Waarneming: geen objectieve perspectie -> gekleurde interpretatie
Cognitie/menselijke informatieverwerking → basis van gedrag
- Actief proces/geen passief proces
- Door verschillende hersengebieden
Psychologie = cognitieve neurowetenschappen (meer en meer in de richting van de biologie)
- Methoden gebruiken uit de psychologie
- Hersenen bestuderen in fuctie van het gedrag
WAARNEMING: informatiewerkingproces/cognitie -> actieve interpratie van hoe de wereld er zou kunnen uitzien
`
Illusie
Gele oppervlakten zijn identiek aan elkaar = bijna niet te geloven (identiek)
Maar we kunnen dat niet zien: we maken hier een zelf een interpratie van
We kijken niet passief met onze ogen en nemen input binnen -> we gaan een
interpratie maken van hoe de wereld er zou kunnen uitzien (geen passief
proces)
1
, Het lijkt alsof wij nu in een wereld leven waarin zeer veel psyschologie en psychische hulp nodig is
-> psychologen proberen menselijk gedrag de begrijpen
Hoe? Gedrag op een systematische manier observeren en kijken hoe het beïnvloed wordt door gebeurtenissen in de
omgeving (waarom treedt het op en welke processen zijn nodig?) → meestal onzichtbare processen en onbewuste
motieven die aan de grondslag liggen van gedrag
WAT IS PSYCHOLOGIE?
= wetenschappelijke studie van het gedrag
- Systematisch empirisme -> wetenschappelijke methode
= systematische observatie van meetbare kenmerken (gedrag) om inzicht te krijgen in processen die niet rechtstreeks
te observeren vallen (interne processen).
➔ Expirimenten: waarin we een variabele manipuleren (alle andere variabelen controleren) en zien wat het effect is
op gedrag, bvb, effect van videogames op agressie
- Kan soms niet door ethische of praktische reden
Wetenschappelijke studie van het gedrag met als doel deze gedragsevidentie te gebruiken om de interne processen te begrijpen
die aan dit gedrag ten grondslag liggen’ (proccesen die dat gedrag veroorzaken)
- Gedrag: ruim bv: waarneming, aandacht,…
ONTWIKKELINGEN DE PSYCHOLOGIE MOGELIJK GEMAAKT HEBBEN
◼ Klassieke oudheid (Filosofie in het oud Griekenland): Plato & Artistoteles → eerste filosofen die zich buigen over het
functioneren van de mens
→ “ware kennis kan niet op observatie gebasseerd zijn, want die had enkel toegang tot de zichtbare continu
veranderende wereld”
◼ Katholieke kerk: vertaalde de geschriften van Plato & Aristoteles in een kerkelijke leer
◼ Wetenschappelijke revolutie:
Nieuwe vorm van kennisvergaring → In 16e, 17e eeuw (wetenschappelijke encopernicaanse revolutie) werd de
systematische observatie dé wetenschappelijke methode en dit bracht vragen met zich mee over menselijke informatie
verwerking… (wettenschappelijke methode steunt op menselijke waarneming)
= Enkel dingen geloven die we konden zien (obervatie = waarneming)
2
, - Disscusie: ‘de ene ziet dit, de andere zit dat’ → want obersvatie is een interpratie (geen
objectieve metting)
- Eerste studies over menselijke informatieverwerking die aantonen dat de menselijke
waarneming niet foutloos is
EERSTE STUDIES OVER MENSELIJKE INFORMATIEVERWERKING
De toepassing van de wetenschappelijke methode op het menselijk functioneren
= in deze periode hing wetenschappelijk onderzoek af van goede observaties → wetenschappers stelde zich vragen over de
beperkingen van de menselijke waarneming
Astronomie (1796): om de beweging van planeten en sterren te bestuderen was het nodig om precies vast
te stellen wanneer een hemellichaam een bepaalde lijn aan de hemel overschreed
De persoonlijke fout: de gemeten tijden tussen verschillende personen kwamen niet overeen met
elkaar. → individuele verschillen tussen de tijd van informatieverwerking
Snelheid van informatieverwerking (Von Helmholtz 1821-1894, 30m/s)
= snelheid van informatietransmissie in de zenuwen
Waarnemen kost tijd en moeite (niet vanzelfsprekend)
Hoelang duurt het hoe een prikkel wordt doorgegeven: doorgeven van prikkels kost tijd
Het onderzoek van Donders’ substractiemethode: onderzoeken of het een bepaalde tijd kost om 2 dingen
van elkaar visueel te onderscheiden (stoel – tafel)
Onderzoek: de tijd tussen wanneer de stimulus wordt aangeboden en het moment van de reactie
Mentale chronometrie= een techniek waarbij men de psychologische processen in de informatieprocessen probeert te
achterhalen door te kijken naar de reactietijd die mensen nodig hebben om bepaalde taken uit te voeren.
