inseminatie of als hij wist dat
de vrouw zwanger was van een andere man toen hij met haar trouwde.
Gevolgen van het ouderschap
Het juridisch ouderschap heeft een aantal gevolgen:
1. Juridische ouders hebben het gezag over het kind, dit betekent dat de ouders het kind mogen
opvoeden en zeggenschap hebben.
2. Juridische ouders zijn onderhoudsplichtig.
3. Het kind draagt de achternaam van de juridische ouders en is een erfgenaam.
JEUGDRECHT BEGREPEN HOOFDSTUK 3 – HET GEZAG OVER DE JEUGDIGE
Gezag
Met gezag wordt zeggenschap over het kind en de inhoud van de opvoedingsrelatie bedoeld.
- Als de ouders van een kind getrouwd zijn, oefenen beide ouders automatisch gezag uit.
- Het gezag over een kind eindigt als de jeugdige 18 jaar is.
- Er zijn twee vormen van gezag die op verschillende manieren ontstaan:
1. Ouderlijk gezag ontstaat als de ouder(s) gezag uitoefenen.
2. Voogdij ontstaat als niet de ouders, maar een voogd gezag uitoefent.
Ouders en voogden zijn in sommige gevallen onbevoegd om gezag uit te oefenen.
- Om als ouder gezag uit te oefenen, dient de ouder minimaal 18 jaar te zijn.
➔ Een minderjarige vrouw kan meerderjarig verklaard worden zodat zij gezag uit kan oefenen
over haar kind, mits zij 16 jaar of ouder is.
Ouderlijk gezag
Ouderlijk gezag omvat de opvoeding en verzorging van een kind en kan op twee manieren vormgegeven
worden:
1. Indien er sprake is van gehuwde ouders, krijgen beide ouders gezag.
- Deze regel geldt ook in het geval van een huwelijk tussen twee vaders, tenzij er sprake is van
een juridische vader van het kind.
, 2. Als de meerderjarige moeder geen gehuwde partner heeft, oefent zij alleen het gezag uit.
- In het geval van overlijden, zet de langstlevende gezaghebbende ouder het gezag voort.
- Een niet-ouder (zoals de partner van de moeder) kan gezamenlijk gezag aanvragen.
- Voor het aanvragen van gezamenlijk gezag moet de moeder toestemming geven en
moet het kind niet al een tweede gezaghebbende ouder hebben.
- De niet-ouder is geen juridische ouder, maar oefent alleen gezag uit.
In 2019 werd aangekondigd dat er een voornemen vanuit het kabinet is om naast de twee gezaghebbende
ouders, nog maximaal twee andere personen deelgezag te geven.
➔ Deelgezag is de bevoegdheid om met de gezaghebbende ouders of voogden beslissingen te nemen
over de dagelijkse verzorging van het kind.
Gezag & voogdij
Er zijn drie verschillen tussen gezag en voogdij:
1. Bij gezag heeft een ouder het gezag over het kind, bij voogdij heeft een niet-ouder het gezag over
het kind.
2. Ouders hebben het recht en de plicht om hun kinderen zelf te verzorgen, een voogd niet.
3. Ouders zijn onderhoudsplichtig, een voogd niet.
Als de ouders van een kind overlijden, kunnen we twee situaties ontstaan:
1. De ouders hebben in een testament of in het Centraal Gezagsregister een voogd aangewezen, dit
wordt ook wel testamentaire voogdij genoemd.
➔ De voogd laat aan de rechter weten of hij/zij de voogd wil accepteren of niet.
2. De ouders hebben geen regeling getroffen waardoor de rechtbank een voogd benoemd, dit wordt
ook wel datieve voogdij genoemd.
JEUGDRECHT BEGREPEN HOOFDSTUK 6 – DE RECHTSPOSITIE VAN DE JEUGDIGE (2)
Medische behandeling
De Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst regelt de verhouding tussen patiënt en een medisch
hulpverlener. In de Wet staan een aantal regels over het verkrijgen van toestemming voor het uitvoeren van
een medische behandeling:
1. Als het kind jonger dan 12 jaar is, moeten de ouders of de voogd toestemming geven.
2. Als het kind tussen de 12 en 16 jaar oud is, moeten de ouders of de voogd en het kind toestemming
geven.
- Het kan voorkomen dat het kind een behandeling wil maar de ouders hiervoor geen
toestemming geven, in dit geval wordt er naar het kind geluisterd.
3. Als het kind ouder dan 16 jaar is, kan het kind zelfstandig beslissingen nemen over het al dan niet
ondergaan van een medische behandeling en is dus alleen de toestemming van het kind nodig.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nadinedevogel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.42. You're not tied to anything after your purchase.