Dit is een samenvatting van Prof-i-leren 4: Wereldburgerschap. Dit opleidingsonderdeel wordt gegeven in het vierde semester van de lerarenopleiding secundair onderwijs aan AP Hogeschool.
In deze samenvatting komen volgende onderdelen aan bod:
- Burgerschapseducatie in Vlaanderen
- Brede schole...
PROF-I-LEREN 4: WERELDBURGERSCHAP
TEKST 1: BURGERSCHAPSEDUCATIE IN VLAANDEREN
Vlaanderen (2009-2016) vooruitgang: vooruitgang moet genuanceerd worden
politiek vertrouwen
verwachte deelname aan verkiezingen
tolerantie
politieke kennis
1. Waarde en attitudes
Politiek vertrouwen
politiek vertrouwen = belangrijk voor de stabiliteit van de vertegenwoordigende democratie
evolutie:
2de jaar SO: meer toegenomen dan in andere landen
o 11e 5e plaats op lijst landen (18) die meedoen aan onderzoek
o politiek vertrouwen = 2009: 50% 2016: 70%
o vertrouwen in politieke partijen = 2009: 35% 2016: 49%
verklaring stijging: globale economische crisis + bijkomende politieke impasse in Vlaanderen
6e jaar SO: lage percentages + grote verschillen onderwijsvormen
o federale parlement = ASO: 68% TKSO: 49% BSO: 33%
o politieke partijen = ASO: 31% TKSO: 29% BSO: 25%
o vakbonden = ASO: 49% TKSO: 41% BSO: 38%
Conclusie: Vlaanderen boekte wel vooruitgang op het vlak van politiek vertrouwen bij
leerlingen in het 2de jaar, maar het politieke vertrouwen bij oudere leerlingen vertoonde in
2016 wel problematische percentages, vooral in TKSO en BSO.
Bereidheid om te gaan stemmen bij verkiezingen
politiek electorale participatie: bereidheid om later te gaan stemmen bij verkiezingen
evolutie:
2de jaar SO: vooruitgang (laatste plaats 3e laatste plaats)
o significant verschil tussen de A en de B-stroom
e
6 jaar SO: verschil dat bij de laatstejaars groter is door een sterke terugval in BSO
o stemplicht worden afgeschaft : 55% waarschijnlijk (38%) tot zeker wel (17%)
o kwart niet gelooft dat democratie het beste systeem is
bij eerste kiezers met een BSO diploma loopt dat op tot 57%
Tolerantie
internationale trends 2de SO = stijgende lijn (rechten van immigranten ↓)
in Vlaanderen niet zo
Vlaamse jongeren = toleranter geworden (laatste plaats op naar de 4de laatste plaats)
1
,evolutie:
2de jaar SO: leerlingen in de B-stroom doen het beter dan leerlingen in de A-stroom
o aandeel immigranten in de B-stroom veel sterker toenam
o jongeren met migratieachtergrond scoren hoger op deze tolerantieschaal
net boven gemiddelde
o immigranten dezelfde rechten (88%) en onderwijskansen (94%) moeten
hebben als anderen
o immigranten na een jaar verblijf in het land ook mogen stemmen bij
verkiezingen (77%)
net onder gemiddelde
o de eigen taal te blijven spreken en hun eigen gewoonten en leefstijl verder te
zetten gaat resp. 58% en 66% akkoord
o stimuleren van mensen met een andere etnische achtergrond om zich
kandidaat te stellen voor een politieke functie (64%)
e
6 jaar SO: percentages voor rechten van migranten vergelijkbaar
Migratie
evolutie:
2de jaar SO:
o mogelijkheid voor migranten om eender waar in Europa te werken (85%)
53%: wanneer hun vaardigheden daar gewenst zijn
o migranten enkel de jobs mogen doen die niemand anders wil doen (32%)
+ immigratie van buiten Europa weten we uit ander onderzoek dat dit onder de bevolking
negatiever wordt gewaardeerd
Gender
evolutie:
2de jaar SO: stuk beter dan het internationale gemiddelde
o 12% dat bij jobschaarste mannen meer recht hebben op een job
o 16% dat mannen meer geschikt zijn om politiek leider te zijn
o 95% dat mannen en vrouwen gelijke rechten moeten hebben en evenveel
betaald moeten worden voor hetzelfde werk
o 46% dat de belangrijkste taak van vrouwen het opvoeden van kinderen
e
6 jaar SO: meeste van deze items gelijkaardige percentages
o “Opvoeding van de kinderen is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid
van de vrouw”
ASO: 19% TKSO: 21% BSO: 31%
o 97% dat homomannen en lesbische vrouwen dezelfde rechten en vrijheden
moeten hebben
o 24% in het BSO en 12% in het ASO het een probleem vinden om een
transgender als klasgenoot te hebben
2
, 2. Kennis
politieke kennis (en toepassing): algemene kennis van instellingen, democratische principes,
vormen van burgerschapsparticipatie, identiteit en verbondenheid
2de SO Vlaanderen:
Op het vlak van politieke kennis stonden de Vlaamse leerlingen uit het 2de jaar in 2009 op de
9de plaats van de lijst met 18 landen, in 2016 op de 8ste. Maar hoewel ook de leerlingen in de
B-stroom iets vooruitgingen, bleef de (grote) ongelijkheid tussen de stromen wel bestaan.
hoogste beheersingsniveau: o.a. de scheiding der machten kunnen uitleggen en
beoordelen 40%
tweede niveau: o.a. het belang van een grondwet begrijpen 70%
6e SO Vlaanderen:
De peiling naar burgerzin in het 6de jaar laat zien dat de politieke kennis van BSO leerlingen
maar half zo goed is als die in ASO, dat ook 10% beter scoort dan TKSO.
milieucrisis: o.a. dat slechts 13% het broeikaseffect goed begrijpt, 62% denkt dat
kerncentrales CO2 uitstoten, slechts één op twee intensieve veeteelt als medeoorzaak van
de uitstoot van broeikasgassen herkent, en dat eenzelfde aantal niet in staat is een grafiek
die de globale temperatuurstijging in de laatste 100 jaar aangeeft, correct te interpreteren
3. Politieke zelfredzaamheid en interesse
politieke interesse en zelfredzaamheid: de mate waarin leerlingen vinden dat ze een
krantenartikel over een conflict tussen landen kunnen bespreken, hun mening kunnen
verdedigen over een omstreden politieke of sociale kwestie, kandidaat zijn bij een
schoolverkiezing, een groep bijeenbrengen om verandering op school te realiseren, een tv-
debat volgen over een omstreden kwestie, een brief schrijven naar de krant over een actuele
kwestie, een spreekbeurt over een sociale of politieke kwestie houden
evolutie:
2de SO: zeer laag
6de SO: zichzelf eerder onbekwaam
in het BSO van slecht tot niet zo goed, in het ASO tot halverwege niet zo goed en
redelijk goed
o interesse politiek = ASO: 60% TKSO: 34% BSO: 23%
o 54% van de eerste kiezers: nauwelijks tot geen interesse te hebben in politiek
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wenkehelsen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
