Hoofdstuk 1: wat bestudeert de
sociologie?
Het studieobject van sociologie is ‘het sociale’
- Het sociale als morele kwaliteit
- Het sociale als feitelijkheid: hierover handelt sociologie
1.1 Sociaal als morele kwaliteit
‘Sociaal’: morele kwaliteit, betrokkenheid op medemensen en/of solidariteit met een gemeenschap
- Voor sociale beroepen is deze morele kwaliteit noodzakelijk
- Sociologie analyseert hoe een morele kwaliteit vorm krijgt door socialisatieprocessen
Gaat dan over het beschrijven of verklaren van hoe mensen, groepen, opleidingen en
werkveld deze morele kwaliteit benoemen, vorm geven en beoordelen
Voorbeeld morele kwaliteit = egoïsme of altruïsme
- Kunnen niet worden gezien als onveranderlijke morele kwaliteiten
- Het is de interactie, de invloed tussen mensen die bepalend is wat als belangrijk kenmerk
wordt gezien en dus basis vormt voor de moraal tussen mensen en een gemeenschap
Onderscheid tussen horizontaal en verticaal niveau van ‘sociaal’ als morele kwaliteit
- Horizontale niveau: betrekking op sociale relaties, niveau van interactie
Het één-op-één moraal
Besef dat eigen gedrag ook anderen beïnvloedt
Voorbeeld: twee studenten delen notities uit als de ene of andere ziek wordt
- Verticale niveau: betrekking op de grotere gemeenschap, niveau van het sociaal systeem
‘zorg voor de gemeenschap’ = gemeenschapszorg = harmonie binnen de gemeenschap
als geheel tot doel
Waarden als sociale rechtvaardigheid, sociale bijstand, solidariteit
1.1 Het sociale als studieobject
Bestaat uit 2 polen:
- Horizontale pool: het interactieve, dat wat door sociaal handelen wordt gemaakt
- Verticale pool: de gemeenschap, dat wat het systeem wordt genoemd
Tussen beide is een circulaire causaliteit: mensen maken hun sociale context en worden er
tezelfdertijd door bepaald
De wisselwerking is voor het sociale even bepalend als de polen. Het sociale is eigenlijk een
proces
Het zien van het sociale betekent oog hebben voor deze drie dimensies: het sociaal handelen, het
systeem en tussenruimte en de bemiddelende processen tussen beide
Op 3 niveaus: micro-, meso- en macroniveau
, Samenvatting sociologie
Rijkdom van sociologie door onderstaand schema:
Agency-structure probleem in de sociologie
- Ofwel begint men analyse vanuit het sociaal handelen en leidt men daaruit de sociale
systemen af
Over eerste deel van circulaire causaliteit buigen: onderzoekt de sociale constructie van
de sociale werkelijkheid
- Ofwel vertrekt men vanuit de gemeenschap, het sociale systeem om van daaruit het sociaal
handelen te verklaren
Buigt zich over de sociale bepaaldheid van het sociaal handelen vanuit een bepaald
systeem met eigen kenmerken en wetmatigheden
Twee grondleggers van sociologie: Emile Durkheim en Max Weber
Weber legt nadruk op hoe vanuit het handelen van actoren grotere sociale verbanden
ontstaan.
Durkheim verklaart het individueel gedrag vanuit sociale feiten, kenmerken van grotere
samenlevingsverbanden
MAAR sociale werkelijkheid: sociale is altijd beide
Sociologie is wetenschap die zich bezig houdt met het analyseren, beschrijven en verklaren van:
1. Het gedrag van en tussen mensen voor zover dat beïnvloed wordt door het feit dat zij in
bepaalde verhoudingen tot elkaar staan
2. De daaruit voortgekomen – min of meer vaste – gedragspatronen, structuren en bindende
opvattingen in hun ontstaan, voortbestaan en veranderen
Fouten in bepaalde denkwijzen: zie boek pagina 29
1.2 Sociale constructie: het actorperspectief
Sociale constructie: de ‘horizontale’ pool van het sociale als feit bestuderen
- Focus: interactie, inter-ageren van actoren = agency
- Interactie = wederzijdse beïnvloeding
- Een agency benadering analyseert hoe mensen maar ook subsystemen in en door interactie,
in wederzijdse beïnvloeding het sociale construeren
- Met agency of actor wordt dus niet enkel de ‘mens’ bedoeld: kan ook subsystemen zijn
- Agency niveau legt focus op inter-ageren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jelskegoossens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.