Samenvatting artikelen Ontwikkeling, Opvoeding en Onderwijs
75 views 6 purchases
Course
Ontwikkeling, Opvoeding En Onderwijs (PSB3NOP03)
Institution
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Deze samenvatting omvat alle artikelen die gelezen moeten worden voor het derdejaars vak Ontwikkeling, Opvoeding en Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen. Aan het begin van de samenvatting staat een overzicht van welke artikelen behandeld worden. Zie de bundel voor de twee onderdelen van het...
Samenvatting artikelen
Ontwikkeling, opvoeding en onderwijs
Inhoud:
- Van Geert (2003). De dynamische systeemtheorie van ontwikkeling. In: Verhofstad-
Deneve, L. Van Geert, P. & Vyt, A. (Red.), Handboek ontwikkelingspsychologie:
Grondslagen en theorieën (pag. 101 – 124). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
- Patrick, H., Mantzicopoulos, P., & Sears, D. (2012). Effective classrooms. In K. R.
Harris, S. Graham, & T. Urdan (Eds.), APA Educational Psychology Handbook: Vol. 2.
Individual Differences and Cultural and Contextual Factors (pp. 443–469).
Washington, DC: American Psychological Association. https://doi:10.1037/13274-018
- Van Geert, P. & Steenbeek, H. (2005). The dynamics of scaffolding. New Ideas in
Psychology, 23(3), 115–128.
- Van der Worp-van der Kamp, L., Pijl, S. J., Bijstra, J. O., & van den Bosch, E. J. (2014).
Teaching academic skills as an answer to behavioural problems of students with
emotional or behavioural disorders: a review. European Journal of Special Needs
Education, 29(1), 29–46. https://doi:10.1080/08856257.2013.830444
- Koster, M., Pijl, S. J., Nakken, H., & Van Houten, E. (2010). Social Participation of
Students with Special Needs in Regular Primary Education in the Netherlands.
International Journal of Disability, Development and Education, 57(1), 59–75.
https://doi:10.1080/10349120903537905
- Cooper, P. (2011). Teacher strategies for effective intervention with students
presenting social, emotional, and behavioural difficulties: an international review.
European Journal of Special Needs Education, 26(1), 71–86.
https://doi:10.1080/08856257.2011.543547
, Van Geert (2003) – De dynamische systeemtheorie van ontwikkeling
Inleiding
- Vanuit de dynamische systeemgedachte zijn twee visies ontstaan:
o De eerste visie beschouwt de dynamische systeemtheorie eerder als een benadering
van ontwikkeling (een globale manier van kijken naar ontwikkeling) dan als een
aparte theorie (een systematisch geheel van specifieke begrippen en relaties.
o De tweede visie ziet de dynamische systeemtheorie als een nieuwe theorie van de
organisatie van het gedrag en automatisch ook van de ontwikkeling van gedrag.
- De dynamische systeemtheorie wordt gebruikt voor het beschrijven en verklaren van
ingewikkelde processen.
Doelstelling: verklaring van proceskenmerken
- Cycliciteit = een voortdurend op-en-neergaand patroon of een patroon dat op gezette tijden
weerkeert.
- Kwantitatieve proceskenmerken hebben betrekking op de hoeveelheid of intensiteit
waarmee een bepaald gedrag of begrip voorkomt (bv. van geen gebruik van
hulpwerkwoorden tot volledig correct gebruik).
o Proceskenmerk = sprongsgewijze verandering, geleidelijke verandering.
o De eerste variant van de dynamische systeemtheorie richt zich op de verklaring van
kwantitatieve kenmerken op basis van algemene procesmodellen.
o Kwantitatieve proceskenmerken worden aangevuld met kwalitatieve
proceskenmerken (bv. ontwikkelen van objectbegrip).
- De tweede variant van de dynamische systeemtheorie richt zich op het proces van
gedragsorganisatie.
- Het onderscheid tussen kwantitatieve en kwalitatieve aspecten wordt meer gezien als een
boekhoudkundige handigheid (‘we moeten onze zaakjes toch op een manier indelen’) dan als
een fundamenteel onderscheid.
- Kwantitatieve aspecten komen voor in de vorm van kwalitatief verschillende patronen.
o Voorbeeld --> rood en blauw zijn kwalitatief verschillend, maar toch is er een
vloeiende overgang van de ene naar de andere kleur. Het kwalitatieve onderscheid
berust dus op een kwantitatief verschil in golflengte.
o Voorbeeld --> emoties zoals verdriet of plezier zijn kwalitatief verschillend, maar
vertonen ook kwantitatieve variatie (verschillen in intensiteit).
