Samenvatting alle literatuur voor tentamen Optimalisatie van Communicatie
130 views 2 purchases
Course
Optimalisatie Van Communicatie
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
Book
Tekstanalyse
Dit is een samenvatting van alle artikelen en de boeken Tekstanalyse en Overtuigende teksten. Dit is alle literatuur die tot de tentamenstof behoort. De samenvatting bevat:
- Tekstanalyse; Karreman en Van Enschot, Hoofdstuk 1 & 2
- Hoeken et al. (2011)
- Hoeken, Hornikx & Hunstinx (2012)
- Len...
OVC Literatuur
Tekst analyse Hoofdstuk 1:
Functionele analyse= richt zich op de doelgroep en de doelen van een tekst & op de afstemming van
de inhoud van de tekst daarop. 4 stappen:
1. Onderwerp, zender, doelgroep en organisatiedoel vaststellen
Zender: schrijver van de tekst
Doelgroep: voor welke lezers de tekst bedoeld is
Organisatiedoel: wat de zender uiteindelijk voor zichzelf wil bereiken met de tekst
Aangesproken lezer (geïmpliceerde lezer): specifieke groep waar de tekst zich op richt (op
basis van tekst, niet context)
2. Communicatieve & consecutieve doelen vaststellen
Communicatieve doelen: effecten die de tekst teweeg moet brengen in het hoofd van de
lezer-> cognitieve effecten. 6 soorten:
a. Informeren: lezer kennis verschaffen over bepaald onderwerp
b. Overtuigen: zender wil invloed uitoefenen op de opvattingen en overtuigingen van
de ontvanger (beliefs)
c. Opiniëren: de doelgroep ‘tot nadenken te stemmen’-> minder ver als overtuigen
d. Instrueren: doelgroep in staat stellen om bepaalde handelingen/taken uit te voeren
e. Activeren: gedragsintenties van de doelgroep beïnvloeden
f. Emotioneren: de gevoelens van de ontvanger beïnvloeden (affectief effect)-> vaak
gerealiseerd door teksthandelingen die niet in de categorie emotionerend vallen.
Bijna alle teksten zijn multifunctioneel-> meerdere communicatieve doelen-> e r zit een
hiërarchie in de doelen-> de een ondersteund de ander-> in communicatieve doelenboom
Consecutieve doel= zender wil dat lezers bepaald gedraag gaan vertonen (niet altijd verband
tussen communicatieve doel en consecutieve doel-> volgen elkaar niet vanzelfsp reken d op)
3. Teksthandelingen vaststellen
Eerst stel je de onderdelen van de tekst vast-> met volgende criteria:
- Visuele criteria (titels, nummers, witregels, lettertypes, lettergrootte etc.)
- Inhoudelijke criteria (één onderwerp, één vraag, één communicatief doel)
- Talige criteria (aankondigende zinnen (bv. daarna) en signaalwoorden (hierdoor))
Teksthandelingen kunnen beschreven worden in de vorm van teksthandelingsww’en:
Informerende: algemene kennis beïnvloeden (bv. beschrijven, verslag doen)
Instructieve: handelingskennis, weten hoe (bv. instrueren, uitleggen)
Persuasief en opiniërende: beïnvloeden opvattingen (bv. argumenteren,
veroordelen, aanprijzen)
Activerende: beïnvloeden gedragsintenties (bv. verzoeken, aanbevelen, voorstellen)
Emotionerende: beïnvloeden van gevoelens (bv. complimenteren, spijt betuigen)
Commissieve: verplichting aan gaan (bv. beloven of afspreken)
Bepalende: bindende uitspraken (bv. ontslaan, vrede sluiten, bekeuring opleggen)
4. Beoordeling van de tekst
Inschatten van de kans dat de gestelde doelen bereikt zullen worden-> suggesties doen voor
aanpassingen aan de tekst.
Taalhandelingstheorie (Austien & Searle): met elke taaluiting wordt een handeling ve rricht.
