Summary
Samenvatting Alle kennisclips en hoorcolleges van het vak Recht & ethiek
- Course
- Institution
In deze samenvatting zijn alle kennisclips en hoorcolleges van het vak Recht & ethiek samengevat.
[Show more]
1 review
By: salomayferdinandus • 1 year ago
Seller
Follow
kimnijenhuis01
Reviews received
Content preview
Recht en Ethiek HC 1Grondrechten
> De meest fundamentele rechten die een mens heeft.
> Grondrechten werken tussen burgers onderling (horizontale werking)
> De gronderechten werken tussen burger en overheid (verticale werking)
Hoe beter het is gesteld met de grondrechten en mensenrechten in een land, hoe beter
het is gesteld met de democratie. Dit is niet altijd zo, grondrechten of mensenrechten
kunnen in landen verschillen. Zo heeft een land zoals Rusland, geen vrijheid van
meningsuiting en worden mensen daar opgepakt zodra ze demonstreren.
> Verklaring
o UDHR (universele verklaring voor de rechten van de mens). Hier vind je de
basis mensenrechten in, maar het is een verklaring en daardoor niet
rechtsgeldig. In een rechtszaak kun je dus geen beroep doen op de
universele verklaring voor de rechten van de mens.
> Verdragen
o Als de mensenrechten worden opgenomen in verdragen, dan worden
deze mensenrechten, grondrechten en dat is wat het rechtsgeldig maakt.
Nederland is lid van het EVRM één van deze verdragen waar je je als
persoon beroep op kunt doen. Het EVRM is een groep landen die
onderling afspraken hebben gemaakt voor de burgers.
> Nationale wetgeving
o De grondwet van Nederland waar alle fundamentele rechten zijn
opgeschreven en je als Nederlander beroep op kunt doen.
Het Nederlands recht is te vinden in:
1. Wetten (nationaal)
2. Jurisprudentie (uitspraak van rechters, met name de Hoge Raad)
3. Verdragen (Internationaal)
4. Gewoonterecht (Ongeschreven recht)
Het recht heeft vier verschillende functies:
1. Normatieve functie (de ethische normen, zijn ook rechtsnormen)
2. Instrumentele functie
3. Aanvullende functie
4. Geschil oplossende functie
,Universal declaration of human rights
> Artikel 1
o We worden allemaal vrijgeboren. We hebben allemaal onze eigen
gedachten en ideeën. We zouden allemaal gelijk behandeld moeten
worden.
> Artikel 2
o De rechten gelden voor iedereen, ongeacht onze verschillen in kleur, ras,
sekse, taal, religie, politieke of andere meningen en nationale en sociale
afkomst.
Grondrechten kun je vaak vinden in de verklaringen, maar dan zijn ze nog niet
rechtsgeldig. Je vindt ze ook in de verdragen, zoals het verdrag waar Nederland zich bij
aangesloten heeft (het EVRM). Deze verdragen staan boven de nationale wetgeving,
maar in de Nederlandse grondwet zijn bijna alle verdragen van het EVRM opgenomen.
Het grondrecht dat niet in de Nederlandse grondwet staat is het recht op een eerlijk
proces. Doordat hij in de verdragen van het EVRM staat waar Nederland bij aangesloten
is kunnen we ons er wel op beroepen.
> Klassieke grondrechten
o Bescherming van de burger (tegen de overheid)
o Artikel 1 t/m 18 in de GW
o Europees verdrag voor de rechten van de mens
> Sociale grondrechten
o De overheid moet aan de slag voor de burger
o Artikel 19 t/m 23 GW
Voorbeeld: Recht op gezondheidszorg, recht op onderwijs, recht op
huisvesting…
> Procedureregels
o Artikel 82 GW over wetten in de formele zin
Hoe wordt het parlement gekozen
Hoe worden wetten gemaakt
Wie bestuurt de provincie en de gemeente
Er is geen rangorder in de belangrijkheid in grondrechten, want grondrechten kunnen
met elkaar botsten. Als dat gebeurt kijkt de rechter wat op dat moment een grotere rol
speelt en dus voor gaat op de andere recht.
- Voorbeeld: Persvrijheid en recht op eerbiediging van de persoonlijke sfeer botsen heel erg
vaak met elkaar, want wanneer gaat de pers te ver en wordt de privacy geschonden.
, - Artikel 7 GW – Persvrijheid
- Artikel 10 GW – Recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.
Grondwet en wet in formele zin
> Wet in formele zin
o Gemaakt door de regering, Tweede kamer en Eerste kamer (plus
handtekening van de koning)
o Bevatten uitvoeringsregels
o Bevatten regels waar iedereen zich aan moet houden
> Wet in materiële zin
o Gemaakt door de ‘lagere’ overheid (gemeente, bijvoorbeeld een
gemeentelijke verordening)
o Bevatten regels waar iedereen zich aan moet houden (algemeen
verbindend). Deze regels staan niet boven de wet in formele zin.
Voorbeeld: Je mag niet met jouw vervuilende auto in de stad komen.
> Jurisprudentie
o Een uitspraak van een rechter, waarin een bepaalde wet wordt uitgelegd
of een aantal stappen wordt benoemd die er gevolgd moeten worden om
een bepaalde wet uit te kunnen leggen.
> Gewoonterecht
o Alles wat je met elkaar hebt afgesproken, maar niet is vastgelegd in een
wet, grondwet, verdrag of een jurisprudentie.
Voorbeeld: Een minister biedt zijn ontslag aan in de kamer als er
onvoldoende vertrouwen is in die minister. Er staat nergens beschreven
dat hij dit moet doen, maar het is een regel van het gewoonterecht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimnijenhuis01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78252 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now