Summary
Nectar flexboek samenvatting hoofdstuk 5
- Course
- Level
- Book
een samenvatting van hoofdstuk 5 uit het flexboek van nectar. Voor 4e en 5e klassers.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
nathaliekx
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5 voeding en energie5.1 invloed van voeding op je gezondheid
Energie
Energie afkomstig van: Koolhydraten, Vetten en eiwitten.
3 groepen organische stoffen:
1. Zetmeel
2. Vetten
3. Eiwitten
Energie komt vrij uit brandstoffen door dissimilatie.
Dissimilatie: stapsgewijze afbraak van vetten, koolhydraten en eiwitten. > deel van de energie komt
vrij in warmte en de overige energie slaan de cellen op in moleculen ATP.
De meeste energie komt vrij als de cel genoeg zuurstof heeft> dan leveren mitochondriën bijdrage
aan dissimilatie.
Spieren opbouw
Voor aanmaak van spiervezels zijn bouwstoffen nodig die krijg je vooral via eiwitten.
Water is een bouwstof.
Opslag van reservestoffen
Koolhydraten worden opgeslagen in spier/lever cellen in de vorm van glycogeen > vertakt molecuul
opgebouwd uit gekoppelde glucose moleculen.
De voorraad vetten zitten onder de huid(merg holle beenderen en rond de organen)
Je cellen gebruiken ook energie in de rust, die energie heet ruststofwisseling(bijvoorbeeld voor je
hartslag)
Functies van de voedingsstoffen
- Vetten: brandstoffen/ bouwstoffen voor membranen en sommige hormonen.
- Eiwitten: brandstof en bouwstof voor cellen en enzymen
- Koolhydraten: brandstof voor cellen.
- Water: grootste bestandsdeel van je bloed, lymfe, weefselvloeistof en grondplasma van je
cellen. Het is een bouwstof en transportmiddel en als oplosmiddel, warmtebuffer en
koelvloeistof.
- Vitaminen, mineralen en voedingsvezels: beschermende stoffen.
Vitaminen> organische stoffen. Spelen een rol bij stofwisseling/ belangrijk osmotische waarde
Spoorelementen: elementen waarvan je een kleine hoeveelheid nodig hebt.
ADH waarde(aanbevolen dagelijkse hoeveelheid)
ADI waarde (aanbevolen dagelijkse inname)
5.2 de energie in je voedsel
, ATP: oplaadbaar energiemolecuul
ATP> de energie bron van je cellen
ATP ontstaat door aan ADP een 3e fosfaatgroep vast te koppelen daardoor laadt een cel het ADP op
met extra energie.
ATP geeft energie af als de 3e fosfaatgroep afsplitst
Fosfaataccu
Door een plotselinge inspanning kan het tekort aan energie worden opgelost door 'powerbank' in de
vorm van moleculen creatinefosfaat.
ATP en creatinefosfaat voorraad vormen samen de 'fosfaataccu' in je spiercellen.
Anaerobe dissimilatie
1. Bij het begin van een inspanning gaan je spiercellen extra energie vrij maken uit glucose
2. Enzymen in het grondplasma breken glucose moleculen zonder zuurstof af tot
melkzuurgisting(moleculen melkzuur)
3. Levert energie om uit ADP en P > ATP te maken
Nadeel anaerobe dissimilatie: ophoping melkzuur > spier verzuurt en veel nahijgen
Overschot aan glucose> glycogeen in spiercellen en levercellen.
Aerobe dissimilatie
> duurt een tijd om voldoende zuurstof aan spiercellen te leveren. De mitochondrien(in je
spiercellen) nemen de glucose afbraak over.
Aerobe dissimilatie: verbranden de glucose met behulp van zuurstof.
Pyrodruivenzuur> levert energie voor ATP
Pyrodruivenzuur gaat naar de mitochondriën waar enzymen ze afbreken tot CO2 en H2O> levert
energie (ATP)
Energie uit voedsel
Cellen dissimileren ook vetten en eiwitten (aeroob) met behulp van zuurstof.
In het grondplasma ontstaat glycerol en vetzuren uit vetmoleculen. Enzymen in het grondplasma
zetten glycerol om in pyrodruivenzuur. Het lichaam heeft geen voorraad eiwitten.
Lever cellen maken eerste aminozuren > ATP uit eiwitten.
Spiervezels hebben voorraad glucose in de vorm van glycogeen. Als de glycogeenvoorraad op is
stopt de snelle energie productie > spiercellen gaan over op langzame energieproductie uit vetten >
kost meer zuurstof.
Afval producten
Bij het afbreken van voedsel komen afvalstoffen vrij> CO2 en H2O
Die afvalstoffen raak je kwijt via longen en urine en in de vorm van zweet. Energie komt vrij in de
vorm van ATP en warmte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nathaliekx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
65507 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now