Tegenwoordige tijd (tt): lopen, gaan, bellen en maken.
Verleden tijd (vt): liepen, gingen, belden en maakten.
De persoonsvorm (pv) is het werkwoord dat in de zin van tijd kan veranderen.
1. A Luke wil een verhaal gaan vertellen.
2. B Luke wilde een verhaal gaan vertellen.
Staat de zin in de verleden tijd, dan moet je deze in de tegenwoordige tijd zetten.
1. A Julia werd gisteren gebeld.
2. B Julie wordt (gisteren) steeds gebeld.
Samengesteld zin: een zin met meer dan 1 persoonsvorm, de zin bestaat dan uit twee of
meer zinnen.
1. A Omdat het zo laat is geworden, blijft hij slapen.
2. B omdat het zo laat was geworden, bleef hij slapen.
Als je jij of je achter een persoonsvorm schrijft dan krijg je alleen de ik-vorm
1. Werk jij ’s avonds lang door? (je is ook mogelijk)
2. Maak jij dit voor hem? (je is ook mogelijk)
Wanneer je achter een zin staat en je kan er jij van maken dan schrijf je alleen de ik-vorm,
dus achter jij gebruik je dat alleen. De zinnen bovenin laten zien dat als er een je stond, dat
je er ook een jij van kan maken.
Als het onderwerp in een zin ik is, gebruiken we altijd de ik-vorm
1. Ik bied jou iets aan.
2. Ik geef je iets aan.
jij vindt
Als je het woord vindt vervangt door loopt, kun je wél horen of er nog een t achter moet.
Kijk maar eens naar het werkwoord rijden.
Welke zin is goed?
De auto rijd.
De auto rijdt.
De auto loopt. Ik hoor een t. Dus: rijdt.
De ik-vorm is rijd. Er komt een t achter.
,Gebieden betekent dat je iets moet doen, je vraagt het niet vriendelijk. Bij de gebiedende
wijs komt er nooit een t achter
Geef die jas! (Je zegt niet: Geeft die jas!)
Kom hier!
Brand die kaars!
Werkwoorden waarvan de stam op een z of v eindigt krijgen een s of een f. Dit noemen we
een valse s of een valse f.
Als een werkwoord in een zin geen persoonsvorm is en ook geen voltooid deelwoord, maar
wel op en of n eindigt, heb je waarschijnlijk te maken met een infinitief. Een infinitief is een
hele werkwoord.
Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandige naamwoord.
1. Zij hebben een mooi huis.
2. Dat mooie huis wordt verkocht.
Als ene bijvoeglijke naamwoord verborgen wordt, komt er een e achter.
1. Het verlichte plafond is mooi.
2. Het afgebrande huis is niet verzekerd.
Het voltooid deelwoord houdt in dat iets voltooid is (iets is af of voorbij) (in het Engels
noemen we het de past participle)
Het tegenwoordige deelwoord houdt in dat iets aan de gang is. (in het Engels noemen we
het de present participle)
Het tegenwoordige deelwoord bestaat uit het hele werkwoord + d of + de.
1. Lopend gaan zij naar school.
2. Schreeuwend kwam de heer Van Vossen binnen.
Zijn, hebben of worden als persoonsvorm geeft aan dat er verder in de zin een voltooi
deelwoord is toegevoegd.
De drie vormen van het werkwoord zijn:
Persoonsvorm: verandert als je de zin in een andere tijd zet.
Infinitief: hele werkwoord, woordenboekvorm.
Voltooid deelwoord: werkwoordsvorm die volgt op een vorm van hebben, worden of
zijn.
, Hoofdstuk 2
Achtervoegsels zoals: heid, lei, teit worden altijd met een ei gespeld.
Allerlei, universiteit en waarheid.
Achtervoegsels zoals: ij, lijk, nij en rij worden met een ij gespeld
Afgoderij, burgerij, hopelijk, lekkerbij, voogdij.
De meeste Nederlandse woorden schrijven we met een k, woorden die van een andere taal
zijn overgenomen die vervolgens vernederlandst zijn schrijven we met een c.
Productie, introductie, reductie en product.
Veel Nederlandse woorden die met een kw worden uitgesproken, schrijf je ook gewoon met
een kw.
Kwaad, kwijt, kwart en kwetsen.
Bij bastaardwoorden schrijf je de ene keer kw en de andere keer qu.
Aquarium, quiz, quarantaine en aquaduct.
Als je een s hoort schrijf je een s, als je een z hoort schrijf je een z.
Blazen, halzen, huizen en laarzen.
Zelfstandige naamwoorden met de achtervoegsels -euse en -ose schrijf je altijd met een s.
Coupese, friteuse, ouvreuse en tondeuse.
Bijvoegelijke naamwoorden met de achtervoegsels eus, ies en oos schrijf je met een z als ze
verbogen zijn.
Fameuze, waardeloze en ambitieuze.
Samenstellingen zijn woorden die uit twee of meer woorden bestaan die ook afzonderlijk
een woord kunnen vormen.
In een groot aantal komt e of en voor. Voor samenstellingen gelden de volgende regels.
Schrijf en als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat in het
meervoud op en eindigt.
Hondenhok, pannenkoek en boekenlegger.
Schrijf een e in de volgende gevallen:
Het eerste deel is een zelfstandig naamwoord dat alleen dat alleen meervoud heeft op s.
Aspergesoep en horlogemerk.
Het eerste deel is en zelfstandige naamwoord dat op een e eindigt en dat een meervoud
heeft op en en op s.
Geboortecijfer, gemeentepolitie, ladekast en hoogteverschil.
Het eerste deel is een bijvoeglijk naamwoord.
Armelui, platteland en rodekool.
Het eerste deel is een werkwoord.
Brekebeen en huilebalk.
Het eerste deel verwijst naar een persoon of zaak die enig is in zijn soort.
Koninginnedag en zonnestraal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kubrac. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.