VOEDINGSLEER
VOEDINGSSTOFFEN: INLEIDING
Voedingsmiddel is samengesteld uit verschillende voedingsstoffen die elk hun eigen functie
hebben:
- Macronutriënten (meer van nodig):
- eiwitten -> bevatten essentiële AZ
- vetten -> bevatten essentiële vetzuren
- koolhydraten -> leveren glucose en voedingsvezels
- water
- micronutriënten (minder van nodig):
- vitaminen: water- of vetoplosbaar
- mineralen en spore-elementen
Te kort kan leiden tot deficiëntie
- latente deficiëntie:
Klein tekort, geen symptomen
Bij infectie kan het leiden tot trager herstel
- manifeste deficiëntie:
Groot tekort, duidelijk aantoonbaar in bloed
Toont zich in een ziektebeeld
Te veel kan leiden tot meer welvaartsziekten
Malnutritie= ondervoeding of overvoeding
ENERGIE EN STOFWISSELING
WAARVOOR HEB JE ENERGIE NODIG?
- lichamelijke arbeid
- handhaven van lichaamstemperatuur
- groei en onderhoud van lichaamsweefsels
HOE VOORZIET DE MENS ZICH VAN DE NODIGE ENERGIE?
Evenwicht tussen plantaardige en dierlijke voedingsmiddelen
WAARVOOR DIENEN DE AANGEBRACHTE ENERGIEBRONNEN?
Koolhydraten –> glucose
Vetten energie, afgebroken tot vetzuren
Eiwitten –> bouwstoffen, opgebouwd uit AZ
,HOEVEEL ENERGIE LEVERT ELKE BRON?
1 kcal = 4,2 kJ
1kJ = 0,24 kcal
WAT IS STOFWISSELING
= een proces waarbij het lichaam energie vrijmaakt uit voedingsmiddelen en daaruit nieuwe
stoffen maakt die ons lichaam nodig heeft
Katabole of afbraakreactie= energie komt vrij
Anabole of opbouwreactie= nieuwe stoffen worden aangemaakt
Essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen:
Essentieel: via voeding opgenomen
Niet-essentieel: lichaam zelf in staat om deze aan te maken
WAT ZIJN DE ENERGIEBEHOEFTEN
= de hoeveelheid energie (kJ of kcal) die ons lichaam via de voeding nodig heeft om een
optimale gewichtsmassa, lichaamsontwikkeling en groei te bekomen hangt af van
verschillende factoren
HET BASAAL METABOLISME (BMR)
= grondstofwisseling
= de energie nodig om basale fysiologische functies te verzekeren
(hartslag, ademhaling en handhaving van lichaamsT)
- vraagt >50% energiebehoefte per dag
Factoren die basaal metabolisme beïnvloeden:
- geslacht, leeftijd, lichaamssamenstelling, koorts, stress, nicotine,
menstruatie,…
Groter lichaamsoppervlak -> hoger metabolisme
THERMISCH EFFECT VAN VOEDSEL
= energieverbruik van het lichaam neemt toe op het moment dat er gegeten wordt
10% van de totale energie
Ruststofwisseling = basaal metabolisme + thermogenese
, ENERGIE NODIG VOOR LICHAAMSBEWEGING
30% van de totale inname
Hoe intensiever de sport, hoe meer energie er nodig is
Energiebehoefte = ruststofwisseling x PAL (= energie nodig voor activiteit)
BMI bruikbaar voor mensen tussen 19 en 59 jaar, niet bij zwangerschap en borstvoeding
Middelomtrek: indicator van opstapeling vet in de buik
Visceraal vet= lichaamsgewicht rond de taille
Impedantiemeting: idee krijgen over samenstelling lichaam
Vb: verhouding tss vetten, vochtopstapeling en spieren
OVERVOEDING
Energetische overvoeding: meer energie opgenomen dan verbruikt worden
positieve energiebalans
Langdurig: kan leiden tot overgewicht
Te veel vetweefsel tov aanwezige bot- en spiermassa
Factoren van deze chronische aandoening:
- verstoorde balans tussen energie-inname en energieverbruik
- psychische aandoeningen
- bepaalde medicatie
- stofwisselingsziekten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inederock. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.66. You're not tied to anything after your purchase.