4.1 - De kerk en het geloof
Innocentius III (1198-1216) was de machtigste paus ooit. Hij zei: ‘De paus is minder dan God, maar
groter dan ieder mens.’ Volgens hem behoort de wereld aan God en dus ook aan de paus. De kerk
was verantwoordelijk voor het eeuwige heil v/d onsterfelijke zielen v/d mens. De staat alleen over hun
tijdelijke lichamen. Innocentius III bestreed ook ketters (mensen die van het officiële christelijk geloof
afweken). Hij stelde de inquisitie (kerkelijke rechtbank om ketters op te sporen en voor de rechter te
brengen) in.
Het woord ketter is afkomstig van ‘katharen’, een godsdienstige stroming in Zuid-Frankrijk. Zij
erkenden het gezag van de paus en kerkelijke sacramenten niet en werden met de inquisitie
bestreden en uitgemoord.
De plannen voor kruistochten ontstonden rond de tijd van Gregorius VII (1073-1085). De eerste vond
plaats in 1095 en hadden als doel: bevrijding van heilige plaatsen in Palestina van de Islamieten.
Maar ze richtten zich ook op tegen de joodse bevolking. In totaal zijn er 8 officiële kruistochten
gehouden, waaronder een kinderkruistocht in 1212. De meeste mislukten.
Stemmen van protest
Mensen die het er niet mee eens waren dat de kerkelijke leiders meer bezig waren met macht dan
geloof richtten groepen op ‘de gewone gelovigen’ (leken). Zij volgden het voorbeeld van Jezus na. In
1175 ontstond er een lekenbeweging in Zuid-Frankrijk (de armen van Lyon). Petrus Waldes, een
koopman uit Lyon, die in Matteüs las dat Jezus een rijke man zijn bezittingen liet verkopen en het geld
aan de armen gaf. Petrus deed dit ook en trok rond met een groepje (de Waldenzen) om het
evangelie te verkondigen. Ze hadden kritiek op kerkelijke leiders die zich bezighielden met geld en
macht.
Ze werden tijdens paus Innocentius III van ketterij beschuldigd en door de Inquisitie vervolgd. Veel
zijn gevlucht naar het Alpengebied van Zuid-Frankrijk en Noord-Italië, sommigen sloten zich aan bij
de Zwitserse protestantse kerk.
Op maandag 22 juni 2015 bezocht paus Franciscus een kerk v/d Waldenzen in Turijn. Hij bood zijn
excuses aan en zei: ‘Ik vraag u namens de katholieke kerk om vergeving voor al het onchristelijke, ja
alle onmenselijke handelingen en instellingen die we in de geschiedenis tegen jullie in stelling
gebracht hebben.’
Franciscus van Assisi
In Assisi in Italië ontstond ook een lekenbeweging. In 1182 werd in het gezin v/d rijke lakenkoopman
Bernardone een zoon geboren genaamd Francesco. Hij was gewend veel geld uit te geven en te
feesten, maar op zijn 22ste veranderde zijn leven door een ziekte. Hij kreeg in een droom een visioen
waarin werd gezegd dat hij zich moest wijden aan de navolging van Christus. Nadat hij niet meer ziek
was begon hij met een kleine groep volgelingen een leven in de voetstappen van Jezus (het
evangelie).
In 1209 ging hij naar Rome voor een gesprek met Paus Gregorius III om te voorkomen dat hij als
ketterse groep gezien zou worden. Ze kregen toestemming voor hun manier van leven. Ze
verkondigen het evangelie in woord en daad. Franciscus stierf op 3 okt. 1226 en werd krap 2 jaar
(1228) later heilig verklaard.
Franciscus heeft ook een lied geschreven (Zonnelied) waarin hij de natuurelementen broeders en
zusters noemt. Na zijn dood werd 4 okt. als zijn feestdag in de kerkelijke heiligenkalender
vastgesteld. in 1929 werd dit Werelddierendag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lynnkok19. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.