Stofwisseling les 6
Het spijsverteringsstelsel en de koolhydraatvertering:
Katabolisme is het afbreken van complexe moleculen bijvoorbeeld wat je
eet/wat er in je voedsel zit tot de bouwstenen. Anabolisme is het
tegenovergestelde dus het opbouwen van complexe moleculen uit
bouwstenen. Als we bouwstenen hebben gemaakt bijvoorbeeld als we een
polysacharide helemaal af hadden gebroken tot een monosacharide
bijvoorbeeld glucose, dan hadden we allerlei transportatiemethode om de
glucose vanuit je darmen waar het gemaakt wordt uiteindelijk je bloed in
te krijgen. Dat gaat via glut transporters die geen energie kosten. Voor de
opname van glucose moet er een natrium ion mee opgenomen worden en
het uitpompen van die natriumionen kosten energie. De opname van
glucose indirect kost dat het lichaam energie in de vorm van ATP
moleculen.
Het proces ‘glycolyse’ is de allereerste proces waar de verbranding van
glucose in de cel dus ook start. De glycolyse waarbij glucose een
koolstofmolecuul met 6 koolstoffen daarin word afgebroken naar 2
pyruvaat moleculen (2 x c3 moleculen). Uit dat proces trokken we al een
beetje energie (netto 2 ATP en 2 NADH in indirecte vorm) dus het werd
van glucose c6 naar pyruvaat c3 = 1 x c6 = 2 x c3. Als we eenmaal
pyruvaat hebben gemaakt kan dit 2 kanten op namelijk of het
mitochondrium in met de pyruvaat oxidatie of we konden het in het
cytoplasma verder verwerken als we een situatie hebben waar we niet
zoveel zuurstof hebben. bijvoorbeeld als je spieren heel hard aan het werk
zijn als je opeens heel veel energie aan het verbruiken bent omdat je een
sprintje aan het trekken bent. Dan heb je dus geen genoeg zuurstof meer
en zal je lichaam in plaats van dat het pyruvaat het mitochondrium
inshuttelt, zal het lactaat maken van pyruvaat.
De reden waarom we aan melkzuur fermentatie doen is omdat we anders
geen NAD+ meer hebben. NAD+ hebben we nodig om de glycolyse te
laten verlopen (we maken NADH van NAD+). Als we dus niet opnieuw
NAD+ maken (we hebben een vaste hoeveelheid) kan de glycolyse niet
meer verlopen. Het lichaam accepteert dat we weinig energie maken uit
zo’n glucose molecuul want netto houden we maar 2 ATP per glucose
molecuul over. Maar we regenereren wel weer NAD+ waardoor we toch
een klein beetje energie uit zo’n glucose molecuul kunnen halen. Dus de
melkzuur fermentatie van pyruvaat naar lactaat. Sommige bacterien en
gisten kunnen alcohol maken (alcohol fermentatie), ze kunnen pyruvaten
omzetten in ethanol. Mensen kunnen dat niet, in onze eigen cellen kunnen
we geen ethanol maken. Vaak zitten we in een situatie waar we wel
zuurstof hebben, dan kunnen pyruvaten (glycolyse vind in het
cytosol/cytoplasma plaats) het mitochondrium ingeshutteled worden door
de pyruvaatshuttle, een transporteiwit. Dit is het eerste punt waarbij we
koolstofatomen kwijtraken, want van een pyruvaat (een c3 molecuul),
, wordt er een co2 afgesplitst waardoor we nog maar een c2 molecuul aan
overhouden. Aan dat c2 molecuul zit er een zijgroep aan vast (co-enzym
A). We noemen het molecuul wat we daar overhouden Acetyl coA. Uit dit
proces halen we ook weer een beetje energie in een indirecte vorm
namelijk 1 NADH molecuul per pyruvaat molecuul. Dus uit 1 glucose
molecuul kunnen we 2 NADH moleculen tijdens de pyruvaat oxidatie.
De afbraak van allerlei moleculen om er energie uit te verkrijgen: hoe we
koolhydraten/polysachariden afbreken tot monomeren bv glucose. De
glucose breken we af tijdens de glycolyse tot pyruvaat. Dan maken we
met de pyruvaat oxidatie acetyl coA van en dat gaat verder de citroenzuur
cyclus en de oxidatieve fosforylering in. We kunnen ook nog wel andere
moleculen voor energie gebruiken dus niet alleen glucose om energie uit
te halen. We kunnen bv eiwitten afbreken of vetten afbreken om energie
uit te halen. De afbraak van de eiwitten en vetten komen allemaal op
hetzelfde pad, ze eindigen allemaal met acetyl coA. Er is dus 1
verzamelpunt waar alle voedingsstoffen daadwerkelijk energie gaan
opleveren. Sommige aminozuren worden zo afgebroken dat ze direct de
citroenzuur cyclus in kunnen maar de meeste van deze afbraakpaden
eindigen op acetyl coA.
Het overzicht van de celademhaling, alle processen die daarmee te maken
hebben. de glycolyse, de pyruvaat oxidatie, de citroenzuurcyclus en de
oxidatieve fosforylering. Beide stappen vinden plaats in zo’n
mitochondrium/ dat cel onderdeel/organel dat zo belangrijk was voor
energie. Acetyl coA zit al in het mitochondrium.
Hoe ziet het citroenzuurcyclus er uit?:
Er zijn veel punten waar er energie worden gemaakt (NADH/ATP/FADH2).
FADH2 is een molecuul net als NADH, het heeft energie in de vorm van
elektronen die die met zich meedraagt. De input van de citroenzuurcyclus
is acetyl coA, het molecuul dat we uit de pyruvaat oxidatie hebben
gekregen. Het c2 molecuul gaan samen met c4 van oksalen acetaat (geeft
tijdelijk weer even een c6 molecuul (citraat)). In citraat zit dus eigenlijk
weer 6 koolstofatomen net zoals bij glucose. Door allerlei verschillende
afbraakstappen worden uiteindelijk daar weer 2c afgesplitst waardoor je
met de originele oksalen acetaat molecuul waar je mee begonnen bent.
De koolstofatomen worden afgesplitst in de vorm van co2. Het allereerste
rondje van de citroenzuurcyclus kom je nog eigenlijk helemaal niet van die
koolstofatoom van glucose af. Maar de 2 rode koolstofatomen worden als
het ware opnieuw ingebouwd in oksalen acetaat. Het zijn de 2 blauwe
c’tjes dus van het oksalen acetaat waar acetyl coA aan bindt die
afgesplitst worden in de vorm van co2, dus netto raak je wel deze 2
koolstofatomen kwijt maar als je strikt kijkt, worden de 2 koolstofatomen
eerst gebruikt om weer oksalen acetaat te worden en in het tweede ronde
maak je er co2 van.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ayyildiz_canan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.