Class notes
Communicatie, psychologie en gedragsbeïnvloeding (3019BA241Z)
- Course
- Institution
Samenvatting van alle colleges, tentamen in een keer behaald. Uit het boek leren is niet nodig! Succes :)
[Show more]
2 reviews
By: deemin • 9 months ago
By: fer11 • 1 year ago
Seller
Follow
loesjedj9
Reviews received
Content preview
Inhoudsopgave1. COMMUNICATIE EN PSYCHOLOGIE BINNEN DE PATIËNTEN BEHANDELING .............................. 2
2. GEDRAG EN GEDRAGSVERANDERING ..................................................................................... 8
3. MOTIVERENDE GESPREKSVOERING (MOTIVATIONAL INTERVIEWING)................................... 22
DEEL 1: BASIS MOTIVERENDE GESPREKSVOERING ................................................................................... 23
DEEL II: STAPPEN MOTIVERENDE GESPREKSVOERING ............................................................................... 24
DEEL III: RICHTING VERANDERING: INFORMATIE EN BEGELEIDING ............................................................... 25
4. PSYCHOLOGIE EN EMOTIES .................................................................................................. 27
5. PSYCHOPATHOLOGIE ........................................................................................................... 37
6. PSYCHOPATHOLOGIE EN VERSLAVING.................................................................................. 46
WERKCOLLEGE VERSLAVING .............................................................................................................. 56
, 1. Communicatie en psychologie binnen de patiënten behandeling
Doel
Je weet te benoemen welke verschillende soorten gespreksmodellen bij welke situatie gehanteerd
dienen te worden, waarbij je rekening houdt met de behoefte van de patiënt in het contact.
Psychologie
Onderscheid tussen:
➢ Begrijpen van jezelf
➢ Begrijpen van de ander
➢ Contact hebben met ander (interactie)
➢ Invloed hebben op gedrag van ander (gedragsverandering)
Rapport
Term in de literatuur: de relatie die je met je patiënt opbouwt
Een staat van wederzijdse openheid, vertrouwen en spontaniteit.
Essentieel voor effectieve patiënten behandeling, medewerking en controle.
Wederzijdse aandacht, positieve houden en coördinatie
Mondhygiënist: vertrouwen geven en goede communicatie richting patiënt
Counseling
Bespreken van problemen, maar meer focus op relatie dan krijgen van informatie.
Relatie is bepalend voor effect
Reflecteren van gevoelens neemt een centrale plaats in
‘Client-centered’
Cliëntgerichte gedragstherapie → Bijvoorbeeld bij angst
Hoe kan ik een helpende relatie scheppen?
1. Congruent (echt en eerlijk)
2. Positieve houding
3. Inlevingsvermogen/empathie
4. Geen waardeoordelen → Zo min mogelijk waardeoordelen hebben en uitten
Waardeoordelen
Hoe minder waardeoordelen een mondhygiënist/tandarts in zijn relatie met zijn patiënt uitspreekt des
te eerder zal de ander het punt bereiken waarop hij zich realiseert dat de beoordelingsinstantie van
goed of fout en het centrum van verantwoordelijkheid in hemzelf ligt.
Voorbeeld:
Mevrouw de Groot gaf eerder aan niet elke dag twee keer te poetsen. In plaats van dit te veroordelen,
gaat de mondhygiënist hier later over in gesprek met mevrouw de Groot. Hij wil mevrouw de Groot
niet overtuigen, maar zelf in laten zien wat gezond is voor haar. Hierdoor staan de mondhygiënist en
mevrouw de Groot naast elkaar in plaats van tegenover elkaar.
Neutraal reageren
➢ Draagt geen waardeoordeel in zich
➢ Niet sturend en non-directief
De spreker krijgt de kans zijn eigen mening en gevoelens ten aanzien van een bepaald onderwerp te
onderzoeken, te vormen en te uiten
Voorbeeld tentamenvraag
2
,Neutraal reageren houdt in:
A) Draagt geen waardeoordeel in zich en is niet sturend en non- directief
B) Draagt geen waardeoordeel in zich en is sturend directief
C) Draagt een waardeoordeel in zich en is niet sturend en non- directief
Probleem ontdekken
Exploratieve fase – Open vragen
➢ Waarom komt deze patiënt nu bij mij met deze klacht?
Anamnetische fase – Veel gesloten vragen.
➢ Valkuilen: afraffeltempo, suggestieve en meerkeuzevragen
Professioneel onderzoek – Wat kun je als professional vaststellen over het probleem?
