Geweldsmonopolie
- Alleen de overheid mag geweld tegen burgers gebruiken om de orde te handhaven of
criminaliteit op te sporen.
- Taak voor de politie en het OM
- Politie mag:
– Iemand staande houden
– Vragen naar persoonsgegevens en verblijfadres (wanneer reden toe)
– Verdachte aanhouden/arresteren
– Gebruikmaken van geweld bij arrestatie en/of bedreigende situatie (maar mag
niet zomaar bevoegdheden inzetten)
Bescherming tegen machtsmisbruik in rechtsstaat
1. De aanwezigheid van grondrechten
2. Het legaliteitsbeginsel
3. Een machtenscheiding
4. Een onafhankelijke rechtspraak
1. Burgers kunnen zich beroepen op hun grondrechten wanneer in conflict met de overheid.
(grondrechten)
2. Alles wat de overheid doet, moet gebaseerd zijn op de wet.
Iets is legaal als niet in de wet staat dat dit gedrag strafbaar is.
3. (trias politica) wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht zijn gescheiden.
4. Rechters moeten onafhankelijk zijn, onpartijdig, moeten spreken op basis van wetten.
Rechters mogen geen bijbanen of nevenfuncties hebben.
§2 grondrechten: beperken of niet?
Klassieke grondrechten
- Gelijkheidsrechten (dit verbied de overheid om in gelijke gevallen mensen anders te
behandelen vanwege bijv. herkomst, politieke mening, geloof of seksuele voorkeur.)
- Politieke rechten (burgers kunnen meedoen aan de democratie door actief of passief
kiesrecht.)
- Vrijheidsrechten (burgers hebben bepaalde vrijheden, zoals geloof, mening etc. een burger
mag niet gestraft worden door een mening die iemand heeft.)
Sociale grondrechten
- Overheid moet zich inspannen om zorg te besteden aan onderwijs, huisvesting,
volksgezondheid milieu en bestaanszekerheid.
- Betekent niet dat je hiervoor naar de rechter mag stappen. Als je bijv. slecht les krijgt.
Waarom deze regels?
- Bescherming burgers tegen willekeurig overheidsoptreden
- Bescherming tegen andere burgers
- Rechtszekerheid
- Rechtsgelijkheid
- Voorkoming eigenrichting
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noavanlavieren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.