Samenvatting Internationale Politiek Na 1945 (B-KUL-S0A52C)
21 views 1 purchase
Course
Internationale Politiek Na 1945 (BKULS0A52C)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Volledige samenvatting van het vak 'Internationale relaties: 1945 tot heden', gedoceerd door Ria Laenen. Dit document omvat uitgebreide lesnotities van alle te kennen leerstof (inclusief kaarten), wat voor dit vak neerkomt op alle te kennen leerstof voor het examen.
Internationale relaties: 1945 tot heden
Hoofdstuk 1: Het broze bondgenootschap tussen de grote 3 valt uit elkaar
Op weg naar de Koude Oorlog in 6 topontmoetingen
Churchill, Franklin Delano Roosevelt (FDR), Stalin
- Waarom toch begonnen bij WO2 (en niet pas erna)?
o Radicale transformatie van de wereldorde als gevolg van WO2
▪ Ontstaan bondgenootschap + 1e tekenen van breuken hierin → aanloop KO
o Overstijgen van W-Europees perspectief op WO2
▪ Ontwikkelingen in Centraal- en Oost-Europa
• Sterk hertekende grenzen
▪ Ontwikkelingen in Stille Zuidzee (de ‘Pacific War’)
- Sovjet-Unie (SU) = USSR = Rusland, Armenië, Georgië, Moldavië, Oekraïne, Wit-Rusland,
Baltische staten, Azerbeidzjan, Kazachstan, Kirgizië, Turkmenistan, Oezbekistan, Tajikistan
o Satellietstaten (binnen politieke invloedssfeer SU): Tsjecho-Slowakije, Polen …
- Ontstaan van bondgenootschap tussen de ‘Grote Drie’
o 22.06.1941: operatie Barbarossa
▪ Inval van DUI in SU langs 3 fronten tegelijkertijd
• = schending Molotov-Ribbentrop pact (aug 1939) = niet-aanvalspact
+ afspraken rond Baltische staten
▪ Groot verrassingseffect
• Na bekomen: sterk / heldhaftig discours dat SU niet verslagen zal
worden → Stalin door vele mensen (Russen) als held gezien
• Later ook voor Hilter: ontstaan bondgenootschaap UK – VS – SU
o VS: lent & lease act → belangrijke militaire steun (materiaal)
geleend aan bondgenoten (uitgebreid naar SU)
Aanval in het zuiden
→ Doniets Basin: controle over steenkoolmijnen, nu: gebied
in Oekraïne dat zz onafhankelijk heeft verklaard
→ Krim: belangrijke strategische ligging, één van enige
ijsvrije havens hele jaar door
→ grote veldslagen: deel van collectief Russisch geheugen
,- De aanloop naar de KO in 6 topontmoetingen
o Top van Casablanca: januari 1943
▪ WIE? FDR en Churchill en hun militaire top
• Ook de Gaulle (onder dwang van FDR)
• Stalin: niet aanwezig, wel uitgenodigd
o Boos over het feit dat er geen bijkomend front in Eu werd
ingericht (vond dat SU zwaarste strijd moest leveren)
o Reisde niet graag
o Slag om Stalingrad volop aan de gang (aug ’42 – feb ’43)
▪ Door Russen genoemd als hét keerpunt van WO2
▪ Totale vernieling
▪ 1 vd meest gruwelijke veldslagen in moderne
oorlogsgeschiedenis
▪ “Rattenkrieg”: telkens wanneer DUI dacht dat ze
overwinning hadden geboekt, bleven er SU
tegenstanders ‘als ratten’ opduiken
▪ Belangrijke nederlaag DUI
▪ Strategisch belangrijk
▪ Symbolisch:
• Naam van de stad
• Vanuit Sovjet/Russisch perspectief: cruciale
rol van SU in verslaan van nazi-DUI
o Spreken over ‘De Grote Vaderlandse
Oorlog’ (GVO) → sterk patriottistisch
discours (aangewakkerd onder
Putin)
o Verheerlijking heldenmoed
o Collectieve geheugen
o Militaire + mentale mokerslag
▪ Frustratie rond te weinig
erkenning hiervan speelt
nog steeds
▪ WO2 in de SU: de GVO
• Zeer hoge menselijke prijs: 27 miljoen
slachtoffers
• Beleg van Leningrad : 1 vd speerpunten in de
nieuwe cultus van de GVO
o 2.5j geduurd (sept ’41 – jan ’44)
• ! realiteit vs. mythe
o Sovjetbevolking: 2 oorlogen tegelijk
proberen overleven → strijd ↔
Hitler + terreur van Stalinregime (je
mocht niet terugdeinzen, anders
naar Goelagkampen gestuurd)
o Op moment dat WO2 uitbrak: SU
reeds verzwakt door grote terreur
Stalinregime in ’30
, ▪ Agenda: initiatiefnemer + regie : FDR → zat met grootse plannen over
wereldorde nadat DUI verslagen zou zijn
• Eerdere afspraken met Churchill: Atlantisch Handvest