Hoe worden proceskenmerken verklaard: de gebruikte basisbegrippen
- Systeem = een verzameling van op elkaar inwerkende componenten.
o Het is een abstractie van de werkelijkheid. Met die abstractie wordt de werkelijkheid
wetenschappelijk hanteerbaar.
o Variabelen in een systeem beïnvloeden elkaar wederzijds en continu.
▪ Het principe van wederzijdse beïnvloeding staat in contrast tot het
gebruikelijke onderscheid tussen onafhankelijke en afhankelijke variabelen.
Volgens de dynamische systeemtheorie zijn vrijwel alle variabelen van elkaar
afhankelijk, waarbij de sterkte van afhankelijkheid kan verschillen.
o Waarom is een systeem dynamisch? --> omdat de nadruk wordt gelegd op de
verandering.
o Kwalitatieve verandering = het verdwijnen of verschijnen van nieuwe variabelen
binnen hetzelfde systeem.
- Ontwikkelingsprocessen zijn iteratief (recursief, kringloop).
o Iteratie betekent ‘herhaling’ en wordt gebruikt om iets aan te duiden wat bij
herhaling wordt toegepast op het resultaat.
, o Een kind heeft een bepaald begrip van dingen --> vanuit dit begrip zijn bepaalde
problemen oplosbaar en hebben bepaalde vormen van hulp en instructie betekenis
--> de hulp en instructie leidt ertoe dat het begrip toeneemt --> vanuit dit nieuwe
begrip zijn weer andere vormen van instructie en hulp zinvol, wat weer leidt tot een
verder begrip.
▪ Met andere woorden:
• Hulp en instructie vormen een iteratieve operatie, die leidt tot nieuw
begrip.
• De groei van het begrip vormt een iteratieve operatie, die leidt tot
steeds hogere vormen van hulp en instructie.
o Er is sprake van een algemeen ontwikkelingsprincipe --> de ontwikkeling grijpt steeds
aan op het al bereikte ontwikkelingsniveau, en creëert daaruit een nieuw niveau.
o Effecten van iteratie zijn vaak niet-lineair.
▪ Soms hebben grote oorzaken vrijwel geen gevolgen.
▪ Soms hebben kleine oorzaken grote gevolgen.
- Zelforganisatie = door de wijze waarop de organische en mentale componenten
samenwerken ontstaat een vorm van organisatie die we herkennen als een menselijk
lichaam of een bepaalde stijl van denken.
o Reorganisatie = het systeem krijgt een nieuwe vorm van evenwicht, een nieuwe
vorm van organisatie.
o Attractor = het systeem wordt naar een nieuw evenwicht getrokken.
o Nieuwe evenwichten (nieuwe attractoren) ontstaan sprongsgewijs of plotseling.
o Catastrofe = een plotselinge kwalitatieve verandering in iets.
▪ Zoals het ontstaan van een nieuw evenwicht.
▪ Een catastrofe in deze context is dus niet per definitie slecht.
- Samenvattend zijn de belangrijkste begrippen van de dynamische systeembenadering --> een
dynamisch systeem van wederzijds beïnvloedende variabelen over de tijd, met processen in
de vorm van iteraties die leiden tot niet-lineaire effecten en zelforganisatie.
De tijd seriële onderzoeksmethode
- Om een goed beeld van het verloop van de ontwikkeling over de tijd te krijgen moeten
individuen afzonderlijk op regelmatige tijdstippen gemeten worden.
- Hoe jonger het kind, hoe sneller de veranderingen plaatsvinden.
Catastrofevlaggen en verstoringen
- Plotselinge sprong = een plotselinge verandering of toename.
- Indicatoren voor catastrofevlaggen (niet-observeerbare sprongen).
o Het effect van verstoring op gedrag.
o Het optreden van hysterese (‘vertraagde reactie’).
Theorieconstructie: wiskundige modelbouw en computersimulaties
- Het deductieve karakter van de theorieconstructie: de rol van modelbouw en simulatie.
o De kern van een dynamisch systeemmodel is de veronderstelling dat de organisatie
van een systeem het product is van de manier waarop componenten van het
systeem elkaar beïnvloeden.
o Bij de constructie van een model zet men de volgende stappen:
▪ Allereerst dient men een redelijk beeld te hebben van de componenten (de
variabelen die men in het systeem wil betrekken).
• Het is het best om met zo weinig mogelijk variabelen te starten.
▪ Ten tweede moet men een duidelijk beeld hebben van de wijze waarop
variabelen in interactie zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller svh01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
