Deel 7 Medisch recht
Inleiding tot het recht
1. Het begrip recht
§ Definitie
Een geheel van gedragsregels die door de overheid afdwingbaar zijn en die tot doel
hebben het maatschappelijk leven te ordenen.
Kenmerken ‘recht’:
‐ Gedragsregels
= Regels die opgelegd worden om het gedrag van de burger in een bepaalde richting te
sturen met als doel om conflicten te voorkomen of op te lossen.
Voorbeeld:
1) Gedragsregel werkgever: Respecteer de collega’s.
2) Rechtsregels AFDWINGBAAR door de OVERHEID
‐ Afdwingbaar gesteld
= De mogelijkheid om via sancties de naleving van de gedragsregels te waarborgen.
Voorbeeld:
Niet eten tijdens een hoorcollege (opgenomen in het reglement van de hogeschool).
‐ Door de overheid
= Voor de naleving van de gedragsregels wordt beroep gedaan op een speciaal daartoe
gerichte instelling, zoals een rechtbank.
Een gedragsregel dat afdwingbaar is door de overheid = RECHTSREGEL
Voorbeeld: Stoppen voor rood licht.
2. De bronnen van het recht
De wet
= De normen of regels die in een schriftelijke vorm uitgedrukt zijn en die een algemene en
blijvende draagwijdte hebben.
Voorbeeld:
‐ Grondwet
‐ Federale wet
‐ Decreet
‐ Ordonnatie
‐ Koninklijk besluit
‐ Ministerieel besluit
‐ Provinciaal reglement
‐ Gemeentelijk reglement
Grondwet (G.W.): Definieert de staatsvorm. Het bepaalt de bevoegdheden van de federale
en regionale wetgevers. Hoogste rang in de Belgische rechtsorde
Wet (W.): Wordt uitgevaardigd door het federaal Parlement
Decreet: Wordt uitgevaardigd door de gemeenschappen: Vlaams Parlement /
Parlement van het Waalse gewest / Parlement van de Duitstalige gemeenschap
Ordonnatie: Wordt uitgevaardigd door het Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest
,Koninklijk besluit (KB): Uitgevaardigd door de Koning (de regering)
à Het bevat uitvoerende maatregelen die
een uitwerking en een precisering
inhouden van één of meerdere wetten.
à Ondergeschikt aan een wet; KB kan een
wet niet wijzigen of opheffen.
KB 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen
‐ Ministerieel besluit (MB): Uitgevaardigd door een minister; verdere uitwerking KB
‐ Provinciaal reglement: Uitgevaardigd door de provincieraad.
‐ Gemeentelijk reglement: Uitgevaardigd door de gemeenteraad.
De rechtspraak
= Het geheel van rechterlijke beslissingen; alle uitspraken van de rechtbanken (vonnissen)
en de hoven (arrest).
Kenmerken
‐ Beslissingen zijn enkel bindend voor de betrokken partijen.
‐ Rechter interpreteert en vult de wet aan.
‐ Herhaalde beslissingen in dezelfde zin, uitgesproken door diverse rechtscolleges,
vormen na zekere tijd een vaste rechtspraak.
‐ Rechterlijke beslissingen worden opgenomen in algemene of gespecialiseerde
juridische tijdschriften.
Bv: Het Rechtskundig Weekblad (www.rw.be)
De rechtsleer
= De artikelen over rechtsonderwerpen en rechtsproblemen die juristen in tijdschriften en
boeken schrijven
Kenmerken
‐ Rechter laat zich leiden of inspireren door de standpunten van juristen.
‐ www.jura.be
‐ Rechtsleer beïnvloedt de rechtspraak, wat kan leiden tot nieuwe wetgeving (vb:
wettelijke samenwoning).
Algemene rechtsbeginselen
= Basisprincipes die niet uitdrukkelijk opgenomen zijn in een wettekst, maar die in de
samenleving van essentieel belang zijn.
Kenmerken
‐ Aanvulling van de wet.
Voorbeelden
‐ Recht van de verdediging
‐ Verbod van eigenrichting
, De gewoonte
= Gebruiken die in de samenleving als bindend beschouwd worden omdat zij gedurende
een lange tijd openbaar en zonder onderbreking worden opgevolgd.
Kenmerken
‐ Niet terug te vinden in een geschreven tekst
‐ Bijna onbestaand
3. De indeling van het recht
Nationaal recht
NATIONAAL RECHT
PUBLIEKRECHT PRIVAATRECHT
Grondwettelijk recht Burgerlijk recht
Administratief recht Economisch recht
Strafrecht Vennootschapsrecht
Strafprocesrecht of Sociaal recht
strafvorderingsrecht
Fiscaal recht Gezondheidsrecht
Privaatrechtelijk procesrecht
PUBLIEKRECHT= Regelt de verhouding tussen de burgers en de overheid, de interne
organisatie en werking van de overheid en de verhouding tussen staten.
PRIVAATRECHT= Regelt de verhouding tussen de burgers.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvanwalleghem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.