‘Het sociaal leenstelsel moet worden afgeschaft en moet worden vervangen door de basisbeurs.’
Hallo, mijn naam is Bente Philippens en ik ben tegen de stelling ‘Het sociaal leenstelsel moet
worden afgeschaft en moet worden vervangen door de basisbeurs.’ Mevrouw de voorzitter, ik wil u
graag meenemen naar het jaar 2015, hét jaar waarin de basisbeurs werd afgeschaft en het sociaal
leenstelsel officieel werd ingevoerd. Voor veel studenten een erg negatieve verandering, maar is
het sociaal leenstelsel wel zo negatief als dat het lijkt? Het werd ingevoerd vanuit het oogpunt dat
het vrijgekomen
budget geïnvesteerd kon worden in het onderwijs, dat gaat volgens berichtgeving van de TU Delft
jaarlijks om zo’n 1 miljard euro. Een ander voordeel van het sociaal leenstelsel is dat studenten
hun eigen studie bekostigen, in het geval van de basisbeurs zou de studie van iemand die besluit
wel 6 jaar te gaan studeren, betaald worden van het belastinggeld van andere hardwerkende
mensen; en dat is natuurlijk niet terecht. Een argument dat de tegenstander zou kunnen gebruiken
is dat minder studenten besluiten te gaan studeren of bijvoorbeeld een masteropleiding te doen,
maar studeren wordt zo belangrijk geacht dat de kosten weinig invloed hebben op de keuze om te
studeren. Ook konden studenten moeilijk rondkomen van de basisbeurs. Daarom ben ik tegen de
stelling.
1. Uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek blijkt overigens dat in 2017 bijna de helft
van de studenten in het hoger onderwijs geen lening bij de overheid afsloot. En dus ook geen
schuld opbouwde in dat jaar, dat betekent dus dat niet alle studenten een studieschuld hebben; en
er ook genoeg studenten zijn die dit dus helemaal niet nodig hebben.
2. Het sociaal leenstelsel geeft studenten een verantwoordelijkheid gevoel, ze willen hun studie zo
snel mogelijk afronden omdat ze dan minder hoeven te lenen.
3. Studenten verdienen ook meer bij. Dit blijkt uit berichtgeving van de NOS. In 2019 was dat
gemiddeld 550 euro per maand. Dat komt niet doordat meer studenten zijn gaan werken; dat
percentage is stabiel rond de 85 procent. De hogere verdiensten komen vooral doordat werkende
studenten meer uren zijn gaan werken. Daarnaast speelt mee dat ze per uur meer zijn gaan
verdienen. Zo is het minimumjeugdloon verhoogd en is de leeftijd waarop jongeren het
minimumloon voor volwassenen krijgen verlaagd.
Dus studenten gaan steeds meer werken, de tegenstander zou kunnen zeggen dat die werktijd ten
koste gaat van hun studietijd, en dat is ook zo. Maar er zijn veel studenten die onnodig maximaal
lenen en niet werken; en het geleende geld vervolgens aan onnuttige dingen uitgeven.
4. Hans Vossensteyn, voormalig directeur van CHEPS, een onderzoekinstituut van de Universiteit
Twente, ziet totaal geen heil in het afschaffen van het huidige leenstelsel. “Met de basisbeurs werd
jaarlijks een miljard euro uitgedeeld. Een groot deel van dat bedrag kwam terecht bij studenten uit
gezinnen die het onderwijs prima zelf konden betalen.” Vossensteyn gelooft daarom nog steeds in
het oude elan van het leenstelsel: “Mensen die het meest profiteren van hun opleiding, betalen
daarvoor de rekening.”
5. Studeren is voor studenten een investering in de toekomst, daarom is het helemaal niet zo
slecht voor studenten om hun studie zelf te bekostigen, dit geeft hen een gevoel van
verantwoordelijkheid. Ook ronden studenten hun studie sneller af sinds de invoering van het
sociaal leenstelsel. Ook is het niet de bedoeling dat de studie van mensen die langer willen
studeren wordt betaald van het belastinggeld van andere hardwerkende mensen.
6. Ook is het niet zo dat studenten in het geval van de basisbeurs ‘gratis geld’ krijgen. Gratis geld
bestaat niet, ook dan niet. In ruil voor geld moeten studenten hun studie afronden binnen 10 jaar,
want als de studie niet binnen 10 jaar afgerond kan worden moet het geleende bedrag gewoon
weer terug betaald worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Bentephilippens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
