HC VERLICHTING
17eeuw -> veel meer wetenschappers die onderzoek doen door:
1. Observeren
2. Experimenteren
3. Redeneren
Oorzaken
Ontdekkingsreizen -> toename kennis
Ambacht -> meer controle over natuur en behoefte aan precieze meet appratuur
Hernieuwde oriëntatie op Grieken en romeinen
Rationalisme (Descartes) -> logisch redeneren
Empirisme (Locke) -> kennis door waarneming en ervaring
Wetenschappelijke revolutie -> nieuwe inzichten -> in strijdt met ideeën en wereldbeeld van
de kerk -> discussie positie kerk in de maatschappij -> geloof meer zelf invullen en vrijheid
van geloof
Verlichting -> met verstand verklaren, door rationeel denken en wetenschappelijk onderzoek,
dit zou bijdragen aan de samenleving -> waren tradities de kerk en de machtsverhouding wel
goed -> erfelijkheid en ideeën -> moest gebaseerd zijn op rede
Traditioneel -> macht bij vorst (door god aangesteld)
Sociaalcontract (burgers en vorst) -> voorkomen van oorlog binnen een land -> burgers
dragen hun macht over aan de overheid (straffen en leger) in ruil daarvoor beschermt de
vorst de rechten via de wetgeving
Locke (adel + rijke burgers -> volk)
Iedereen vrij en gelijk
Macht bij volk
Tijdelijke macht bij vorst (mag afgezet worden) -> sociaal contract -> wederzijds
vertrouwen
Rousseau (alle burgers -> Volk)
Iedereen gelijk
Macht bij het volk
Bij slechte vorst afzetten en alles voor algemene wil
Adam Smith
Weinig overheidsbemoeienis
Iedereen dromen najagen -> iedereen hard werken voor zichzelf
Vorsten moeten rekening houden met de publieke opinie
, Vorst in de 15eeuw veel centralisatie en absolutisme (verantwoording god schuldig en god
heeft mij aangesteld)
Verlicht Absolutisme
Frederik Pruisen: geen inspraak bestuur maar wel verbeteringen voor het volk zoals
voedsel en godsdienstvrijheid
o Verantwoording volk, maar kon niet afgezet worden
Catherina de grote -> grondwet -> adel boos zelfde rechten/plichten horigen
Deze verlichtingsideaal ook naar koloniën -> koloniën wilde meer inspraak
Amerika was een kolonie van Engeland
Goed
Veel vrijheid bestuur
Vrije handel
Slecht
Vorst Engeland wil absolute macht
Belastingen gaan omhoog
Verplicht om meer van Engelse handelaren te kopen
Frustratie kolonisten; meer belastingen, maar geen inspraak bestuur
Amerikanen zetten burgercomités op die communiceren met elkaar -> verzetten zicht tegen
de maatregelen -> eigen parlement
Juni 1776: onafhankelijk verklaring Amerika
Leider George Washington door:
o Legerleider
o Veel terughalen commen cence
Koning Engeland bruut ten opzichte van Amerika
Niemand kon Amerika iets verplichten
Groot continent niet bestuurd worden door Engeland
Vs krijgt grondwet gebaseerd op verlichting
Federale staat
o Federale regering in Washington (leger, buiteland, belastingen)
o Deelstaat eigen regering
Scheiding der machten
In praktijk geen gelijkheid
Vrouwen -> geen kiesrecht
Slaven -> bezit -> geen kiesrecht
Indianen -> verdreven
In de meesten staten rijke blanken mannen aan de macht
Verschil noorden en zuiden
Noord (kleine ondernemingen)
Tegen slavernij
Federale overheid groter (centralisatie)
Invoerrechten -> eigen markt beschermen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merlijnk12134. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.