Summary
Samenvatting leerdoelen biologie H10 en H11 (voeding en vertering, regeling intern milieu)
- Course
- Level
- Book
leerdoelen die bij de stof van h10 en h11, nectar vwo 5 flex leerboek passen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
meganklaver
Reviews received
Content preview
LEERDOELEN BIOLOGIE H10 EN H11(VOEDING EN VERTERING + REGELING
INTERN MILIEU)
1. JE KUNT UITLEGGEN WELKE FACTOREN VAN BELANG ZIJN BIJ HET BEPALEN OF
IEMAND EEN GEZOND VOEDINGSPATROON HEEFT.
Eiwitten Bouwstof + brandstof
Koolhydraten Brandstof, bouwstof of reservestof
Vetten Brandstof, bouwstof of reservestof
Water Bouwstof (rol bij vervoer stoffen in je lijf)
Mineralen (zouten) Bouwstof (bijv. kalk in bot) of beschermende stof
Vitamines Bouwstof of beschermende stof
Voedingsmiddelen = alles wat je eet of drinkt
Voedingsstoffen = bruikbare bestandsdelen van voedingsmiddelen
Voedingsvezels = alle onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel
4 functies voedingsstoffen:
Bouwstoffen: voor groei, ontwikkeling en herstel van cellen
Brandstoffen: energie leveren
Reservestoffen: opslag
Beschermende stoffen: tegen ziektes
Een gezond voedingspatroon: een goede samenhang tussen de verschillende voedingsstoffen.
2. JE KUNT DE FUNCTIES EN KENMERKEN VAN DE ZES VERSCHILLENDE GROEPEN
VOEDINGSSTOFFEN EN VAN VOEDINGSVEZELS BENOEMEN. EIWITTEN,
KOOLHYDRATEN, VETTEN
Eiwitten:
- Zijn bouwstoffen, bijvoorbeeld voor spiereiwitten, hemoglobine en antistoffen. Je gebruikt eiwitten
ook als brandstof. Je kunt ze niet opslaan. Voedingsmiddelen met veel eiwitten zijn: vlees, vis
zuivelproducten, eieren en zaden.
Koolhydraten:
- Dienen als brandstof. Zij leveren energie in de vorm van ATP. Je cellen gebruiken koolhydraten ook als
bouwstof, bijvoorbeeld als onderdeel van receptoreiwitten. Het koolhydraat glycogeen is een
reservestof. Koolhydraten zitten veel in producten als aardappelen, granen, brood, pasta’s, koek en
sauzen.
Vetten:
, - Hebben een functie als brandstof, als bouwstof voor membranen en hormonen en dienen als warmte-
isolatie. Je lichaam slaat vetten onder andere op onder de huid. Vetten zitten in producten als olijfolie,
slaolie, boter, noten en pinda’s.
Voedingsvezels: Onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen.
- Functie: het stimuleren van de darmperistaltiek en daarmee een goede doorstroming. Ze nemen veel
water op, volume van darminhoud toeneemt en hiermee krijgt de ontlasting structuur en soepel
blijft. Als je teveel van voedingsvezels eet dan krijg je last van obstipatie (verstopping). Groenten, fruit
en graanproducten bevatten veel voedingsvezels.
3. JE KUNT VAN DE VOLGENDE ONDERDELEN VAN HET MENSELIJK LICHAAM
UITLEGGEN WELKE ROL ZE SPELEN IN DE SPIJSVERTERING EN UITLEGGEN WAT DE
RELATIE IS TUSSEN DE VORM EN DE FUNCTIE: MOND, SLOKDARM, MAAG,
MAAGPORTIER, TWAALFVINGERIGE DARM, ALVLEESKLIER, LEVER, GALBLAAS,
DUNNE DARM, DIKKE DARM, ENDELDARM, DARMVLOKKEN.
Mond:
- Mechanisch verkleinen van voedsel
- Er zijn 6 grote speekselklieren, samen maken zij 1L speeksel per dag. Speeksel bevat onder andere:
1) Het enzym amylase: dat zetmeelmoleculen in het brood afbreekt
2) Slijm, waardoor je het voedsel makkelijker kan doorslikken
3) Eiwitten, met een mondbacterie- en schimmeldodende werking. Ze gaan niet allemaal dood
Slokdarm:
- Met het slikreflex duur je het voedsel naar achteren, de slokdarm in. strotklepje sluit de luchtpijp en
de huig de mondholte. Spierne in de wand van de slokdarm duwen het voedsel naar beneden, met
peristalistische bewegingen. (lengtespieren voor het voedselbrok trekken samen, waardoor ruimte
ontstaat. Daarna trekken kringspieren achter het voedsel samen)
Maag:
- Met sterkte spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap, uitkomstig van
de maagsapklieren in de maagwand. Zij maken per dag 2,5L maagsap. Maagsap bestaat uit 3
klierproductenL
1) Zoutzuur (HCI) Ph tussen 1,5 en 3,5. Zoutzuur laat eiwitten opzwellen, zodat enzymen er beter bij
kunnen. Ook helpt het bij het activeren van eiwitsplitsende enzymen en bij het doden van veel
bacteriën.
2) Pepsionogeen, een inatief pro-enzym, ook uit de diepgelegen cellen van de maagsapklieren.
Pepsinogeen + zoutzuur = onstaan van peptase, dat eiwitten afbreekt tot polypeptiden.
3) Slijm, gemaakt door cellen dichtbij de uitgang van de maagsapklieren. Het maagslijmvlies bedekt
de binnenkant van de maag en beschermt de cellen van de maagwand tegen zoutzuur en peptase.
- De vertering van koolhydraten stopt door amylase hier, omdat deze omgeving te zuur is voor dit
enzym.
-
Maagportier:
- Door middel van kringspieren zorgen ze voor een afsluiting tussen de maag en de twaalfvingerige
darm, zodat het zure voedselbrij ongehinderd de twaalfvingerige darm instroomt.
Twaalfvingerige darm:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meganklaver. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
61001 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now