1913: einde van disscusie tussen verschillende domeinen van psyhologie
➔ 1913: zuivere wetenschappelijke theorie die gesteundt is op de natuurwetenschappen
◼ Ontwikkeling in de 19de eeuw -> evolutietheorie door Charles Darwin
= levende wezens zijn het resultaat van een aanpassingsproces aan veranderde omstandigheden
- Natuurlijke selectie op basis van genetische variabiliteit
- Survival of the fittest
HET ONSTAAN VAN DE PSYCHOLOGIE
A. Wundt en het eerste laboratorium voor psychologie → startpunt van de wetenschappelijke psychologie
Aan de universiteit van Leipzig
3
, Introspectie: kijken naar het eigen bewustzijn van binnenuit
B. Binet en de geboorte van de toegepaste pyschologie:
+ eerste bruikbare intelligentietest (Binet & Simon 1907)
HET BEHAVIORISME
Watson
= een psychologische stroming waarin het standpunt huldigt dat enkel observeerbaar, meetbaar gedrag het onderwerp kan
vormen van psychologisch onderzoek en theorievorming (directe observeerbare gedrag niet het bewustzijn, mentale processen)
→ omdat het bewustzijn en de processen die zich daarin afspelen niet objectief kunnen vastgelegd worden, vielen zij buiten het
studiegebied van het behaviorisme
- Vanuit het behaviorisme naar een cognitieve psychologie gevolueërd
- Behavirosime: methode overgehouden van het behaviorisme (doen we nog steeds)
Methode vanuit de natuurwetenschappen
➔ We gebruiken niet meer de visie van het behavorisme op de mens = gedrag kan voorspelt worden aan de hand van
wetten (S-R psycchologie, zeer eenvoudig kader om gedrag te verklaren) → nu zijn we hier vanaf gestapt
(menselijk gedrag complexer verklaren)
3 kenmerken van de methode van het behavorisme
1. Replicaties (duidelijke definities): concepten difinëren in termen van de gebruikte meetprocessen en concrete
begrippen-> als iemand een onderzoek opnieuw uitvoert volgens dezelfde methode en op basis van de nieuwe data
dezelfde resultaten behaalt.
Termen gaan difineren (zodat iemand exact hetzelfde kan doen)
Onderzoek moet gerepliceert worden (opnieuw gedaan worden)
Bv: niet zeggen: een onderzoek gedaan met een hongerige rat (verschillende manieren geïnterpreteerd worden) maar:
“een rat die al 24 uur niet gegeten heeft”
2. Afhankelijke en Onafhankelijke variabelen (S-R psychologie)
Onafhankelijke variablen: karakteristieken van de situatie (bv: voedsel) die op een persoon inwerken en die door de
onderzoeker gemanipuleerd kunnen worden.
Afhankelijke variablen: gedragingen die de persoon kan meten om na te gaan of de onafhankelijke variable een invloed
heeft gehad.
→ S-R psychologie: de studie van de invloed van een stimulus op de reactie van de persoon (stimulus lokt een respons
uit)
3. Beschrijven van precieze relatie tussen Afhankelijke en Onafhankelijke variabele (oorzaak-gevolg)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmanuelledecaluwe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.