Teksthandelingen= handelingen die met een uiting worden verricht. 3 niveau’s:
1. Locutie= je produceert een betekenisvolle uiting (bv. ik zou oppassen), dit doe je met
taalhandelingswerkwoorden (bv. feliciteren, beloven)
2. Illocutionaire strekking= je doet iets met de uiting (bv. waarschuwen)
3. Perlocutionaire strekking= wat je wilt bereiken bij anderen, iets bereiken bij anderen (bv.
alarmeren)
Directe taalhandeling: de strekking van de uiting is direct duidelijk (bv. Kan je het raam dicht doen?)
, Indirecte taalhandeling: de strekking van de uiting is niet direct duidelijk (bv. Het is koud hier)
Wright (1980): kwaliteit van een tekst hangt af van de functie van een tekst-> kan om
begrijpelijkheid, overtuigingskracht of bruikbaarheid gaan. Eerst functie van tekst on de rzoeken->
m.b.v. functionele analyse. -> Onderzoek voor t eerst gedaan door Lentz en Pander Maat: je moet
eerst de context van een tekst goed bestuderen & functionele analyse moet leiden tot voldoende
info om een tekst te kunnen verbeteren.
Context= alles wat je niet direct uit de tekst haalt; wereldkennis, genrekennis, kennis over
verschijningsplaats van de tekst, informatie van schrijver/achterliggende o rganisatie
Studievragen:
- Waarom wordt vanuit communicatiekundig opzicht belang gehecht aan het on de rschei d tussen
communicatieve en consecutieve doelen?
Op het één heb je invloed, op het ander niet (uitleg: p. 17)
- Waarom is het van belang om bij twee hoofddoelen en/of bij twee doelgroepen verschillen de
doelenbomen te maken?
Verschillende hoofddoelen/doelgroepen hebben ook verschillende subdoelen (voorbeelden: pp. 14-
15)
- Waarom is het belangrijk om consecutieve doelen te kwantificeren, zoals op blz. 18?
Concreet en controleerbaar
- Waarom is het belangrijk om teksthandelingen en communicatieve doelen van elkaar te scheiden?
Door ze vervolgens aan elkaar te koppelen, zie je waar een tekst mogelijk niet optimaal is (uitleg: pp.
24-26)
Tekstanalyse Hoofdstuk 2:
Coherentie= wanneer zinnen/tekstonderdelen onderlinge samenhang vertonen-> manie r waa rom
lezers de tekst verwerken waarbij Valt op 2 manieren te onderzoeken:
1. Referentiële coherentieanalyse= woorden die verwijzen naar eerdere tekst -> verwijzingen
tussen zinnen en interpretatieproblemen die daarbij komen kijken als er niet goed verwezen
wordt
a. Afhankelijke verwijzingen= pers. Vnw. (hij,zij), aanwijzend vnw. (dat, deze) of bepaald
lidwoord (de,het)-> valt niet te begrijpen zonder context
b. Onafhankelijke verwijzingen= betekenisvolle woorden die verwijzen naar andere woorden
in de tekst maar die je wel op zichzelf kunt interpreteren (bv. bloemen als ve rwijzing voo r
tulpen). Lexicale verwijzingen (maandag-dinsdag) of collocationeel lexicale verwijzingen
(film-acteur, ober-rekening) -> woorden die met hetzelfde concept te maken hebben maa r
niet in t woordenboek staan.
2. Relationele coherentieanalyse: betekenisrelatie
a. Causale relaties (oorzaak-gevolg, middel-doel, voorwaarde-gevolg, probleem-oplossing,
standpunt-argument)
b. Additieve relaties (opsomming en tegenstelling, voorbeeld, parafrase/samenvatting,
proces, extra informatie)-> relatie met elkaar maar geen causaal verband
Word in een tekst vaak duidelijk gemaakt door coherentiemarkeerders: voegwoorden (bv.
maar) of woorden zoals omdat, hoewel, toen etc. Worden niet altijd duidelijk gemaakt d.m.v.
een markeerder-> bv. bij middel-doelrelatie. Markeerders worden gebruikt zodat de lezer sneller
verbanden kan zien.
Coherentieanalyse= inventariseren, beoordelen van referentiële verwijzingen & relationele
verbanden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anouk11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.42. You're not tied to anything after your purchase.
