Class notes
alle hoorcolleges bestuurlijk organisatierecht
- Course
- Institution
- Book
Alle hoorcolleges van het vak Bestuurlijk organisatierecht met toevoegingen uit het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
romeerol
Content preview
Bestuurlijk organisatierechtHoorcollege week 1
De overheid
Gedecentraliseerde eenheidsstaat
- Hiërarchische relatie tussen centrale en decentrale overheden
- Centrale overheid kan bevoegdheden naar zich toe trekken
- Centrale overheid kan toezicht uitoefenen
Verschil met federale staat
Centrale overheid in de Grondwet: Hoofdstukken 2, 3, 4, 5, 6
Decentrale overheden in de Grondwet: Hoofdstuk 7
Niet verankerd in de Grondwet:
- Deconcentratie
- Zelfstandige bestuursorganen
Decentralisatie
Territoriale decentralisatie
- Gemeentes
- Provincies
- Openbare lichamen Caribisch Nederland
Functionele decentralisatie
- Waterschappen
- Zelfstandige bestuursorganen
Monisme en dualisme
Monisme: eenheid tussen gemeenteraad en College van B&W. er is een hierarchische relatie
tussen Raad en College, waarbij de Raad een soort algemeen bestuur is en het College een
soort dagelijks bestuur.
Wethouders zijn lid van de Gemeenteraad.
Dualisme: Gemeenteraad en College van B&W zijn 2 nevengeschikte organen, met elk hun
eigen bevoegdheden.
- Raad: volksvertegenwoordiging, kaderstelling, controle college
- College: besturen gemeenten.
Gevolgen van decentralisatie:
- Positie wethouder (en burgemeester)
- Invloed college op raad
- Toename bestuurlijke bevoegdheid college
- Gewijzigde rol van de raad (hoofdlijnen) en college (dagelijks bestuur)
Een succes?
- Coalitiemonisme
Samenwerking tussen gemeenten
, Wet gemeenschappelijke regelingen
Artikel 1 lid 1: “De raden, de colleges van burgemeester en wethouders en de
burgemeesters van twee of meer gemeenten kunnen afzonderlijk of tezamen, ieder
voor zover zij voor de eigen gemeente bevoegd zijn, een gemeenschappelijke
regeling treffen ter behartiging van een of meer bepaalde belangen van die
gemeenten”
Voorbeelden: jeugdzorg, afvaldienst, omgevingsdienst
Gedwongen samenwerking: Veiligheidsregio’s
Bevoegdheden gemeentebestuur
Wat voor een bevoegdheden hebben gemeenten zoal?
- Huwelijken voltrekken
- Belastingen heffen
- Regels stellen omtrent ruimtelijke ordening
- Vergunningen geven of weigeren voor festivals
- Openbare orde handhaven
- En nog veel meer
Bevoegdheden gemeentebestuur
De gemeente komt op 3 manieren aan bevoegdheden:
- Attributie
- Delegatie
- Mandaat
Bevoegdheden gemeentebestuur: Attributie
Het creëren van een nieuwe bevoegdheid op grond van een wettelijke bepaling
Gemeentewet, bijzondere wetten
Bevoegdheden gemeentebestuur: delegatie
Het overdragen van een bevoegdheid door het ene bestuursorgaan aan het andere
bestuursorgaan.
Art. 10:13 – 10:17 Awb.
Bevoegdheden gemeentebestuur: Mandaat
Het laten uitvoeren van een bevoegdheid van een bestuursorgaan door een ander
bestuursorgaan of ambtenaar
Art. 10:1 – 10:7 Awb.
Autonomie en Medebewind
, Twee soorten bevoegdheden voor gemeenten:
- Autonome bevoegdheden
- Bevoegdheden in medebewind
Autonoom: eigen huishouding
Medebewind: taken die de gemeente van een hogere overheid krijgt
Autonomie
Autonomie: Bevoegdheid van het gemeentebestuur tot regeling en bestuur van de
gemeentelijke huishouding naar eigen vrij inzicht. Zelfstandig en zonder bemoeienis
van bovenaf.
Onderwerpen waarover geen landelijke wetgeving bestaat.
Artikel 108 lid 1 Gemeentewet (jo. Artikel 124 lid 1 Grondwet): De bevoegdheid tot
regeling en bestuur inzake de huishouding van de gemeente wordt aan het
gemeentebestuur overgelaten.
Bijvoorbeeld vaststellen verordeningen door gemeenteraad: artikel 149
Gemeentewet: De raad maak de verordeningen die hij in het belang van de
gemeente nodig oordeelt.
Medebewind
Medebewind: verplichting van gemeentebesturen om uitvoering te geven aan
regelingen van hoge overheden.
Artikel 108 lid 2 Gemeentewet (jo. artikel 124 lid 2 Grondwet): Regeling en bestuur
kunnen van het gemeentebestuur worden gevorderd (…).
Bijvoorbeeld uitvoeren Jeugdwet: artikel 1.3 lid 2 Jeugdwet: Het college is gehouden
een voorziening te treffen als bedoeld in ……., ten aanzien van rechtmatig in
Nederland verblijvende vreemdelingen. ………
Toezicht
Twee soorten toezicht:
- Preventief (vooraf)
- Repressief (achteraf)
Preventief toezicht: Artikel 132 lid 3 Grondwet: Besluiten van deze besturen kunnen
slechts aan voorafgaand toezicht worden onderworpen in bij of krachtens de wet te
bepalen gevallen.
Repressief toezicht: Artikel 132 lid 4 Grondwet: Vernietiging van besluiten van deze
besturen kan alleen geschieden bij koninklijk besluit wegens strijd met het recht of
het algemeen belang.
Vraag 1
, a. In welk deel van de Grondwet vindt men de juridische grondslag (basis) voor de
gedecentraliseerde openbare lichamen?
Decentrale overheden in de Grondwet: Hoofdstuk 7
Wat wordt, in het kader van de staatsinrichting van Nederland, precies verstaan onder
‘decentralisatie’?
Decentralisatie houdt in dat de macht in Nederland over verschillende overheden is
verspreid. In het Nederlandse staatsrecht kent men een zogenaamde scheiding van de
machten. De drie machten in dit model zijn de wetgevende macht, de uitvoerende macht en
de rechterlijke macht.
Vraag 2
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat. Gedecentraliseerd betekent dat de
organisatie van de overheid in Nederland uit verschillende lagen bestaat. Naast de centrale
overheid kent Nederland zogenoemde decentrale overheden. In dit kader kan onderscheid
gemaakt worden tussen territoriale en functionele decentralisatie.
• Wat wordt verstaan onder territoriale en functionele decentralisatie? Geef van beide
een voorbeeld.
Territoriale decentralisatie
Bij territoriale decentralisatie worden bepaalde taken die eerst centraal werden uitgevoerd
doorgegeven aan verschillende gebiedsdelen bestaande organisaties.
- Gemeentes
- Provincies
- Openbare lichamen Caribisch Nederland
Functionele decentralisatie
Bij functionele decentralisatie worden bepaalde taken die eerst op centraal niveau werden
uitgeoefend doorgegeven aan organisaties die zich op een specifieke taak concentreren.
- Waterschappen
- Zelfstandige bestuursorganen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romeerol. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now