Samenvatting intellectuele
rechten
Hoofdstuk 1: Inleiding
§1 Wat zijn intellectuele rechten?
o = subjectieve rechten
o Onderscheid:
/ persoonlijkheidsrechten (extra-patrimoniale rechten) niet verhandelbaar
\ vermogensrechten (patrimoniale rechten) wel verhandelbaar
Vermogensrechten ook opgedeeld:
- Vorderingsrechten
- Zakelijke rechten
- Intellectuele rechten slaan op immaterieel goed (! ook absolute rechten)
! sommige intellectuele rechten sluiten ook persoonlijkheidsrechten in
Bv: auteursrecht
o Term ‘eigendomsrecht’ niet door iedereen goedgekeurd
Risico op verwarring met eigendomsbegrip in BW
Eigendomsrechten geen stoffelijk, materieel voorwerp, maar slaan op intellectuele en
immateriële prestatie
§2 De intellectuele rechten als uitzondering op de vrijheid van
mededinging en kopie
a. Het principe van de vrijheid van ondernemen
o Vrijheid van handel en nijverheid erkenning = revolutionair
Neerslag in Franse decreet D’Allarde (1791)
Essentiële pijler van de economie
o Vrijheid van ondernemen herbevestigd in bijzondere wet van 1980
Gewesten regelen bevoegdheden met inachtneming van het beginsel van de vrijheid van
handel en nijverheid
b. Het principe van de vrije mededinging mits inachtneming van de eerlijke gebruiken
o Afkondiging vrijheid van ondernemen => vrijheid van mededingen
Continue balans tussen vraag en aanbod
o Vrije mededinging ook principieel recht om voorbeelden van anderen na te volgen
Vrijheid van kopie (met inbegrip vd vrijheid van nabootsen) = één van de grondbeginselen
van het algemeen mededingingsrecht
o ! grenzen
, Stelsel van mededingingsrecht als beperking nodig
Correctiemechanisme: regelgeving over oneerlijke marktpraktijken in boek VI van WER
Rekening houden met begeleidende omstandigheden evenwichtsoefening
c. De intellectuele rechten als uitzondering op de vrijheid van mededinging en kopie
o Intellectuele rechten ≠ correctiemechanisme
Moeten gezien worden als uitzonderingen op de regel vd vrijheid van mededinging
Aanvaard op weloverwogen gronden
o Intellectuele rechten = exclusieve rechten
Exclusief = anderen kunnen geen gebruik maken van de creatie zonder de toestemming van
de houder van het recht
= verbodsrecht gezien als meest karakteristieke kenmerk van een intellectueel recht
! niet bedoeld als obstakel
o Onderworpen aan algemeen beginsel van het verbod op rechtsmisbruik
§3 De sector van de intellectuele rechten
a. Overzicht
o 2 grote subcategorieën:
o ! synthetische benadering (‘combinatorial approach’)
Veel mogelijkheden om één of meerdere rechten te cumuleren
Sterkere positie
b. Gelijkenissen
o Eigendomsrecht => beschermd als grondrecht
Moet worden afgewogen tegen de bescherming van andere grondrechten
o Immaterieel voorwerp
o Vereisten van nieuwigheid/originaliteit
o Verbodsrechten
o Tegenwerpelijk erga omnes
o Tijdsgebonden
Uitzondering: merkenrecht
o Vertegenwoordigen een economische waarde
Vatbaar voor overdracht/kunnen in licentie worden gegeven
o Niet respecteren exclusiviteit inbreuk (of namaak)
Mogelijkheid beschrijvend beslag (beslag inzake namaak)
o Territorialiteitsbeginsel
, o Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (WIPO)
c. Verschilpunten
o 1ste verschil: finaliteit van beide beschermingssystemen
/ auteursrecht culturele finaliteit
\ industriële rechten economische finaliteit
Onderbrengen creaties met veeleer industriële aard als computerprogramma’s en
databanken binnen beschermingssysteem van het auteursrecht => onderscheid vervaagt
o 2de verschil: wijze waarop het recht ontstaat
/ auteursrecht rechtsfeit
