Hoofdstuk 12 Minderjarigheid
§12.1 Inleiding
Het recht maakt onderscheid tussen minderjarigheid en meerderjarigheid, waarbij het meerderjarig
worden een belangrijke wijziging in de rechtspositie met zich brengt. In de regel wordt op 18-jarige
leeftijd de meerderjarigheid bereikt.
§12.2 Kenmerken en beginselen
Twee belangrijke kenmerken van minderjarigheid zijn de handelingsonbekwaamheid en het onder
gezag staan. Dit gezag kan zijn ouderlijke gezag of voogdij zijn. Beide eindigen bij het bereiken van de
meerderjarigheid. De handelingsonbekwaamheid van minderjarigen vormt een uitzondering op de
algemene regel in artikel 3:32 BW, die aangeeft dat iedere natuurlijke persoon (handelings)bekwaam
is om rechtshandelingen te verrichten, voor zover de wet niet anders bepaalt. Op een aantal plaatsen
in de wet worden aan minderjarigen bevoegdheden toegekend. Deze uitzonderingen op de
handelingsbekwaamheid hebben soms te maken met in het maatschappelijk verkeer gebruikelijke
opvattingen, soms met de wilsbekwaamheid van de minderjarige en soms met de leeftijd. Het
bereiken van de meerderjarigheid staat niet ter vrije bepaling van partijen. De wet bevat dwingend
recht, waarvan niet kan worden afgeweken, maar het is wel mogelijk om door een
meerderjarigverklaring. Van groot belang voor de rechtspositie van minderjarigen is het IVRK dat een
aantal rechten van minderjarigen formuleert. Het gaat om de erkenning van de toenemende
mondigheid van minderjarigen en om de rechtszekerheid, het zo veel mogelijk vermijden van
situaties in het maatschappelijk en rechtsverkeer waarbij onduidelijkheid bestaat over de
rechtsgeldigheid van door minderjarigen verrichte rechtshandelingen. Ten slotte is er ook het belang
van de maatschappij dat de minderjarige zich zo volledig en harmonieus mogelijk ontwikkelt, zodat
het kind eenmaal volwassen, zijn bijdrage kan leveren aan die maatschappij.
§12.3 Belangrijke ontwikkelingen
Op dit rechtsgebied hebben zich de afgelopen decennia geen grote ontwikkelingen voltrokken. De
meerjarigheidsgrens die die tot 1901 op 23 jaar lag, werd per 1 januari 1988 verlaagd naar 18 jaar.
Een belangrijke ontwikkeling was de totstandkoming van het IVRK en de toetreding door Nederland
op 8 maart 1995. Ook in 1995 werd de handelingsonbekwaamheid van de minderjarige gewijzigd en
werd in de nieuwe tekst uitgegaan van handelingsbekwaamheid.
§12.4 Rechtgevolgen en de verhouding tot andere rechtsgebieden
Minderjarigheid is onlosmakelijk verbonden met onder gezag staan. De bedoeling van de wetgever is
dat alle minderjarigen, ook minderjarige asielzoekers die in Nederland verblijven, onder gezag staan.
Dit rechtsgevolg treedt hoofdzakelijk op binnen het familierecht waar verkrijging, aantasting en
inhoud van (ouderlijk) gezag een regeling vinden. De gevolgen van handelingsonbekwaamheid doen
zich vooral in het vermogensrecht gelden. De handelingsonbekwaamheid in het materiële recht
resulteert in het algemeen in een procedurele onbekwaamheid in het civiele recht. Het
bestuurs(proces)recht kent een andere regeling: artikel 8:21 lid 2 Algemene wet bestuursrecht
bepaalt dat onbekwamen zelf in het geding kunnen optreden indien zij tot een redelijk waardering
van hun belang in staat kunnen worden geacht.
§12.5 Internationaal recht
De doorwerking van het EVRM, met name van artikel 8, in het personen- en familierecht kan niet
worden onderschat. Het recht op de eerbiediging van het privéleven geldt ook voor de minderjarige.
Uit het IVRK zijn verschillende bepalingen van belang. Relevant voor de rechtspositie van
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cheyennecaumon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.23. You're not tied to anything after your purchase.