= studie van de eigenschappen van medicijnen en hun effecten op levende organismen
“Pharmacon” = grieks voor drug/ medicijn
Klinische farmacologie (farmacotherapeutica) → studie van effecten van medicijn op ziekte
FARMACON = stof die na toediening een specifiek effect heeft op het lichaam
Oorsprong van medicatie
Over de eeuwen heen:
• religieuze doeleinden, ter genezing of als genotsmiddel vb. alcohol en opium
• initieel vaak plantaardige oorsprong: tabak, strychnine, digitalis, atropine ...
Vanaf 19e eeuw:
• synthetiseren van farmaca→ veiliger en effectiever
• minerale en dierlijke oorsprong
Nu: genetically engineered drugs
Farmacie = ontwikkelen en bereiden van geneesmiddelen (GM)
• Registratieprocedure GM
• Grondig kwalitatief OZ
• Preklinisch OZ (in vitro/ proefdieren)
• Klinisch OZ (4 fasen)
• Fase 1: gezonde vrijwilligers
• Fase 2: patiënten (informed consent)
• Fase 3: clinical trial
• Scheikundige naam
• Generische naam (soortnaam)
vb. meloxicam
• Merknaam
vb. Metacam® →meloxicam
vb. Acticam® →meloxicam
• Na verloop patent →generische GM op markt →goedkoper!
Na diagnose van de aandoening
1. Bepaling type GM voor therapie
2. Formulering GM + toedieningsweg
3. Dosis + ratio bepalen
à kennis van verschillende soorten GM
Veterinair compendium
Website
• Indicaties
• Farmacodynamie
• Farmacokinetiek
• Contra-indicaties
• Bijwerkingen
• Interacties
• Voorzorgen bij het gebruik
• Voortplanting en lactatie
Aflevering geneesmiddelen
• Vrij verkrijgbaar = zonder voorschrift
• Medisch voorschrift of recept
o DA à APT
o R/ = recipe (naam, vorm en dosis)
o DT = da tales (totale hoeveelheid)
o S/ = signatura (posologie)
• Magistrale bereidingen
• Farmaceutische producten
,H1: Farmacokinetiek en farmacodynamie
Farmacologisch profiel
I. Farmacokinetiek
= wijze waarop farmacon door het lichaam wordt verwerkt
= “wat doen wij/het dier met het farmacon?”
II. Farmacodynamie
= wijze waarop farmacon op het lichaam inwerkt
= “wat doet het farmacon met ons/het dier?”
I. farmacokinetiek
Het lot van het gm doorheen de stadia:
• Absorptie
• Distributie
• Biotransformatie
• Excretie
= conc van gm en zijn metabolieten
= een koers tegen de tijd
Absorptie
= vermogen van weefsels om van buitenaf komende stoffen in zich op te nemen
= opname van stof in circulatie vanuit toedieningsplaats
• Met een bepaalde snelheid:
o Toedieningsvorm
o Toedieningsweg
o Fysico-chemische eigenschappen
• In een bepaalde hoeveelheid:
o Komt alle werkzame stof vrij?
o Alle werkzame stof geabsorbeerd?
o First pass effect?
• AUC = Area Under Curve = oppervlakte onder curve
à verloop tss plasmaconc en tijd
à maat voor biologische beschikbaarheid GM
• Biologische beschikbaarheid = F
= de mate waarin een GM geabsorbeerd
wordt en de algemene circulatie bereikt
= hoeveel van de toegediende werkzame stof
uiteindelijk de algemene circulatie bereikt en
voor werking beschikbaar komt tov. IV
toediening
0<F<1
, OPMERKING:
obv. F waarden is in te schatten met welke factor de dosering moet worden
aangepast wanneer wordt overgeschakeld van de ene naar de andere
toedieningsvorm.
vb.overschakeling IV → oraal geneesmiddel injectievorm i.v. F=1
➔100% in de algemene circulatie
zelfde gm orale vorm F=0,5
➔50% in de algemene circulatie
➔in dit voorbeeld dosis verdubbelen
Beïnvloedende factoren:
• Manier van absorptie
• pH en ionisatiestatus van gm
• Absorptieoppervlak
• Bloedvoorziening
• Oplosbaarheid van gm
• Geneesmiddelvorm
• Gastro-intestinaal kanaal
• Interactie met andere gm
Manieren van absorptie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mrlnchl123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.