\ industriële rechten rechtshandeling
o 3de verschil: bijzondere persoonsgebonden rechten die in het auteursrecht vervat zijn
= morele rechten
Niet, of slechts in veel beperktere omvang (enkel vaderschapsrecht bij uitvindingen), bij
industriële rechten
d. Economisch belang
o In grote mate geregeld door Europese wetgeving
In sommige domeinen volledige eenmaking
= gevolg van streven naar een eengemaakte Europese markt en het vrijwaren van de
fundamentele waarden van vrij verkeer van goederen en diensten
Onderliggend ook economische drijfveren
o Regelmatig studies over belang intellectuele rechten voor de groei en innovatie vd Europese
markt
§4 Bevoegdheid inzake intellectuele rechten in België
a. Wetgevende bevoegdheid
o Industriële en intellectuele eigendom federale overheid
Intellectuele rechten minister van economische zaken
o Meer en meer onttrokken aan Belgische overheid
Internationale verdragen en richtlijnen of verordeningen van de EU
b. Intellectuele rechten als onderdeel van het WER
o Alle bestaande regels van substantieel recht boek IX (basiswetboek)
Ook relevante regels van IE in boek I, XV en XVII
c. De Dienst voor de Intellectuele Eigendom (DIE)
o Belast met het afleveren en beheren van Belgische titels van intellectuele eigendom
Informatieopdracht voor de gebruikers
Voorbereiding van wetgevende teksten
Bevoegde overheden adviseren
Internationale vertegenwoordiging van België
Technische informatie inzake octrooien en octrooidocumentatie
, Hoofdstuk 2: Auteursrecht en naburige rechten
Afdeling 1: Wetgevend kader
§1 Nationale wetgeving: boek XI WER
§2 Europese regelgeving
o Laatste decennia grote activiteit van Europese Commissie
Auteursrecht verankerd in nationale tradities
Twee verschillende auteursrechtstelsels binnen de EU:
/ het continentale droit-d’auteur-systeem
\ het ‘copyright’-systeem van de UK en Ierland
o Sinds 1991 verschillende richtlijnen om deelaspecten vh auteursrecht meer éénvormig te
maken
Belangrijkste: Richtlijn Informatiemaatschappij & Richtlijn Digitale Markt
o Nog geen eengemaakte markt in deze sector
Gevolg van territoriale begrenzing vh nationale auteursrecht
o Al veel arresten van Hof van Justitie
§3 Internationale bescherming
a. De Conventie van Bern voor de bescherming van letterkundige en kunstwerken van 1886
o Van bijzonder belang voor België door artikel XI.290: laat Belgen toe om zich rechtstreeks op
de bepalingen van het Verdrag van Bern te beroepen
b. De Conventie van Rome ter bescherming van de uitvoerende kunstenaars, de producenten van
fonogrammen en de omroeporganisaties van 1961
o Ter bescherming van de naburige rechten
o Artikel XI.290: idem bij Conventie van Bern
c. TRIPs-overeenkomst van 15 april 1994
o ‘Agreement on Trade-related aspects of Intellectual Property rights, including trade in
counterfeit goods’
! behandelt alle domeinen vd intellectuele rechten, niet alleen het auteursrecht
Soms gezien als voortzetting vd Berner Conventie (Bern+)
d. WIPO-verdragen van 20 december 1996: het WCT en het WPPT
o Afgesloten met oog op modernisering en betere bescherming op internationaal niveau van
auteursrecht (WCT) en de naburige rechten (WPPT)
o Artikel XI.290 idem bij Conventie van Bern
o Auteursrecht verdragen = vervolg op Conventie van Bern (! geen nieuwe versie)
e. Andere verdragen
/ Verdrag van Beijing ter bescherming van audiovisuele uitvoeringen (2012)
\ Verdrag van Marrakesh (2013)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ibepiepers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.