Recht Deel 1: Inleiding
1 Wat is recht?
Prehistorie: weinig mensen, wereld is van nature geordend. Ze hebben hun eigen regels en gewoontes
opgelegd.
Middeleeuwen: God is heel erg belangrijk. Bijbel en de wet zijn 1 op dat moment. Een goede burger
houdt zich aan de regels van de bijbel. bestaan hedendaags nog steeds
Men was verplicht om te huwen en kinderen te laten dopen. Wil je advies, dingen laten rechtvaarden:
niet bij rechter maar bij priester
Moraal: god is goed en belangrijk MAAR is geen dirigent goed en kwaad zit in de mens in gebakken,
mens draagt dit al mee van het begin aan. (nature- nurture) nature: iemand wordt geboren al dan niet als
crimineel of “goed mens”.
De verlichting: nieuwe theoriën komen naar boven, veel humanistische theoriën. Mens is een denkend
wezen. Mens kan zelf beslissen wat goed en slecht is op basis van objectieve elementen. Opvoeding en
wetenschap maken hier een groot deel van uit. Niet alles is perse bepaald door het lot.
Is het een keuzen om criminele daden te stellen? Waar hangt die keuzen van af?
Mensen en eigen belangen: mensen kijken niet verder naar eigen belangen, daarom is het belangrijk dat
er een staat boven ons staat. (voorbeeld in ppt)
Ook in actualiteit: regeld rond corona, criminaliteit tijdens betogingen eigen belangen
Juridische wereld: loopt op sommige zaken erg achter. “ze zijn er mee bezig” kan zekerheid bieden
maar ook onzekerheid en kan er voor zorgen dat mensen geen grotere stappen meer gaan ondernemen
“het haalt toch niets uit”
begripsomschrijving
Definitie: Recht is het geheel van afdwingbare regels en normen, opgelegd door de overheid.
Afdwingbaar
Regels en normen: gebaseerd op de normen en waarden van een samenleving. Wat is er goed in de
samenleving, wat is er slecht --> worden in regels gegoten.
De overheid: breed begrip. Een deel is verantwoordelijk voor die regels, een deel is verantwoordelijk
om die regels af te dwingen (rechtelijke macht)
Objectief VS Subjectief recht
Objectief: datgene wat in de definitie gezegd wordt: overheid maakt regels op en schrijft deze neer.
deze regels behoren tot het objective
à Geeft vaak ook kansen: voorbeeld huwelijken
à Algemene regels
à Voor iedereen van toepassing
1
Samenvatting recht
,Subjectief:
à Het gebruik van de regels in jouw specifieke situatie; kan aan gepast zijn aan situaties of
gebeurtenissen;
à Zaken die hier betrekking tot hebben: minderjarig, gehuwd, meerderjaarig hebben
allemaal een subjectief recht:
à Voorbeeld: wanneer je werkt in de zorg zal het welzijnsrecht tot betrekking zijn tot uw
subjecyief recht
à Als je in de zorg werkt zullen rechten voor ambtenaren voor jouw objectief recht zijn.
(oefeningen en voorbeelden kijk ppt)
Doel van het recht
Het maatschappelijk leven tussen personen (natuurlijke en rechtspersonen) onderling en met de
overheid te organiseren, ordenen en leefbaar te maken.
Situatie in hulp verlening waar recht en wetgeving niet van toepassing is:
wanneer er niemand anders bij betrokken is, zijn er geen regels nodig.
vanaf dat er ook maar iemand anders bij betrokken is (natuur geldt ook), zijn er regels nodig.
Voorbeeld: : je zit op een onbewoond eiland (helemaal alleen) kan er niets of niemand bij betrokken
worden. Op het eiland zelf moeten er geen regels gemaakt worden, wel kunnen die gemaakt worden van
op een aner eiland als er een communicatie of samenwerking is.
2 Indeling van het recht
internationaal recht: EVRM, verdrag van de rechten voor het kind, handelsverdragen, …
Het feit dat wij deel uitmaken van de europese unie maakt dat deze tak ook zeker aanwezig moet zijn
in onze eigen wetten en bestaan.
Regelt de verhoudingen tussen naties onderling.
Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM):
Belangrijk voorbeeld van internationale rechtsbron voor welzijnswerkers.
Mensen Rechten die elke Europese lidstaat in zijn/haar wetgeving dient te respecteren.
Afdwingbaar voor Europees hof voor de rechten van de mens.
overgenomen in Belgische grondwet
onderverdeling:
- Het gelijkheidsbeginsel en non-discriminatiebeginsel
- Rechten ter bescherming van de fysieke persoon (recht op leven, verbod foltering)
- Rechten ter bescherming van de psychische persoon (vrijheid van meningsuiting,
recht op privacy)
- Sociaaleconomische rechten (onderwijs, huisvesting)
- Rechten van het Kind (vb hoorrecht)
onderverdeling goed kennen en kunnen uitleggen
nationaal recht:
publiekrecht: grondwet, administratiefrecht, strafrecht, …
- Regelt de verhoudingen tussen de overheid en de burgers, de inrichting van de staat en de
grondwet.
privaatrecht: personenrecht, familierecht, huurrecht, verkeersrecht, …
- Regelt de verhouding tussen de burgers onderling.
2
Samenvatting recht
, De verschillende takken van hetnationale recht:
Openbare orde:
Niet van afwijken kan structuur van onze staat in onevenwicht bregen (moet door elke burger
rerespecteerd worden)
Dwingend recht:
hier mag je niet van afwijken. Bij een huurcontract is dit ook van toepassing. De zaken op een
huurcontract moet je nakomen.
Aaanvullend recht:
deze rechten zijn er maar je mag kiezen of je deze wil gebruiken (voorbeeld: trouwen)
3
Samenvatting recht
, 3 Bronnen van het recht
1. Wetgeving
*Decreten zijn de wetten van de deelparlementen in ons land: Het Vlaamse Parlement, het Parlement van
de Franse Gemeenschap, het Parlement van het Waalse Gewest en het Parlement van de Duitse
Gemeenschap.
a. Grondwet
= de meest fundamentele nationale wet waarnaar de andere wetten zich richten. Het legt de inrichting
van de verschillende machten vast alsook de rechten en vrijheden van haar burgers.
b. Wetten
Hoe komen wetten tot stand?
Het initiatief kan uitgaan an een volksvertegenwoordiger, senator of van de Koning als onderdeel van de
wetgevende macht (wetsvoorstel) of van een ministerof de Koning als onderdeel van de uitvoerende
macht (wetsontwerp). Afhankelijk van het voorwerp van de wet volgt de totstandkoming ervan een van
de volgende procedures: een wet komt tot stand in:
o De Kamer van Volksvertegenwoordigers van het fedrale Parlement
o Kamer en de Senaat indien de Senaat gebruikmaakt van zijn evocatierecht
o Kamer en de Senaat in materies waarvoor de Grondwet het optreden van Kamer van
Senaat oplegt
Zo zal een wijziging aan de Grondwet enkel tot stand kunnen komen mits goedkeuring ervan door
de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat.
Zowel de Kamer als de Senaat – afhankelijk van de materie van het wetsvoorstel – kunnen
amendementen op het wetsvoorstel of –ontwerp aanbrengen.
Een amendement is een wijziging, toevoeging of weglating in het initiële wetsvoorstel of –
ontwerp.
4
Samenvatting recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannedeschutter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.