Samenvatting van alle voorgeschreven jurisprudentie inclusief cyber crime. Alle jurisprudentie is per week uitgewerkt met daarbij een korte samenvatting van de feiten en de belangrijkste rechtsregels
Week 1: Strafrechtelijke aansprakelijkheid rechtspersonen
Vliegbasis Volkel - HR 25 januari 1994, NJ 1994/598
Onderwerp:
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid van de staat
Feiten:
- Stroomt op vliegbasis Volkel een hoeveelheid kerosine uit een brandstofopslagtank
- Er was teveel brandstof ingepompt
- Het lekken van kerosine is een overtreding van de Wet Bodembescherming
- Staat wordt hiervoor vervolgd.
Rechtsregel:
- Als uitgangspunt geldt dat de staat het algemeen belang dient.
- Voor de handelingen van de Staat zijn ministers en staatssecretarissen in het algemeen
verantwoording schuldig aan de Staten-Generaal.
- Met dit stelsel strookt niet dat de Staat zelf voor zijn handelingen strafrechtelijk
aansprakelijk kan worden gesteld.
Pikmeer I - HR 23 april 1996, NJ 1996/513
Onderwerp:
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid decentrale overheid.
Feiten:
- Het afdelingshoofd van de gemeente Boarnsterhim wordt tenlastegelegd dat hij
feitelijk leiding heeft gegeven aan het door de gemeente zonder vergunning is strijd
met art. 3 Wet verontreiniging oppervlaktewateren verontreinigen van het Pikmeer
door elders gebaggerd en zeer vervuild slib in het Pikmeer te dumpen.
- Het Hof oordeelde dat hoewel de gemeente niet strafrechtelijk kan worden vervolgd
omdat:
1. Het betreft een openbaar lichaam in de zin van hoofdstuk 7 Grondwet, en
2. Het betreft de behartiging van een aan haar als zodanig in de wet opgedragen
bestuurstaak
Dat niet wegneemt dat de gemeente wel strafbare feiten kan plegen en dat de
feitelijk leidinggever daarvoor kan worden vervolgd
Rechtsregel:
- De vervolging van de onder 1 en die van onder 2 genoemde (van art. 51 lid 2) zijn
zou nauw met elkaar verbonden dat de omstandigheid dat de rechtspersoon zelf niet
kan worden vervolgd wegens immuniteit, meebrengt dat ook de feitelijk leidinggever
daarvoor niet mag worden vervolgd. (r.o. 6.4)
,Pikmeer II - HR 6 januari 1998, NJ 1998/367
Onderwerp:
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid decentrale overheid.
Feiten:
- zie bovenstaande.
Rechtsregel:
- Strafrechtelijke immuniteit voor decentrale overheden geldt slechts indien:
1. Het betreft een openbaar lichaam als bedoeld in hoofdstuk 7 GW
2. Het betreft gedragingen die naar haar aard en gelet op het wettelijk systeem
rechtens niet anders dan door bestuursfunctionarissen kunnen worden
verricht in het kader van de uitvoering van de aan het openbaar lichaam
opgedragen bestuurstaak, zodat uitgesloten is dat derden in zoverre op gelijke
voet als het openbare lichaam aan het maatschappelijk verkeer deelnemen
(r.o. 5.7)
Rechtsregel:
- Een rechtspersoon kan worden aangemerkt als dader van een strafbaar feit indien
de desbetreffende gedraging redelijkerwijs aan die rechtspersoon kan worden
toegerekend. Die toerekening is afhankelijk van de concrete omstandigheden van
het geval, waartoe mede behoort de aard van de (verboden) gedraging. Een
belangrijk oriëntatiepunt bij de toerekening is of de gedraging heeft plaatsgevonden
dan wel is verricht in de sfeer van de rechtspersoon. Een dergelijke gedraging kan in
beginsel worden toegerekend aan de rechtspersoon.
- Van een gedraging in de sfeer van de rechtspersoon kan sprake zijn indien zich
een of meer van de navolgende omstandigheden voordoen:
a) het gaat om een handelen of nalaten van iemand die hetzij uit hoofde van een
dienstbetrekking hetzij uit anderen hoofde werkzaam is ten behoeve van de
rechtspersoon
b) de gedraging past in de normale bedrijfsvoering of taakuitoefening van de
rechtspersoon, [normale bedrijfsvoeringscriterium]
c) de gedraging is de rechtspersoon dienstig geweest in het door hem
uitgeoefende bedrijf of in diens taakuitoefening, [baatcriterium]
d) de rechtspersoon vermocht erover te beschikken of de gedraging al dan niet
zou plaatsvinden en zodanig of vergelijkbaar gedrag werd blijkens de feitelijke
gang van zaken door de rechtspersoon aanvaard of placht te worden
aanvaard, waarbij onder bedoeld aanvaarden mede begrepen is het niet
, betrachten van de zorg die in redelijkheid van de rechtspersoon kon worden
gevergd met het oog op de voorkoming van de gedraging.
[IJzerdraadcriterium]
Rechtsregels:
- Ingeval de delictsomschrijving van het strafbare feit waarvan de rechtspersoon wordt
verdacht, opzet vereist, kan dat opzet op verschillende manieren worden vastgesteld:
1. Het opzet van een natuurlijk persoon aan een rechtspersoon worden
toegerekend.
2. Afleiden uit feitelijke gang van zaken binnen de rechtspersoon:
a. Binnen de rechtspersoon heerst een bepaald ‘psychische klimaat’
dat sterk in het teken staat van de intentie tot het verrichten van
bepaalde verboden gedragingen.
- Feitelijk leidinggeven:
1. Allereerst dient te worden vastgesteld dat de rechtspersoon een strafbaar feit
is begaan (r.o. 3.3).
2. Zo Ja: is er sprake van feitelijk leidinggeven?
- het enkele feit dat iemand bijv bestuurder is, is onvoldoende om
feitelijk leidinggeven aan te nemen, maar dit is tevens ook geen
voorwaarde voor de aanname van feitelijk leidinggeven (r.o. 3.5.1).
- Objectief:
a. Feitelijk leidinggeven bestaat vaak uit actief en effectief gedrag:
i. bijv: de verboden gedraging het onvermijdelijke gevolg
is van het algemene, door de verdachte gevoerde
beleid (r.o. 3.5.2).
b. Feitelijk leidinggeven kan ook bestaan in een passieve rol:
i. bijv: iemand had de mogelijkheid om maatregelen te
treffen, maar heeft dit niet gedaan (r.o. 3.5.2).
- Subjectief:
a. Voor feitelijk leidinggeven geldt een zelfstandig opzetvereiste:
i. Ondergrens: bewust de aanmerkelijke kans aanvaardt
dat de verboden gedraging zich zal voordoen (r.o.
3.5.3).
ii. Dubbel opzet: op het leidinggeven en het strafbare feit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Rvandenbosch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.96. You're not tied to anything after your purchase.
