Summary
Biologie Nectar 4e editie 5VWO samenvatting H15 kwetsbare ecosystemen
- Course
- Level
samenvatting van H15 van Nectar 5VWO
[Show more]
Seller
Follow
marebartelink
Content preview
Samenvatting biologie H1515.1
Een ecosysteem is een begrensd gebied met een wisselwerking tussen de
organismen onderling ( -> biotische factoren) en hun omgeving (-> abiotische
factoren).
In elk ecosysteem gebruiken organismen energie om organische stoffen te vormen
Organische stoffen -> hebben een C-atoom waaraan een H-atoom is
gebonden, en zijn gemaakt door een organisme.
Door fotosynthese maken planten (+ sommige bacteriën) met behulp van zonlicht
C6H12O6 (glucose, energierijke stof) uit CO2 en H2O. H2O en CO2 ->
anorganische stoffen.
Anorganische stoffen -> stoffen zonder C-H-bindingen, komen vrij in de natuur
voor.
De energie die planten via fotosynthese vastleggen, is beschikbaar voor alle
andere organismen in het ecosysteem.
Producenten leggen energie vast in organische verbindingen, staan aan het begin
van elke voedselketen. Foto-autotrofe organismen maken organische stoffen van
anorganische stoffen door middel van lichtenergie. Heterotrofe organismen
gebruiken organische stoffen om te overleven. Dit zijn de consumenten van de
voedselketen. Een consument -> een heterotroof organisme dat leeft van andere
organismen. Reducenten, ook wel bacteriën en schimmels, leven van gestorven
organismen en hun organische afvalproducten, zij staan aan het einde van de
voedselketen. Na de reducenten blijven alleen anorganische stoffen over.
Naast planten zijn schimmels ook autotrofe organismen. Zij maken ook organische
stoffen uit anorganische stoffen. Alleen gebruiken zij chemische energie en dus geen
lichtenergie. Deze energie komt vrij bij de oxidatie als NH4 en NO2. Dit heet
chemosynthese –> het opbouwen van organische stoffen uit anorganische stoffen
met behulp van energie die vrijkomt bij een chemische reactie met anorganische
stoffen.
Nitrietbacteriën gebruiken energie van de reactie van NH4 tot NO2 om glucose te
vormen uit CO2 en H2O. Nitraatbacteriën doen dit met de energie van de reactie
van NO2 tot NO3 (nitraat). Deze groepen bacteriën zijn chemo-autotroof, en spelen
een rol in het hergebruik van stikstof door planten.
Chemo-autotrofe bacteriën -> organismen die met behulp van energie uit oxidaties
van anorganische stoffen organische stoffen maken uit anorganische stoffen.
Voor nitraatbacteriën is NO3 een afvalstof -> planten nemen dit op om eiwitten te
maken -> komt terecht in het milieu -> na rotting ontstaat NH4 -> nitrietbacteriën
gebruiken dit weer.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marebartelink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now