Summary
Samenvatting Ethiek Social Work jaar 1
- Course
- Institution
- Book
samenvatting van het van Ethiek. gebruikte literatuur is Moresprudentie. hoofdstuk 1 tm 4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followmarleenvandenberg
Content preview
Hoofdstuk 1: herkennen vanmorele keuzes
Sociaal werkers kunnen op verschillende manieren naar een situatie kijken, vanuit de
volgende perspectieven:
- Methodisch perspectief: welke methodiek is hier het beste?
- Empirisch perspectief: wat zijn de consequenties van een beslissing
- Etnisch perspectief: welke morele normen en waarden spelen in deze situatie een
rol?
Moresprudentie = het systematisch verzamelen van morele afwegingen, beslissingen en
keuzes die in de beroepspraktijk gemaakt worden.
Normatieve professionaliteit = het vastleggen van morele keuzes
Paragraaf 1.1: drie perspectieve: normatieve, cognitieve en
subjectieve aspecten in het werk
Om morele aspecten in een praktijksituatie te herkennen gebruiken we het
driewereldenmodel van Habermas.
3 perspectieven:
- Normatief: opent de morele dementie over de werkelijkheid
Normatieve beweringen: hoe zou de situatie er uit moeten zien
Moeten/willen/mogen/verwachten
- Cognitief: zintuigelijk waarneembare observaties
Feitelijke beweringen: zijn niet altijd waar, gebaseerd op feiten
- Subjectief: beleving van de geobserveerde
Expressieve beweringen: menen wat je zegt
Perspectief Onderwerp Soort bewering Geldigheidsclaim
Cognitief Feiten Feitelijke Waarheid
bewering
Normatief Normen en Normatieve Juistheid
waarden bewering
Subjectief Gevoelens Expressieve Waarachtigheid
bewering
Samenhang tussen de 3 perspectieven:
- Normatief + cognitief = morele oordelen zijn oordelen over de werkelijkheid
- Subjectief + normatief/cognitief = gevoelsleven veronderstelt een blik op
werkelijkheid en een moreel oordeel hierover.
Emoties als morele indicatoren (Nussbaum)
, - Basale primaire signalen; emoties die aangeven dat er in moreel opzicht iets aan de
hand is
- Specifieke primaire signalen; emoties die uiteindelijk verwijzen naar de waarden die
in het geding zijn
- Secundaire primaire signalen; emoties die opkomen nadat er in de moreel relevante
situatie is gehandeld
Onderscheid:
Cognitieve perspectief kan normatieve en subjectieve perspectief wegschuiven
Sociaal werker dient uit te gaan van dubbele hermeneutiek = verschillende interpretaties
Leefwereld = benadering van morele kwesties vindt altijd plaats tegen de achtergrond; niet
zichtbaar, maar wel onder woorden te brengen.
- Je kan niet zomaar uit je leefwereld stappen
- Per situatie vormt de leefwereld een horizon waartegen we onze situatie
interpreteren; horizon verschuift per situatie.
Leefwereld in delen:
- Cultuur = cognitief perspectief
- Instituties = normatief perspectief
- Persoonlijkheid = objectief perspectief
Paragraaf 1.2: drie soorten vergissingen; emotivisme, naturalisme,
moralisme
Aan de hand van het driewereldenmodel (Habermas) kan worden gewezen op drie
vergissingen bij het morele onderzoek:
- Emotivisme: radicaal standpunt komt tot uiting; normatieve aspecten worden
teruggebracht tot positief of negatief gevoel
- Naturalisme: het feitelijke wordt voor moreel aangenomen; gaat niet in op subjectief
perspectief
- Moralisme: als het morele domein het cognitieve verdringt; feiten worden
toegeschreven aan de wil van mensen/God/voorwerpen
Perspectief Onderwerp Soort
vergissing
morele analyse
Cognitief Feiten Naturalisme
Normatief Normen en Moralisme
waarden
Subjectief Gevoelens Emotivisme
Paragraaf 1.3: een moreel relevante situatie
Wat is een moreel relevante situatie? = te herkennen aan wilsvrijheid en aanwezigheid van
normen en waarden waaraan wij ons gebonden voelen
, Waarden en normen;
- Waarden = functioneren als criteria bij de beoordeling van situaties; omschrijven van
belangrijke doelen
- Normen = regels die van waarden zijn afgeleid
o Normen realiseren waarden; richtingswijzers naar doelen
Verschil tussen moraal en ethiek:
- Moraal = geheel van opvattingen en gedragingen waarmee we uitdrukken wat wij
behoorlijk vinden (volgens, in overeenstemming met je waarden en normen)
- Ethiek = het nadenken en praten over die waarden en normen
Ontwikkeling van geweten en normbesef
- Verloopt volgens vast patroon
- De inhoud van normen en waarden zijn afhankelijk van de leefwereld waarin je bent
geboren
- Het patroon van ontwikkeling is bij iedereen hetzelfde.
Globaal genomen loopt de ontwikkeling van het geweten in 3 fasen (Kohlberg):
- Pre conventionele stadium = straf en belonen staan centraal (goed/fout)
- Conventionele stadium = de groep staat centraal (‘iedereen doet het’)
- Post conventionele stadium = keuze van eigen waarden (uitzonderingen op regels)
Status van normen en waarden:
- Het gaat niet alleen om de normen en waarden, maar ook om wijze waarop men tot
deze normen en waarden is gekomen, en welke status deze hebben.
Ver-materialiseren = waarden en normen niet alleen in de menselijke vorm van geweten,
maar ook op allerlei andere wijzen;
- Direct: wetten en beroepscodes
- Indirect: verkeersdrempels, spreekkamers
Amoreel handelen = iemand die uitsluitend beroept op beroepscode.
Vrijheid
- Een moreel relevante situatie veronderstelt de mogelijkheid anders te handelen;
wilsvrijheid gaat samen met verantwoordelijkheid
Determinisme = volledige onderworpenheid aan causale wetten; alles is al bepaald
Indeterminisme = het handelen van mensen is niet uitsluitend bepaald door oorzaken van
buitenaf; er is ook ruimte voor vrijheid
We kunnen alleen handelen vanuit de veronderstelling dat we vrij zijn.
Paragraaf 1.4 moreel relevante dilemma’s, problemen en kwesties
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marleenvandenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.55. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now