DEEL 1: ACHTERGRONDEN
3. Spraakontwikkeling vanuit fonetisch en fonologisch standpunt
3.2 Theorieën en modellen in verband met articulatorische ontwikkeling
- Behavioristische theorie = operante conditionering
= je gaat een gedrag stellen tussen gedrag en het gevolg. Je stelt dit gedrag voor een beloning.
Bv. aanleren van klanken
- Cognitieve theorie
= kinderen nemen een actieve rol op in het verwerken van spraak, stellen hypothese over hoe de klanken
gevormd moeten worden.
- Leermodel
• Prelinguale fase – vroege vocalisaties: klanken worden reflexmatig gemaakt, iedereen wordt geboren
met de aanleiding tot taal te leren
• Vanaf 6 maanden: betekenis gekoppeld aan wat ze perongeluk zeggen (= operante en klassieke
conditionering (= bepaald geluid geeft bepaalde respons))
- Linguïstische modellen
Fasen spraakklankverwerving
1. Prelinguale fase (0-12 maanden)
2. Overgang naar brabbelen (1-2 jaar)
3. Ontwikkeling fonetisch/fonemisch systeem (2-5 jaar)
4. Beheersing spraak en geletterdheid (> 5 jaar)
- Ordening van spraakklanken volgens leeftijd waarop minstens 70 en 90% van de kinderen de klank correct
produceren
- Normering is oud, nu worden da spraakklanken vroeger verworden
- = tolerante tabel que normen
,4. Spraakstoornissen (SKS): algemeen kader
4.1 Definitie en prevalentie
Definitie
SKS = articulatie- en fonologische stoornissen = een overkoepelende koepel over verschillende problemen met
perceptie, motorische productie en fonologische processen.
Articulatorischestoornissen = problemen bij het produceren van spraakklanken
Fonologische stoornissen = correct toepassen van regels
Gradaties: zeer licht tot ernstig → spraakverstaanbaarheid (speech intelligibility)
Prevalentie
- 67% van alle problemen zijn spraakklankstoornissen
- Maar dit hangt ook vanaf wanneer je gaat kijken en wie je bevraagt
- Op jonge leeftijd komt dit vaak voor, op een oudere leeftijd minder
, 4.2 Ziekte- en leerdoel als verklaring voor afwijkend articulatiegedrag
Het gedrag dat ‘afwijkend’ is, zal ernstiger afwijkend lijken als we er frequent mee geconfronteerd worden.
4.2.1 Ziektemodel
= alles wat afwijkt van de norm = ziekteverschijnsel/symptoom/verstoord
Logopedische stoornissen en SKS:
- Aandoeningen veroorzaakt door organische afwijkingen
• Eerst oorzaak wegnemen
• Gedrag te wijzigen
- Uit de medische wereld
- Ziek of niet ziek
→ de modellen zijn complementair, vullen elkaar aan
4.3 Classificatie van SKS
Huidige classificatie van SKS + voorgaande terminologie
Voorgaande classificatie SKS
- Theoretisch ≠ classificatiesystemen op basis van
• Etiologie, medische diagnose
• Linguïstische beschrijving
• Psycholinguïstisch framework
- Dyslalieën: functionele SKS = geen echte oorzaak
- Dysglossieën: afwijking thv articulatieorganen
- Spraakapraxieën: programmeringsstoornis
- Dysartrieën: probleem thv bezenuwing
- Dysaudie: secundair tgv gehoorstoornis
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joliendyckmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.32. You're not tied to anything after your purchase.