Wat wil mevrouw de Groot en wat kan de mondhygiënist voor relevante informatie te weten komen?
Wat is voor de patiënt belangrijk en wat is voor jou als professional belangrijk?
Onderdelen probleem ontdekkend gesprek
Zorgvraag:
• Wat zijn de eigen ideeën van de patiënt over zijn klachten (denken)?
• Welke gevoelens laat de patiënt blijken over zijn klachten (voelen)?
• Hoe gaat de patiënt met zijn klachten om (handelen)?
• Waarom komt deze patiënt nu met deze klacht(en) of vraag/vragen?
• Wat verwacht de patiënt van mij?
Zorgvraag verhelderen
Patiëntgerichte benadering –
aandacht voor de zorgvraag & psychosociale context
Klachtgerichte benadering –
uitsluitend aandacht voor de medische diagnostiek
Advies geven
Na de probleem ontdekkende fase naar de probleemoplossende fase
Wat is een mogelijke fout bij het geven van advies?
➢ Te snel gaan met het adviseren, eerst goed het probleem kunnen ontdekken
Duidelijk inzicht in het probleem is een voorwaarde om tot advies over te gaan.
Mevrouw de Groot geeft aan dat ze last heeft van bloedend tandvlees. Ze vraagt aan jou als
mondhygiënist wat ze hieraan kan doen.
Probleemoplossende fase
Wet van Maier → Effect van het advies = Kwaliteit x Acceptatie (E= K x A)
Het advies laten aansluiten bij de specifieke problemen van de patiënt.
Bloedend tandvlees van mevrouw de Groot:
➢ Hoe kun je de kwaliteit vergroten?
➢ Hoe kun je de acceptatie vergroten?
Acceptatie verhogen
➢ Advies moet haalbaar zijn
➢ Advies moet aansluiten op behoefte
➢ Een goede relatie
➢ Bespreken van weerstanden
➢ Samenwerken
3
, Adviesmodellen
Diagnose-receptmodel – directief van aard → vroeger
➢ De adviseur heeft de beste oplossing
Participatiemodel – non-directief van aard → heden
➢ De adviesgever vindt samen met de patiënt de beste oplossing voor het probleem.
Diagnose-receptmodel
Nadelen:
➢ Passiviteit van de patiënt – patiënt voelt zich niet betrokken.
➢ Minder ervaren verantwoordelijkheid van eigen gebit
➢ Therapietrouw – ‘resistance to change’
“Mevrouw de Groot, u moet 2 keer per dag elektrisch poesten en elke dag ragers gebruiken voor
tussen de tanden.”
Participatiemodel
De patiënt bepaalt wat het probleem is → Participatie vereist → Wat is de relatie met motiverende
gespreksvoering?
Vaardigheden:
➢ Hardop denken. Ideeën en persoonlijke dilemma’s verwoorden
➢ Suggesties doen in plaats van instructies geven
➢ Patiënt stimuleren eigen gedachten en ideeën te uiten
➢ Overleggen en keuzes bieden (Silverman et al., 2000)
Mevrouw de Groot, wat lijkt u een geschikt middel om tussen de tanden te reinigen? Wat vindt u hier
prettig aan? Wat minder?
Voorbeeld tentamenvraag
Bij het geven van advies wordt de wet van Maier gebruikt. Deze ziet er als volgt uit
a) K = E X A
b) E = K x A
c) A = E X K
Therapietrouw
Het wel of niet opvolgen van adviezen en voorschriften
Onderscheid tussen:
➢ Nakomen van afspraken
➢ Opvolgen adviezen/ is de patiënt trouw aan de afspraken
Volgens onderzoek op lange termijn tussen de 10 en 80 procent. Hoe zit het met korte termijn?
➢ Meer controle behandelaar
➢ Intrinsieke en extrinsieke motivatie
Therapietrouw bevorderende factoren
Patiënt Behandelaar Omgeving
Hoge tevredenheid/ positieve attitude Communicatieve vaardigheden Kalmerende omgeving
Internalisatie van de instructies Demonstreren van de handelingen Eenvoudig te bereiken praktijk of
(betrokkenheid) kliniek
Hoge motivatie Herinnerings-strategieën/ Omgeving: sociale controle en
geschreven instructies positieve attitude van anderen
Herinnering en begrip van de instructies Goede eerste indruk, duidelijkheid Media en ‘educational strategies’
Interne beheersings-oriëntatie, locus of Belonen Positieve kenmerken van de
control behandeling
‘tailoring’
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller loesjedj9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now