• Stappenplan over hoe wereldorde gevormd moet worden na WO2
o Duitsland verdreven uit N-Afrika
▪ Afspraken
• FDR gaat akkoord over offensief in Italië
o Toegeving aan Churchill: bezorgd over Middellands
zeegebied want cruciaal voor verbinding met kolonies
• Eis voor “onvoorwaardelijke overgave” van asmogendheden (DUI,
Japan, Italië)
o Geen onderhandelingen / compromissen
o Bedoeling: wegnemen van elke kiem om terug oorlog te
starten + belangrijk signaal aan SU: vrees voor aparte
regeling / akkoord met DUI (gebeurde in WO1)
o Snel onduidelijkheid over betekenis
▪ Overgave It: wel ruimte voor onderhandeling
▪ Reacties
• Complete verrassing voor wereldpers (ontmoeting geheim
gehouden)
• Sterke boodschap van VS (profilering als nieuwe wereldmacht)
o Stalin nog verwikkeld in strijd om Stalingrad
o Hitler liet zich nog amper zien
• Stalin ziet afspraken als gericht tegen SU
• De Gaulle (Fr) voelt zich vernederd door FDR
o Casablanca: Fr territorium
o FDR ging op privébezoek bij koning van Marokko en zei dat
hij voorstander was van dekolonisatieproces
▪ Betekenis
• Zeer symbolische bijeenkomst
• VS als nieuwe wereldmacht
o Top van Caïro: november 1943
▪ WIE? Churchill, FDR en Tsjang Kai-Sjek (TKS, vertegenwoordiger
nationalistisch China)
• Zonder Stalin, laat ook Molotov (min. Buitenlandse zaken) niet
afreizen omv vrees reactie Japan
o Japan en SU hebben niet-aanvalsverdrag, wilt Japan niet
bruuskeren door aan tafel te zitten met vertegenw China (is
strijd aan het voeren met Japan → Pacific War)
▪ ‘voorprogramma’ Teheranconferentie
▪ Afspraken
• Onvoorwaardelijke overgave eisen van Japan
o Zullen alle sinds 1894 veroverde gebieden moeten
teruggeven o.a. Korea, Mantsjoerije, Formosa (=Thailand)
o Schriftelijke belofte van TKS om te blijven vechten ↔ Japan
▪ Belang: (nat) China wordt op gelijke voet als 1 vd grootmachten erkend
• Afspraken Pacific War worden zonder Stalin gemaakt
, ▪ ! vrouw aanwezig: echtgenote TKS = tolk, maar doet veel meer dan dat,
wordt later first lady van Taiwan
o Top van Teheran: eind nov/begin december 1943
▪ Eerste f2f ontmoeting ‘Grote Drie’
▪ Initiatief van FDR
• Waarom? → Stalin overtuigen dat er geen anti-SU front is
o Dit is nodig want uitblijven van beloofde 2e front in Fr
• Am nood aan Sovjet-engagement in Japan
• SU aan boord krijgen voor internationaal orgaan dat FDR wilt creëren
o 4 ‘politiemannen’: SU, VK, VS, China
▪ Waarom in Teheran?
• Niet al te ver van / gemakkelijk bereikbaar voor Stalin
▪ Afspraken (veel geven en nemen)
• FDR en Churchill stemmen in met
o Baltische staten, Bessarabië (1st deel van Roemenië (z
aangesloten bij nazi-DUI), nu Moldavië), Königsberg
(Kaliningrad) bij SU
▪ Königsberg / Kaliningrad
• = Russische exclave in de EU
• Vroeger deel van O-Pruisen: bloeiende,
culture stad, belangrijke universiteit,
thuisstad Kant, verblijfplaats Hannah Arendt
• Gevolg: DUI bevolking ontvlucht stad 1945
• Brutalistische architectuur SU bv. Huis der
Sovjets (nooit afgewerkt geraakt) waar
Königsberg kasteel stond
o Bijnaam: ‘de wegzinkende robot’
▪ Structuur ≠ stabiel
o Gebouw langs buiten opgeknapt
voor bezoek van Putin in 2005
o Paar jaar geleden: beslist dat het
afgebroken zal worden
o 2 front in Normandië
e
o → hertekende grenzen in O-Eu met blijvende gevolgen
• Stalin stemt in met
o Idee van VN en 4 politiemannen
o Onafhankelijkheid Finland (na Winteroorlog ’39 – ’40 werd
groot deel Finland door SU bezet)
▪ ‘finlandisering’: onafhankelijke, soevereine staat
maar in buitenlands beleid heel neutraal opgesteld
tijdens KO → SU niet bruuskeren
o TKJ als leider van China
▪ Niet de zijde van de communisten gekozen
(conflictueuze relatie met Mao)
o China krijgt controle over noordelijke deel van Indochina
o Overwicht VS in politieke regeling Pacific War
• Churchill aanvaardt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller clararummens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
